به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان آنچه در ادامه می آید بخش اول گفتگوی ما با آیت الله «حسن عالمی»، عضو مجلس خبرگان رهبری و استاد سطوح عالی حوزه در رابطه با فضایل گرامیداشت دهه کرامت است:
در دهه باسعادت کرامت قرار داریم. دهه ای که برای ما ایرانی ها یادآور میزبانی از دو چهره عزیز و گرانسنگ از خاندان اهل بیت علیهم السلام است. گرچه افتخار میزبانی از امام رضا (ع) و حضرت فاطمه معصومه (س) برای ما ایرانی ها ابدی است با این حال دوست داریم که به پیشینه این سفر توجهی داشته باشیم.
دهه مبارکه کرامت با ولادت حضرت رضا علیه السلام - 11 ذی القعده - پایان می گیرد و روز اول این دهه مربوط به ولادت حضرت معصومه سلام الله علیهاست. همان طور که اشاره کردید مناسب است که برای ورود به بحث نگاه کوتاهی به زندگی امام رضا (ع) و خواهر بزرگوارشان حضرت معصومه سلام الله علیها داشته باشیم و بعد وارد بحث بیشتری در این زمینه شویم.
اما آنچه بدیهی است این که زندگی حضرت رضا علیه السلام یک زندگی پرماجرایی بوده است. وقتی پدر بزرگوارشان حضرت موسی ابن جعفر در قید حیات بودند به این دلیل که حکومت وقت، هارون عباسی از وجود امام کاظم برای حکومت خود احساس خطر می کرد علی الدوام حضرت را تحت محاصره، مراقبت و تبعید و زندان قرار می دادند. حضرت موسی بن جعفر(ع) نسبت به حکومت ظالم و نحوست این نوع حکمرانی موضع می گرفتند. در روایتی آمده است که یکی از شیعیان زمان امام موسی کاظم به نام صفوان جمال خدمت ایشان رسید و عرض کرد که من امسال شترهایم را به مامون کرایه داده ام و مامون با این شترها به حج می رود. آیا من کمکی به ظالم کرده ام. حضرت فرمود بله مگر راضی نیستی که مامون زنده برگردد و اجاره شترهای تو را بپردازد. صفوان پاسخ داد بله من راضی هستم و می خواهم زنده بگردد و پول شترها را بدهد. امام در مقابل فرمودند همین گناه است چون در حقیقت آرزوی زنده بودن ظالم را داری. در روایت دیگری امده کسی دیگر خدمت امام موسی کاظم (ع) رسید و گفت من برای سربازان و مزدوران حکومت، لباس می دوزم آیا من اعانت به ظلم کرده ام. حضرت فرمود این اصل ظلم است و در واقع کسی اعانت به ظلم کرده است که به تو نخ و سوزن رسانده است.
در حقیقت شاید برخلاف تصور ما که صرفا حضرت سیدالشهدا (ع) را در مبارزه با ظلم برجسته می کنیم همه خاندان اهل بیت چنین ویژگی ای را داشته اند؟
بله و این ها را بیان می کنم که عرض کنم امام رضا علیه السلام در چه خاندانی تربیت شده است. امام معصوم علیه السلام وظیفه خود می داند که علیه ظلم مبارزه کند و طبیعتا هارون عباسی خوش نمی داشت که واقعیت ها بیان شود بنابراین می بینیم که حضرت موسی ابن جعفر در طول حیات مبارک شان یا در محاصره هستند یا تبعید یا در زندان. در این شرایط امام رضا علیه السلام اداره کننده بیت نورانی، بیت امامت حضرت موسی بن جعفر(ع) بود.
خانواده ای که به تصریح تاریخ، خانواده بزرگی هم بوده است.
حضرت موسی کاظم (ع) سی و هفت فرزند داشتند. از میان این سی و هفت فرزند از بین پسران، حضرت علی ابن موسی الرضا سرآمد بودند و از میان دختران حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها و به خاطر شرایطی که حکومت جور به وجود آورده بود حضرت علی ابن موسی الرضا از همان دوران عنفوان جوانی اداره کننده بیت نورانیت و شرف بودند و شاید بشود این نکته را هم تصریح کرد که علت این که حضرت فاطمه معصومه (س) سالیانی از عمرشان را سپری کردند اما ازدواج نکردند به دلیل ماموریت ها و مسئولیت هایی بود که در بیت امامت داشتند و در حقیقت آن شرایط اجازه اردواج به حضرت را نداد.
