هنر ابزاری موثر در بزرگداشت دهه کرامت است

به گزارش خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، جشن‌های مردمی دهه کرامت از اول ذی‌القعده همزمان با سالروز ولادت حضرت فاطمه معصومه (س) آغاز می شود و تا یازدهم ذی‌العقده، سالروز ولادت امام رضا (ع) ادامه دارد. به مناسبت فرا رسیدن ایام مبارک این دهه با «امیر سلمانی رحیمی»، پژوهشگر و نویسنده در حوزه فرهنگ رضوی گفت و گویی ترتیب دادیم که مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:

باید و نبایدها و الزماتی که درپژوهش های رضوی باید مورد توجه قرار گیرد، در چه محورهایی باید باشد؟

امام رضا (ع) که ملقب به عالم آل محمد(ص) هستند، تاکید کرده اند که لازم است علوم رضوی فرا گرفته شود و به دیگران بیاموزند. بنابراین، به نظر می رسد که یکی از مسائلی که مورد توجه قرار گیرد، مقوله معرفت افزایی در زائرین و ارادتمندان آن حضرت با هدف تحقق زیارت عارفانه است.

این مهم محقق نمی شود، مگر آنکه ما علوم آن حضرت را بشناسیم. امام رضا(ع) در عمر پربرکتشان نقش آفرینی بسیاری در اسلام، تمدن اسلامی و ترویج معارف دین داشته اند و شاگردانشان و اصحاب حضرت(ع) بیش از 300 نفر بودند، آنچه که از حضرت(ع) نقل شده، این است که ایشان به 16 هزار سوال پاسخ گفتند. ما در حال حاضر این تعداد احادیث را در اختیار نداریم، اما بی تردید شمار این احادیث و معارف قابل توجه است. هر کسی که به آن حضرت (ع) ارادت دارد و در خان معرفت ایشان نشسته است، وظیفه دارد که در درجه اول امام(ع) را بشناسد و آنها را منتشر کند.

به عنوان پژوهشگر و نویسنده برگزیده در جشنواره امام رضا(ع)، پیرامون آثاری که در زمینه امام رضا(ع) منتشر کرده اید، برایمان توضیحاتی بفرمایید.

موضوع مهمی که لازم است مورد توجه قرار گیرد، این است که لازم است که فرهنگ رضوی را در پنج محور خلاصه کنیم:زندگانی امام رضا (ع)، علوم و معارف آن امام همام،زیارت آن حضرت، آستان قدس رضوی و مشهد الرضا(ع). هر کدام این محورها عرصه های خوبی را برای پژوهشگران فراهم کرده است. اینجانب در کتاب «دعاهای امام رضا (ع)» تلاش کردم ادعیه های آن حضرت را جمع آوری و با تحقیق ارایه دهم و رویکرد اینجانب نیز بر این اساس بوده است که کسی که به حرم آن حضرت مشرف می شود، با بیان آن حضرت در این مکان مقدس با خدای متعال نجوا کند و بداند که با امامی که نجوا می کند در چه جایگاهی عرفانی و معنوی قرار داشته است.

در کتاب «عهد ماندگار» هم تلاشم نگاه به زیارت امام رضا(ع) است، زیرا باید نگاه ما به زیارت نگاهی متعالی و معرفتی باشد، وقتی کسی که به زیارت امام رضا(ع) مشرف می شود و به این بارگاه ملکوتی می رود، با آن حضرت تجدید پیمان می کند و از برکات این بارگاه مقدس بهره می برد.

 نگاه ما از زیارت نباید به حاجت خواهی محدود شود، بلکه ما باید امام رضا(ع) را زنده بدانیم و به حضرت سلام دهیم و حضرت سلام ما را پاسخ دهد. پاسخ این سوالات را اینجانب در کتاب عهد ماندگار ارایه دادم و به این موضوع نیز توجه کردم که چگونه یک زائر می تواند از زیارت خود به عنوان دستاورد و ارمغان بهره ببرد، تا موجب افزایش معرفت و معنویت شود و این معنویت می تواند سرمایه ای تا پایان عمر برای انسان شود.

