امرالله شیخیانی، جامعه‌شناس، کنشگر علوم سیاسی و معارف قرآنی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری شبستان در بوشهر، اظهار کرد: حماسه هشت سال دفاع مقدس فصل بزرگ پاسداری، ولایت‌مداری، سرودن شعر جهاد در راه خدا و بازآماد دستاوردهای صنعت دفاعی کشور بود.
این جامعه‌شناس گفت: جنگ هشت سال دفاع مقدس یک جنگ آرمانی و حفظ حریم سرزمینی علیه لشکر باطل بود که یک اثر خودباوری، همبستگی، همدلی و وحدت‌آفرین بر نیروهای اعزامی جامعه پزشکی، رزمی، فنی و مهندسی جبهه‌های جنگ جنوب و غرب ایران در مقابله با لشکر بعثی عراق گذاشت.
دبیرکل حزب مردم مسلمان ایران با اشاره به اینکه فرهنگ حسینی الگوی تمدن اسلامی است، اظهار کرد: قیام سومین پیشوای شیعیان حضرت سیدالشهدا(ع)، نهضتی دینی و تمدن‌ساز بود برای رهاسازی و آزادسازی امتی که اسیر در بند تمدن‌های غیر معنوی و سلطه‌های طاغوتی بودند.
شیخیانی با بیان اینکه هیئت‌های مذهبی اولین پایگاه مذهبی مردم برای هدایت به‌سوی اهل بیت(ع) هستند، گفت: اقامه مجالس امام حسین(ع) در سطح ایران و به‌ویژه پررنگ شدن این مراسم در دوران حکومت طایفه آل بویه برای بقای دین اسلام ناب محمدی(ص) بود.
کنشگر معارف قرآنی با اشاره به تفسیر آیه ۳۸ سوره مبارکه توبه، تصریح کرد: خداوند در این آیه می‌فرماید «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَا لَكُمْ إِذَا قِيلَ لَكُمُ انْفِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ اثَّاقَلْتُمْ إِلَى الْأَرْضِ أَرَضِيتُمْ بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا مِنَ الْآخِرَةِ فَمَا مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا فِي الْآخِرَةِ إِلَّا قَلِيلٌ؛ اى كسانى كه ايمان آوردهايد شما را چه شده است كه چون به شما گفته مىشود در راه خدا بسيج شويد كندى به خرج مىدهيد آيا به جاى آخرت به زندگى دنيا دل خوش كردهايد، متاع زندگى دنيا در برابر آخرت جز اندكى نيست». جهاد فرهنگی و اقتصادی عامل آفرینش و پیدایش و یکی از ارکان حماسه پیشرفت و توسعه است.
این جامعه‌شناس، قناعت و مناعت طبع، ایمان به خدا، قرآن‌محوری و سبک زندگی اهل بیتی، ولایت‌مداری، پژوهشگری و دانایی، مبارزه با ظالم و دفاع از حق مظلوم را بخشی از ویژگی‌های بارز اخلاقی و اجتماعی مردم ایران تمدن‌ساز برشمرد.
وی ادامه داد: ارتزاق از راه حلال یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های اصیل هویت اسلامی و ایرانی است. ترویج کسب روزی حلال به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین معیارهای زندگی دینی و تأثیر آن در زندگی فردی و اجتماعی از مهم‌ترین مباحث این موضوع است. لذا، شهری که مردم آن کسب حلال و تلاش برای روزی طیب و پاکیزه به‌عنوان اصلی‌ترین نگاه مردم و پایه تلاش‌های اجتماعی آنان باشد از منظر قرآن به شهر پاکیزه تعبیر می‌شود.
شیخیانی با اشاره به اینکه در روایات آمده است که اولین کسانی که به خاطر رزق شهید وارد بهشت می‌شوند، پدر و مادر شهید هستند، افزود: فرزند صالح و خوب و همسر پاکدامن یکی از نشانه‌های رزق حلال الهی است و همچنین گفتن ذکر ائمه هدی(ع) و فرستادن صلوات بر محمد و آل محمد(ص) یکی از مصادیق رزق است. لذا، در این راستا والدین الگوی خوبی برای فرزندان در نظام رهبری خانواده هستند. همچنین والدین نقش تربیتی سازنده بر فرزندان دارند و مادر در تکوین شخصیت اولاد، ۷۰ درصد مؤثر است و مابقی پدر نقش الگویی شخصیتی دارد.
وی با اشاره به اینکه رهبر معظم انقلاب اسلامی فرمودند «یکی از راه‌های تقویت انگیزه، تجلیل از بزرگان و مفاخر هر جامعه است. بزرگانی که می‌توانند به‌عنوان الگوی آن جامعه بوده، مسیر صحیح را به آن جامعه نشان دهند. کاری خدا پسندانه که (من لم یشکر المخلوق و لم یشکر الخالق) است»؛ اظهار کرد: نقش شناخت شخصیت‌ها هم، خودش یک نکته بصیرتی نافذ است؛ ما باید شخصیت‌های اثرگذار در زندگی سیاسی، اجتماعی، علمی، فرهنگی و اقتصادی‌مان را بشناسیم.
