به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از کرمان دکتر پیام خزائلی یکشنبه شب (25 خرداد ) در برنامه مجازی« مطب در خانه» با موضوع فرآورده های آرایشی بهداشتی ضدآفتاب ها، توصیه ها و کاربردها در پاسخ به سؤال شخصی که پرسید چه نوع ضدآفتابی با چه درجه ای برای سنین 7، 12 و 15 ساله باید استفاده کرد؟ و اینکه خانمی 40 ساله هستم که به خاطر حساسیت مجبورم همیشه دوکسپین 25، تلفست 180، کتوتیفن 1 مصرف کنم، آیا این داروها در دراز مدت عوارضی ندارد؟ که دکتر خزائلی پاسخ داد: به طور کلی استفاده از فرآورده های ضدآفتاب ضروری است به ویژه در فصول گرم و تابستان که با حجم زیادی از اشعه uvمواجه هستیم، که هم بزرگسالان هم بچه ها باید استفاده کنند البته در مورد بچه ها بیشتر توصیه به پوشش فیزیکی و پوشیدن لباس، کلاه، عینک مناسب داریم که می تواند در برابر اشعه مضر پوشش مناسب و خوبی داشته باشد، برای پوشش دست و صورت بچه ها هم از ضدآفتاب کودکان توصیه می شود و برای بچه های 15 ساله هم از ضدآفتاب بزرگسالان استفاده شود.
دکترای تخصصی داروسازی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان ادامه داد: اینکه اساساً تابش های آفتاب و خورشید مفید یا مضر هستند و اینکه نور خورشید دوست یا دشمن ما است بستگی دارد چه دوزی از نور خورشید را دریافت کنیم، بدیهی است در بسیاری از موارد استفاده از تابش های آفتاب به عنوان فرایند بسیار مثبت تلقی می شود و می تواند در حد مناسب تولید ویتامین دی برای بدن داشته باشد و روحیه شاد را می توان از دریافت نور آفتاب کسب کرد، امّا بروز آفتاب سوختگی، ایجاد لکه های پوستی، برونزه شدن و پیری زودرس پوست، چین و چروک پوست، شل شدن آن و همچنین دریافت تابش مضر خورشید از طرف چشم ها باعث ایجاد آب مروارید می شود و ممکن است سیستم ایمنی بدن را تا حدی مختل کند و تابش های مضر به پوست در درازمدت ممکن است باعث ایجاد سرطان ها شود اینکه این اثراتِ مفید یا مضر دیده شوند بستگی به میزان دوز استفاده از تابش خورشید دارد.
وی در خصوص فرآورده های ضدآفتاب هم گفت: دوزی که از آفتاب دریافت می کنیم بخشی از آن به وضعیت ما بستگی دارد اینکه چه نقشه و شخصیت ژنتیکی داریم، در کدام نقطه جغرافیایی زندگی می کنیم و چه فعالیت فیزیکی داریم اینکه از نظر ژنتیکی پوست سفید و روشن، گندم گون با چشمانی روشن داریم یا پوستی سبزه، تیره و سیاه؛ در واقع هرچه پوست بدن سبزه تر، تیره تر و مشکی باشد این پوست ها مقاومت بیشتری در برابر آفتاب دارند و از این نظر پوست های برتر و مقاوم تر در برابر نور خورشید محسوب می شوند؛ اینکه در کدام منطقه جغرافیایی زندگی می کنیم هرچه ارتفاع محل سکونت ما از سطح دریا بالاتر باشد تأثیر تابش آفتاب و اثرات مضر آن بیشتر است و هرچه فعالیت های فیزیکی در محیط های بیرون از خانه بیشتر باشد بیشتر در معرض تابش آفتاب قرار می گیریم و می تواند تأثیرات مخربی برای پوست داشته باشد.