با توجه به اینکه دهه اول ماه ذی القعده به عنوان دهه کرامت نامگذاری شده است، نامگذاری این دهه چقدر در معرفی سبک و سیره رضوی می تواند اثربخش باشد؟

خوشبختانه دهه کرامت چندین سال است، به همت شورای هماهنگی دهه کرامت نامگذاری شده و به همت آستان قدس رضوی و مجموعه های فرهنگی وابسته به این مجموعه و نیز دیگر دستگاهها صد برنامه با این عنوان تاکنون برگزارشده است، تا همه علاقه مندان  و ارادتمندان به آن حضرت این فرصت را پیدا کنند که درباره زیارت و آثار و برکات  آن و نیز نقش تمدن ساز زیارت برای عصر حاضر و نسل جوان و جهانی که جویای کسب معرفت است، تدبر کنند. فرصت دهه کرامت در داخل و خارج این زمینه را فراهم کرده است که بیشتر اندیشمندان برای کار فرهنگی و پژوهشی پیرامون امام رضا(ع) تلاش کنند.

بنیاد پژوهش های رضوی در توسعه و ترویج معارف رضوی چه اقداماتی انجام داده است؟

بنیاد پژوهش های رضوی با تشکیل تشکل کتاب پدید آورندگان کتاب رضوی تلاش می کند که اهل قلم و نویسندگان در حوزه امام رضا(ع) گرد هم آیند و  از اطلاعات و آثاری که در این زمینه عرضه کرده اند تجاربی را تبادل کنند. همچنین نقطه های ضعف و کمبودهای هم  را شناسایی کنند. امروز خوشبختانه به برکت این نشست ها و هم افزایی ها تا کنون250 عنوان کتاب پیرامون امام رضا(ع) و فرهنگ رضوی تولید شده است که از برکات ایام دهه کرامت است.

شورای هماهنگی دهه کرامت برای آشنایی جوانان با سبک و سیره و زندگی رضوی باید چه اقداماتی را مورد توجه قرار دهد؟

 خوشبختانه طیف ارادتمندان به امام رضا(ع) بسیار گسترده است و از نوجوان وجوان و افراد فرهیخته و عموم مردم به عنوان زائر و مشتاق حضرت در این گروه قرار می گیرند، همان گونه که طیف زائرین گسترده است، باید گسترده و نوع برنامه ها نیز گسترده باشد، به نظر می رسد که بیشترین برنامه ها باید برای مخاطبان خاص مورد توجه قرار گیرد، به عنوان مثال برای نوجوانان و جوانان برنامه هایی همانند برنامه های تبلیغی، ترویجی، علمی، پژوهشی که مخاطبان آن فرهیختگان هستند، در نظر گرفته شود و برنامه هایی هم برای زائرین غیر شیعی با حضور عالمان اهل سنت برگزار می شود. همچنین ضرورت دارد که در این زمینه به ابزار هنر مبتنی بر مطالعات دقیق و صحیح در قالب های پسندیده توجه شود.

کانون های فرهنگی هنری مساجد در توسعه و ترویج معارف رضوی چقدر می توانند نقش تاثیرگذاری داشته باشند؟

 کانون های فرهنگی هنری مساجد با قرائت زیارت نامه امام رضا (ع) در روزهای چهارشنبه ساعت 8 گام مهمی در شناسایی سیره و معارف رضوی بر می دارند و به طور خاص می توانند معارف رضوی را در سطح محلات و مساجد که مخاطبان بسیاری دارند، با تولید محصولات فرهنگی همچون پوستر، کتاب، نماهنگ های مختلف و سخنرانی توسعه و ترویج دهند.

خوشبختانه کانون های فرهنگی هنری مساجد به دلیل گستردگی دامنه نفوذشان و ارتباط مستقیمشان با مردم و مساجد می توانند، کمک موثری در ترویج معارف رضوی بردارند و با همکاری مرکز ارتباطات آستان قدس رضوی، برنامه های گسترده ای در ترویج معارف و نشر فرهنگ رضوی و اصلاح سبک زندگی و همچنین تحقق آرمان شهر رضوی برگزار کنند.