صبح و شام مویه می کنم تو را

خبرگزاری شبستان: زیارت ناحیه مقدسه، روضه ای است که امام زمان(عج) در عزای جد شهیدش، امام حسین(ع) سر داده، سوگنامه ای است که امام عصر(عج) در اندوه شهادت امام حسین(ع) زمزمه کرده و تابلویی است که با جاری اشک های صاحب الزمان(عج) نقش گرفته است.
زیارت معروف به ناحیه مقدسه، نجوای سوزناک امام زمان(عج) در سوگ امام حسین(ع) و اهل بیت پاک اوست و از اندوه بی پایان امام عصر(عج) خبر می دهد:
"فَلَئِنْ أَخَّرَتْنِى الدُّهُورُ وَ عاقَنی عَنْ نَصْرِک َ الْمَقْدُورُ وَ لَمْ أَکُنْ لِمَنْ حارَبَک َ مُحارِباً وَ لِمَنْ نَصَبَ لَک َ الْعَداوَةَ مُناصِباً فَلاََ نْدُبَنَّک َ صَباحاً وَ مَسآءً وَ لاََبْکِیَنَّ لَک َ بَدَلَ الدُّمُوعِ دَماً حَسْرَةً عَلَیْک َ وَ تَأَسُّفاً عَلى ما دَهاک َ وَ تَلَهُّفاً حَتّى أَمُوتَ بِلَوْعَةِ الْمُصابِ وَ غُصَّةِ الاِکْتِیابِ؛ گر چه زمانه مرا به تأخیر انداخت و مقدرات الهى مرا از یارى تو بازداشت و نبودم تا با آنان که با تو جنگیدند بجنگم و با کسانی که با تو دشمنى کردند نبرد نمایم، صبح و شام مویِه می کنم تو را و به جاى اشک براى تو خون گریه می کنم از حسرت و تأسف و افسوس بر مصیبت هایى که بر تو آمد، تا از اندوه این مصیبت و غصه این حزن جان سپارم ".

سلام بر حسین
زیارت ناحیه مقدسه از زیارات مطلقه است؛ یعنی گرچه خطاب به امام حسین(ع) است، اما خواندن آن تنها مخصوص روز عاشورا نیست و خواندن آن در تمام روز های سال سفارش شده است.
متن زیارت ناحیه مقدسه در کتاب "اقبال" سید ابن ‏طاووس و بحار الانوار نقل شده است.( اقبال، ص 573 و بحار الانوار، ج 98، ص 269) البته علامه مجلسی این زیارت را به نقل از چندین نفر از بزرگترین فقیهان شیعی مانند سید مرتضی، شیخ مفید و شیخ محمد ابن المشهدی نقل کرده و تأکید کرده است که این زیارت از ناحیه مبارکه امام معصوم(ع) صادر شده و خواندنش اختصاصی به روز عاشورا ندارد.

زیارت ناحیه مقدسه شامل فراز های متنوعی است. بخش آغازین این زیارت شامل سلام های امام زمان(عج) به بیست و سه تن از انبیای الهی از حضرت آدم(ع) تا حضرت خاتم(ص) است و به برخی از ویژگی های ایشان اشاره کرده است.
سلام های امام زمان(عج) به امیرالمومنین(ع)، حضرت زهرا(س)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع)، بخش دیگری از این زیارت است که در حقیقت، سلام امام زمان(عج) به پاک ترین انسان های تاریخ است:
"سلام بر آدم، یار مخلص خدا از بین آفریدگانش، درود بر شیث، ولى خدا و از بهترین بندگانش، سلام بر ادریس که براى خدا حجت او را بپا داشت، درود بـر نـوح که دعـایش قرین اجابـت بود، سـلام بر هـود که کمـک و یارى خـدا مدد او بود، درود بر صـالح که خـداوند تاج کـرامت بر سـرش نهاد، سـلام بر ابراهـیم که خـدا مقـام رفاقـت به او عـطا نمود، درود بـر اسمـاعیل کـه خـداوند ذبـحى عظـیم از بهشت را فـداى او نمود... درود بر عیسى روح خدا و کلمه او، سلام بر محمد، محبوب خدا و یار مخلص او، درود بر فرمانرواى مؤمنان، على بن ابیطالب که برادرى رسول خدا به وى اختصاص یافت، سلام بر فاطمه زهرا، دختر رسول اله ، درود بر حسن بن على، جانشین پدرش، سلام بر حسین که جانش را تقدیم نمود".