ما در دهه کرامت همچنان که می دانید میلاد حضرت احمد بن موسی علیه السلام را داریم که در حقیقت برادر امام رضا علیه السلام و حضرت معصومه سلام الله علیهاست. درباره شخصیت و جایگاه ایشان چه می دانیم؟
اگر بخواهیم به سه فرزند ممتاز و عالیرتبه در میان فرزندان حضرت موسی ابن جعفر اشاره داشته باشیم حضرت احمد ابن موسی (ع) شاهچراغ در میان فرزندان ایشان می درخشد و در کنار حضرت امام رضا (ع) و حضرت معصومه (س) قرار دارند. منابع تاریخی این قضیه را تصریح می کنند که حضرت احمد ابن موسی علیه السلام آن قدر نزد پدر بزرگوارشان عزیز بودند که برخی تصور می کردند که امام بعد از حضرت موسی ابن جعفر، احمد خواهد بود اما حضرت موسی این جعفر، وصیت کردند و به مردم نیز ابلاغ فرمودند که امام بعد از من پسرم علی خواهد بود که در واقع سلاله امامت به حضرت رضا علیه السلام منتقل شد. در تاریخ شرح زندگی جناب احمد ابن موسی آمده است که بعد از شهادت پدر به منبر رفت و روی منبر به صراحت و با بیانی شیوا و رسا اعلام کرد که امام من، برادرم علی است و من از ایشان تبعیت خواهم کرد.
احمد ابن موسی آن قدر باشخصیت بود که نقل کرده اند در زندگی خود به تاسی از جد بزرگوارشان علی ابن ابی طالب هزار برده را از اموال شخصی و با پول زندگی شخصی خود خریدند و آزار کردند. به هر حال با وجود چنین چهره های درخشانی در این دهه هر کسی این اسم را بر این ده روز گذاشته و آن را دهه کرامت نامیده سلیقه بسیار خوبی داشته و این اسم کاملا متناسب با محتوای این روزها است.
چرا ما از حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها به عنوان کریمه اهل بیت(ع) یاد می کنیم؟ اصلا فلسفه این نامگذاری چیست؟
مرحوم حضرت آیت الله العظمی نجفی مرعشی قدس سره الشریف که بنده کرارا به محضر ایشان شرفیاب می شدم غم فقدان قبر جده شان حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها را داشتند و ما می دانستیم که به خاطر همین موضوع حضرت آیت الله مرعشی نجفی به حج نرفت یعنی در تمام عمر نگذاشت مستطیع شود تا به حج نرود . ایشان می فرمود من نمی توانم بروم و قبرستان بقیع را با آن وضعیت تحمل کنم. مرحوم آیت الله نجفی مرعشی بسیار تلاش می کرد و به امداد غیبی متوسل می شدند بلکه محل قبر حضرت فاطمه زهرا (س) را مشخص کنند و بروند آن جا را زیارت کنند. خیلی مراقبه ها می کردند و چله ها و چه و چه تا آن غم از روی سینه ایشان برداشته و جای قبر شناخته شود. در پایان یکی از این چله ها شب در عالم خواب می بینند در محضر شخصیتی از ائمه - حالا یا امام باقر علیه السلام بوده اند یا امام صادق علیه السلام - قرار دارند. آیت الله العظمی مرعشی نجفی عرض می کنند من غم سنگینی دارم و نمی دانم قبر جده ام کجاست. امام علیه السلام می فرماید مصلحت در این است که قبر فاطمه زهرا (س) مخفی بماند و نشان مظلومیت فاطمه باشد. در ادامه امام معصوم به مرحوم مرعشی می فرماید علیک بکریمه اهل البیت. حضرت آقای نجفی تصور می کنند این کریمه اهل بیت، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیهاست. از امام می پرسد آیا نظر شریف شما به فاطمه زهرا بنت رسول الله است. امام علیه السلام فرمودند نه نظرم فاطمه معصومه مدفون در قم است. از این جاست که حضرت معصومه (س) لقب کریمه اهل بیت را می گیرند. در واقع نامگذاری این دهه به نام دهه کریمه اهل بیت چنین سندی از شخصیت مرجع تقلیدی چون مرحوم آیت الله العظمی نجفی مرعشی دارد.
نظر شما