دکتر خزائلی در پاسخ به دغدغه یکی از کاربران مبنی بر اینکه با مراجعه به داروخانه ها جهت تهیه ضدآفتاب توصیه می کنند بهتر است ضدآفتابی که استفاده کردید بعد از آن مارک آن را تغییر دهید آیا صحت دارد؟ گفت: تغییر برند یا مارک ضدآفتاب در هر دوره مصرف، هیچ مستندی ندارد؛ توصیه می شود اگر پزشک متخصص پوست یا داروساز ضدآفتابی تجویز کرد اگر از کیفیت و عملکرد آن مطمئن شدید و مشخصات استاندارد را از نظر قدرت محافظتی در برابر تابش های uv داشت هیچ مانعی ندارد تا زمانی که احیاناً عوارض جانبی بر روی پوست ایجاد شد آن موقع می توانید برند را تغییر دهید.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چه نوع ضدآفتابی مناسب برای پوست معمولی توصیه می کنید؟ گفت: در مورد انتخاب فرآورده ضدآفتاب مناسب چند پارامتر را باید مدّ نظر قرار داد، اینکه نوع پوست چرب یا خشک و معمولی است؟ که برای پوست های چرب ضدآفتاب فاقد چربی و برای پوست خشک هم ضدآفتاب معمولی توصیه می شود اگر ضدآفتاب معمولی را بر روی پوست خشک استفاده کنید به دلیل اثر پوشانندگی زیادی که این فرآورده ها دارند ممکن است برای پوست جوش های آکنه ای ایجاد کنند بنابراین در انتخاب ضدآفتاب، نوع پوست را باید مد نظر داشته باشید، نکته دوم در انتخاب ضد آفتاب قدرت محافظت کنندگی ضدآفتاب در برابر uv مهم است.
دکتر خزائلی تصریح کرد: تابش های uv به دو دسته تابش های uva و uvb تقسیم می شوند تابش uvb اثراتی مانند آفتاب سوختگی بر روی پوست ایجاد می کنند که بروز این موارد به فوریت و به مدت زمان کوتاهی ایجاد می شود همچنین تابش های uva نیز در دراز مدت اثر می گذارد و باعث تخریب رشته های کلاژن پوست می شود و به تدریج در شلی پوست اثر خود را نشان می دهد.
وی ادامه داد: توجه کنید که عدد spf که بر روی ضدآفتاب نوشته می شود تنها معیار کیفیت یک ضدآفتاب نیست البته محافظت کنندگی در برابر uva باید عدد مناسبی باشد؛ برای بیان قدرت محافظت کنندگی یک فرآورده ضدآفتاب در برابر uva شاخص های مختلفی وجود دارد یکی از آن شاخص ها استفاده از شاخص 4 ستاره توپر است که این ستاره ها به شکل مارک بر روی فرآورده چاپ می شوند هرچه این ستاره ها تو پر باشند قدرت محافظت کنندگی بیشتر است لذا استفاده از ضدآفتاب های با spf خیلی بالا هم توصیه نمی شود و می توانید با مشورت از پزشک متخصص پوست ضدآفتابی انتخاب و تهیه کنید که هم قدرت محافظت کنندگی در برابر تابش uva و هم در برابر uvb داشته باشد.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه در منزل چه ضدآفتابی و در خارج از منزل چه نوع ضدآفتابی استفاده شود؟ تصریح کرد: در استفاده از ضدآفتاب توصیه می شود 20 دقیقه قبل از خروج از منزل ضدآفتاب به مقدار کافی ( که حجم کرم کافی و لایه ای از پوست را بپوشاند ) بزنید و استفاده از ماساژ زیاد ضدآفتاب بر روی پوست توصیه نمی شود گاهی اوقات این ماساژ می تواند اثرات محافظت کنندگی پوست در برابر اشعه خورشید را کاهش دهد همچنین بعد از 2 ساعت ضدآفتاب را پاک کرده و ضدآفتاب را بار دیگر بر روی پوست بزنید؛ در مورد پوست های چرب آکنه ای ضدآفتاب اختصاصی داریم که دارای ترکیباتی هستند که در درمان آکنه هم تأثرگذار هستند.