سلام بر آن محاسن به خون خضاب شده
فراز های دوم این زیارت شامل سلام های دردمندانه امام زمان(عج) بر امام حسین(ع) و یاران و فرزندان اوست.
در هفتاد و پنج سلام این بخش، اوصاف امام شهید و یاران با وفایش یادآوری شده اند و نام بسیاری از آنان با ذکر خصوصیاتشان و نیز اسامی قاتلان ماجرای عاشورا همراه شده است:
"سلام بر کسی که خداوند شفا را در تربت او قرار داد، سلام بر کسی که دعا زیر گنبد او مستجاب است، سلام بر فرزند زمزم و صفا، سلام بر آن پیکر به خون غلتیده، سلام بر او که ملایک آسمان بر او گریستند، سلام بر گریبان های چاک چاک، سلام بر لبان خشکیده، سلام بر جان های بلا رسیده، سلام بر خون های جاری، سلام بر اعضای قطعه قطعه، سلام بر سرهای بر فراز نی... سلام بر آن که شاهرگش بریده شد، سلام بر آن مدافع بى یاور، سلام بر آن محاسن به خون خضاب شده، سلام بر آن گونه خاک آلوده، سلام بر آن بدن برهنه، سلام بر آن دندان چوب خورده، سلام برآن سر بالاى نیزه، سلام بر آن بدن هاى برهنه و عریانى که در بیابان ها گرگ هاى تجاوزگر به آن دندان مى آلودند و درندگان خونخوار بر گرد آن مى گشتند، سلام بر تو اى مولاى من و برفرشتـگانى که بر گرد بارگاه تو پر مى کشند و اطراف تربتـت جمع شده اند و در آستان تو طواف مى کنند و براى زیارت تو وارد مى شوند.
سلام بر تو، من به سوى تو رو آورده ام و به رستگارى در پیشگاه تو امید بسته ام، سلام بر تو، سلام کسى که به حرمت تو آشناست و در ولایت و دوستى تو بى ریاست و به سبب محبت تو به خدا تقرب جسته و از دشمنانت بیزار است، سلام کسی که قلبش ازمصیبت تو جریحه دار و اشکش به هنگام یاد تو جارى است، سلام کسی که دردناک و غمگین و شیفته و فروتن است، سلام کسی که اگر با تو در کربلا مى بود، باجانش، تیزى شمشیر ها را از تو حفظ مى نمود و نیمه جانش را به خاطر تو به دست مرگ مى سپرد و در رکاب تو جهاد می کرد و تو را علیه ستمکاران یارى داده، جان و تن و مال و فرزندش را فداى تو مى نمود و جانش فداى جان تو و خانواده اش سپربلاى اهل بیت تو مى بود".
شرح اوصاف و کردار حضرت حسین(ع) پیش از قیام عاشورا، زمینه‌های نهضت حسینی، شرح چگونگی شهادت امام و یارانش و عزادار شدن همه هستی، فراز های خواندنی این زیارت هستند که در پایان با توسل به اهل بیت(ع) و دعا پایان می پذیرد.
هیچ زیارتى مانند این زیارت، عمق فاجعه کربلا را بیان نکرده است. این زیارت آمیزه ای از عشق، معرفت، عرفان، سوز، حماسه، توسل و در عین حال، یک مرثیه است. 

خیرخواه امت، حتی به هنگام رویارویی با مرگ
در بخشی از زیارت ناحیه مقدسه، امام زمان(عج) به مرور سیره رفتاری و کردار اجتماعی امام حسین(ع) می پردازد و می فرماید:
"گواهى می دهم نماز را بپاداشتى و زکات دادى و امر به معروف کردى و از منکر و عداوت نهى نمودى و اطاعت خدا کردى و نافرمانى ننمودى و به خدا و ریسمان او چنگ زدى تا وى را راضى نمودى و از وى درخوف و خشیت بوده، نظاره گر او بودى و او را اجابت نمودى و سنت هاى نیکو به وجود آوردى و آتش هاى فتنه را خاموش نمودى و دعوت به هدایت و استقامت کردى و راه هاى صواب و حق را روشن گرداندى و در راه خدا به حق، جهاد نمودى و فرمانبردار خداوند و پیرو جدت، محمد بن عبدالله بودى و شنواى کلام پدرت على بودى و پیشى گیرنده به سفارش برادرت امام حسن بودى و رفعت دهنده پایه شرافت دین و خوار و سرکوب کننده طغیان و کوبنده سرکشان و خیرخواه امت بودى در هنگامى که در شدائد مرگ دست و پا می زدى و مبارزه کننده با فاسقان بودى و قیام کننده با حجج و براهین الهى و ترحم کننده بر اسلام ومسلمین بودى". 