این جامعه‌شناس ادامه داد: ما در این ادوار به شناسایی و پرداخت چهره شخصیت‌های تاریخ خودمان و تجلیل این چهره‌ها آن طور که بایسته و شایسته است، بها نداده‌ایم و این مهم به ضرر پژوهشگران علمی، جهادی، حوزوی و دانشگاهی ما تمام می‌شود. ما شخصیت‌هایمان را زنده نمی‌کنیم؛ بنابراین روی این مسئله نبایستی بی‌اهتمامی نشان داد.
وی گفت: پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی باید شخصیت‌ها و چهره‌های علمی، انقلابی و جهادی را که در مقطعی از زمان، در یک خط ابتکاری حرکت کرده و یک کار بزرگی انجام داده‌اند؛ به سایر اقشار مردم و کشورهای منطقه و جهان معرفی کنند تا مردم بدانند که چنین شخصی را در اقلیم و دیار خود داشته‌اند.
کنشگر علوم سیاسی اضافه کرد: شناسایی چهره‌های نافذ محلی و البته خیران نیکوکار گمنام و تجلیل از مقام فرهیختگی و سیرت زیبای آنان با در نظر گرفتن فرایندهای دانش پایه، توسط شهروندان در راستای هویت‌بخشی به شهروندان، شناخت شخصیت‌های علمی، فرهنگی، انقلابی، هنری، جهادی و حماسی که جزئی از هویت یک شهر را تشکیل می‌دهند، به‌منظور الگوپذیری و تأسی از الگوهای سالم جامعه ضروری به نظر می‌رسد.
این جامعه‌شناس با بیان اینکه کودکان و بنیان خانواده یکی از مهم‌ترین و مؤثرترین مخاطبان تأثیرپذیر در جوامع شهری و روستایی هستند، گفت: شناخت ساکنان سرزمین و شهر نسبت به تاریخ کهن و پیشینیه آن شهر و سرزمین در زمینه تاریخی و مذهبی و همچنین شخصیت‌های حماسه‌ساز آن یکی از ارکان اصلی هویت شهری است. همچنین هدایت صحیح و اصولی تفریحات شهروندان به سمت تفریحات سالم و مفرح برای افزایش آگاهی آنان از شهر و مفاخر، مشاهیر و بزرگان شهر و همچنین ایجاد احساس تعلق آنان به آداب زندگی و رسوم، وقایع تاریخی، و میراث فرهنگی و مذهبی در شهرها و روستاها از جمله ضروریات است.
وی در ادامه افزود: امروز روانشناسان و جامعه‌شناسان به تأسی از آموزه‌های دینی، فراگیری مفاهیم در کودکی را یکی از مهم‌ترین فرازهای رفتارسازی انسان‌ها می‌دانند و لذا در این خصوص، فاصله زمانی سن کودکی تا قبل از ۲۰ سالگی، اساس و بنیاد و شالوده فکری انسان برای آینده خواهد بود.
کنشگر علوم سیاسی و معارف قرآنی بیان کرد: بصیرت‌‌افزایی، ولایت‌مداری، انقلابی‌گری، فداکاری در راه تحقق آرمان‌های اسلامی و حرکت اثرگذار عامل‌المنفعه به‌عنوان مهم‌ترین معیار پایش و فرایند دانش پایه انتخاب چهره‌ها و معرفی شخصیت‌ها به مردم جامعه است. شناخت نوجوانان و جوانان از معیارها و ملاک‌های فضای روستا و شهری سالم و مطلوب از دیدگاه اسلام و اهل بیت عصمت و طهارت(ع)، آنان را برای ساختن شهری اسلامی در آینده و متکی بر هویت دینی و اسلامی ترغیب و تشویق خواهد کرد.
وی افزود: جوان به‌عنوان عنصری فعال در حال حاضر و نقطه امید و مدیریت در آینده، در صورت دانستن معیارها و ملاک‌های شهر زیبا و مطلوب، همه همت و تلاش خود را به مدد جوانی و ویژگی‌های تعریف شده از دیده‌گاه بزرگان دین و افراد خبره علمی، همچون عدم مصلحت‌اندیشی‌های نادرست و... به کار خواهد بست تا آن را محقق کند.
این جامعه‌شناس بیان کرد: بزرگان و علمای معرفت و افراد خبره و مفاخر بهترین راه برای انتقال این مفاهیم و به‌تصویر کشیدن این زیبایی‌ها به جوانان و بنیان خانواده‌ها به‌شمار می‌آیند. لذا، شناخت و بازشناسی شخصیت‌های تاریخی یک شهر در واقع بخشی از هویت آن شهر را تشکیل می‌دهد و این هویت، زمانی حاصل می‌شود که شخصیت‌های اثرگذار در تاریخ سیاسی، علمی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن شهر درست شناخته شود.