دکتر خزائلی در خصوص محافظت در برابر آفتاب توصیه کرد: اولین مرحله در محافظت پوست در برابر اشعه خورشید استفاده از پوشش لباس است بین 10 صبح تا 16 عصر بیشترین شدت آفتاب را داریم بهتر است فعالیت های بیرون از منزل را کاهش دهیم و اگر از منزل خارج شدیم سعی کنیم در سایه حرکت کنیم یا از کلاه های لبه دار، کفش های پوشیده و لباس آستین بلند استفاده کنیم تا تابش نورخورشید به پوست نرسد، در مورد روزهای ابری هم باید بگویم وجود هوای ابری یا وجود گرد و خاک در هوا که مقداری اشعه های تابش نورانی را کمتر می کند بر تابش کم اشعه های uvتأثیری ندارد و نباید ذهن ما گمراه شود که چون هوا ابری است و یا وزش باد داریم تأثیر آفتاب کمتر است، این منبع علمی ندارد و دقت کنید در اوج تابش های خورشیدی و اوایل تابستان تا اوایل پاییز استفاده از پوشش مناسب الزامی است تا پوست آسیبی نبیند.
وی در پاسخ به سؤال شخصی که پرسید چه نوع ضدآفتابی برای نوزادان 6 تا 9 ماهه که پوستی حساس دارند توصیه می شود؟ بیان کرد: در کودکان زیر 2 سال بیشتر توصیه می شود محافظت به شکل پوششی باشد؛ لباس مناسب، استفاده از وسایلی که بر روی بچه سایه بیندازد و استفاده از کلاه لبه دار توصیه می شود، ضمن اینکه در کودکان و نوزادان زیر 2 سال استفاده از ضدآفتاب توصیه نمی شود مگر در مورد خاصی پزشک متخصص پوست توصیه کند.
دکترای تخصصی داروسازی و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در مورد مضرات تابش آفتاب هم توصیه کرد: تابش آفتاب مضر فقط باعث آفتاب سوختگی نمی شود بلکه در درازمدت باعث پیری زودرس و شُل شدن پوست و در دراز مدت موجب ایجاد انواع سرطان های بدخیم از جمله ملانوما می شود و این ملانوما با متاستاس سریع که پیدا می کند می تواند حیات شخص را به مخاطره بیندازد.
وی در خصوص محافظت چشم در برابر آفتاب هم گفت: محافظت چشم در برابر آفتاب مهم است، استفاده از عینک های با استانداردهای لازم توصیه می شود و توجه کنید بالا بودن قیمت عینک الزاماً بالا بودن کیفیت و محافظت چشم در برابر اشعه خورشید نیست.
وی در تشریح اثرات داروها بر روی حساسیت پوست در مقابل آفتاب هم گفت: هنگامی که برخی داروها را با توجه به بیماری که دارید و با تجویز پزشک مصرف می کنید توجه داشته باشید که ممکن است وضعیت پوست حساسیت بیشتری از خود نشان دهد مثلاً مصرف برخی آنتی بیوتیک ها می تواند حساسیت های پوستی را نسبت به آفتاب افزایش دهد بنابراین در هنگام دریافت نسخه از پزشک معالج خود در این خصوص علاوه بر عوارض جانبی که داروها می توانند ایجاد کنند در رابطه با اثرات حساسیت زایی این داروها نسبت به تابش خورشید جویا شوید.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در پایان گفت: یکی از اثراتی که ما از آفتاب مورد انتظار داریم که به عنوان زیبایی پوست تلقی می شود استفاده از تابش آفتاب است که پوست را برنزه می کند لذا از نظر نکات بهداشتی و سلامتی پوست استفاده از تابش آفتاب به منظور برنزه کردن پوست یا استفاده از سولارها که به همین منظور است پیشنها نمی شود؛ برنزه شدن پوست بر اثر تابش uva ایجاد می شود و بدیهی است پوست هایی که مرتباً بر اثر تابش های طبیعی یا مصنوعی uva برنزه می شوند به شدت در معرض پیرپوستی قرار می گیرند.
نظر شما