مرثیه ای برای حسین(ع)
شاید بتوان نقطه اوج زیارت ناحیه مقدسه را فراز هایی از این زیارت دانست که امام زمان(عج) به توصیف ماجرای ظهر عاشورا و پس از آن، به شرح ماجرای اسارت زنان می پردازد. فراز های سراسر درد و غم این بخش، چنان جانسوزند که بی تردید بیش از هر فراز دیگری از این زیارت به اشک های امام زمان(عج) تبرک گشته اند:
"پس تو نیز با آنان به جهاد برخاستى پس از آن که به آنان گوشزد نمودى و حجت را بر آن ها تأکید فرمودى؛ ولى بیعت تو را شکستند و پروردگارت و جدت را به خشم آوردند و با تو ستیز آغازیدند، پس تو به پیکار استوار شدى و لشکریان فاجر را ضرب و شتم نمودى و در گَرد و غبارِ نبرد فرو رفتى و چنان با ذوالفقار جنگیدى که گویا علىّ مرتضى هستى، پس چون تو را با قلبى مطمئن، بدون هراس یافتند، شرارت حیله شان را بر تو برافراشتند... و حرمتى براى تو مراعات نکردند و از هیچ گناهى در مورد تو خوددارى ننمودند، چه در کشتن دوستانت و چه در غارت خیمه هایت.
تو در گرد و غبار هاى جنگ پیش تاختى و آزار فراوانى تحمل کردى، آن چنان که فرشتگان آسمان ها از صبر و شکیبایى تو به شگفت آمدند، پس دشمنان از همه طرف به تو هجوم آوردند و تو را به سبب زخم ها و جراحت ها ناتوان نمودند و راه بر تو بستند تا آن که هیچ یاورى برایت نماند.
ولى توحسابگر و صبور بودى، از زنان و فرزندانت دفاع می کردى تا آن که تو را از اسبت سرنگون نمودند، پس با بدن مجروح بر زمین سقوط کردى درحالی که اسب ها تو را با سم هاى خویش کوبیدند و سرکشان باشمشیرهاى تیزِشان بر سرت آمدند، پیشانى تو به عرق مرگ مرطوب شد و دستان چپ و راستت به باز و بسته شدن در حرکت بود، پس گوشـه نظرى به جانب خیام گرداندى در حالی که از زنان و فرزندانت به خویش مشـغول بودى، اسبت با حال نفرت شتافت، شیـهه کشان و گریـان به جانب خیمه ها رو نمود، پس چون بانوان حرم، اسب تیز پاى تو را خوار و زبون بدیدند و زین تو را واژگون یافتند، از پس پرده ها خارج شدند در حالی که گیسوان بر گونه ها پراکنده نمودند، بر صورت ها لطمه مى زدند و نقاب از چهره ها افکنده بودند و به صداى بلند شیون می زدند و از اوج عزت به حضیض ذلت درافتاده بودند و به سوى قتلگاه تو مى شتافتند.
درهمان حال شمر ملعون برسینه مبارکت نشسته و شمشیر خویش را بر گلـویت سیراب می نمود. با دستى محاسن شریفت را درمشت می فِشرد و با تیغ آخته اش سر از بدنت جدا مى کرد. تمام اعضای پیکرت از حرکت ایستاد، نفس هاى مبارکت در سینه پنهان شد و سر مقدست بر نیزه بالا رفت. اهل بیتت چون بردگان به اسیرى رفتند و در غل و زنجیر آهنین بر فراز جهاز ِشتران دربند شدند. گرماى نیمروز، چهره هاشان را مى سوزاند، در صحرا ها و بیابان ها کشیده می شدند، دستانشان به گردن ها زنجیر شده، در میان بازار ها گردانده می شدند. اى واى بر این سرکشان گناهکار"!

پایان پیام/