دبیرکل حزب مردم مسلمان ایران گفت: اندیشمندان اجتماعی، نهاد خانواده را سنگ بنای زندگی اجتماعی دانسته و بر نقش بی‌بدیل آن در جامعه پذیر کردن اعضا، تأکید دارند. بدیهی است بقای نسل، تشکیل جامعه سالم و تأمین سلامت روانی افراد از اهداف تشکیل خانواده است و خانواده زمانی می‌تواند کارکردهای مهم خود را به‌خوبی انجام دهد که از سامان، استحکام و ثبات بالایی برخوردار باشد. در این راستا پرداختن به موضوعات اخلاق و حقوق در خانواده مبتنی بر رویکرد دینی از ضروریات امروزی در کشور ما است.
این جامعه‌شناس ادامه داد: نیازهای زندگی امروز، تغییرات سریع اجتماعی و فرهنگی، تغییر ساختار خانواده، شبکه گسترده و پیچیده ارتباطات انسانی و تنوع، گستردگی و هجوم منابع اطلاعاتی، انسان‌ها را با چالش‌ها، استرس‌ها و فشارهای متعددی روبه‌رو کرده که مقابله مؤثر با آنها نیازمند توانمندی‌های روانی ــ اجتماعی است.
وی گفت: فقدان مهارت‌ها و توانایی‌های عاطفی، روانی و اجتماعی افراد را در مواجهه با مسائل و مشکلات آسیب‌پذیر کرده و آنها را در معرض انواع اختلالات روانی، اجتماعی و رفتاری قرار می‌دهد. یکی از راه‌های پیشگیری از بروز مشکلات روانی و رفتاری و یا ارتقای ظرفیت روانشناختی افراد است که از طریق آموزش مهارت‌های زندگی، جامه عمل می‌پوشد. مهارت‌های زندگی عبارت است از مجموعه‌ای از توانایی‌ها که زمینه سازگاری و رفتار مثبت و مفید را فراهم می‌آورند.
شیخیانی با بیان اینکه حقوق خانواده مبتنی بر ارزش‌های اخلاقی است، تصریح کرد: حقوق و اخلاق با یکدیگر اتحاد دارند و اخلاق جزئی از حقوق تلقی می‌شود و در این راستا اخلاق، رفق، مدارا و حسن معاشرت یکی از عوامل مؤثر در پایداری زندگی مشترک است.
این فعال اجتماعی و سیاسی گفت: زندگی خانوادگی بر دو پایه مودت و رحمت استوار است و همچنین نیز خانواده الهی منطبق با هدف‌های حکیمانه الهی در نهاد خانه حرکت می‌کند.
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه ازدواج نوعی ترکیب بین دو انسان و دو خانواده است و سعادت دنیا و آخرت انسان در گرو انتخاب همسر است، اظهار کرد: در خانواده به‌عنوان پایگاه تربیتی و اولین نهاد اجتماعی بایستی به نکات مهمی از قبیل چگونگی و نحوه تشکیل، حفظ سلامت و پایداری، ایجاد پویایی و شادکامی، توجه اساسی کرد. این مهم میسر نمی‌شود مگر با تربیت و تعلیم جوانانی آگاه، مسئول و هویت‌خواه که در سایه حمایت والدینی دلسوز و مطلع، زندگی آگاهانه‌ای را برنامه‌ریزی می‌کنند. یکی از گام‌های اساسی در این مسیر، استفاده از مشاوران و مربیان توانمند، متخصص، متعهد و آشنا به فرهنگ اصیل ایرانی ــ اسلامی با رویکرد خانواده است.
وی تفاوت‌ها را فرصتی برای رسیدن به کمال دانست و افزود: زن مظهر جمال و مرد مظهر جلال است و لذا در زندگی مشترک زوجین از زن انتظار لطافت و از مرد انتظار اقتدار می‌رود.
این جامعه‌شناس با بیان اینکه کسب مهارت‌های زندگی متناسب با رویکرد ایرانی ــ اسلامی، مبتنی بر داشته‌ها و الگوهای سنت و سیره اهل بیت(ع) به‌عنوان یکی از راهکارهای مقابله با مشکلات مؤثر است، اظهار کرد: کسب مهارت‌هایی همچون مهارت‌های ذهنی ـ شناختی، ارتباطی ـ اجتماعی، خانوادگی ـ تربیتی، اقتصادی و ترویج فرهنگ قرض‌الحسنه و پس‌انداز، مشورت کردن و داشتن تعامل دو سویه در زمینه‌های ارزشی، اعتقادی و فرهنگی و عدم اسراف و تجمل‌گرایی در نحوه برخورد شهروندان با مسائل زندگی مؤثر است. همان‌گونه که عوامل متعددی، ارتباطات انسانی را قوام می‌بخشد، عواملی نیز به این ارتباطات آسیب می‌رساند، بنابراین شناخت این عوامل به قوام و تحکیم زندگی کمک شایانی خواهد کرد.
شیخیانی در پایان با اشاره به اینکه حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) فرمود «ریشه صبر؛ داشتن یقین راستین به خداست»، بیان کرد: ظهور دولت صاحب‌الزمان(عج) در اصل ظهور دولت پایدار حق و حکومت حبیب خدا است.
نظر شما