تغذیه و رژیم درمانی برای کاهش و افزایش وزن، سوء هاضمه و تقویت مو

به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان از کرمان، دکتر بهروز طلائی شنبه شب (14 تیر) در ویژه برنامه «مطب در خانه» گفت: نکات و توصیه هایی که در طول پاسخ به سوالات شما داده می شود، توصیه های کلی است و نمی توانیم برای همه این توصیه ها را اجرایی کنیم زیرا بعضی ها داروهای مختلف از جمله داروی فشارخون، قلبی، دیابت و چربی استفاده می کنند؛ مثلاً اگر می گوییم چای دارچین و یا چای زنجبیل استفاده کنید، کلی است و فرد ممکن است داروهایی استفاده کند که با دارچین و زنجبیل تداخل داشته باشد و در نتیجه باعث شود که آن دارو اثر خود را بر بدن نگذارد؛ به همین دلیل اگر می گوییم چای دارچین و چای زنجبیل خورده شود به طور کلی است و حتماً باید با پزشک در این زمینه مشورت شود.

 

 

 

متخصص تغذیه و رژیم درمانی در پاسخ به فردی که پرسید «رژیم برای افرادی که عمل بایپس کردند اما هنوز اضافه وزن دارند تجویز می کنید؟ و اینکه به چه صورت وزن کم کنند؟» بیان کرد: برای این افراد حتماً برنامه های غذایی ویژه ای وجود دارد که می توانند این برنامه ها را از متخصص تغذیه بگیرند و رعایت کنند و براساس مقدار اضافه وزنی که دارند، می توانند در ماه از نیم تا یک کیلو کاهش وزن داشته باشند و به مرور وزن خود را به حالت نرمال برسانند.

 

 

 

وی ادامه داد: افرادی که عمل بایپس را انجام می دهند، ممکن است دچار کمبودهای ویتامینی و مینرالی هم بشوند که باید در کنار برنامه غذایی به این نیز توجه داشته باشند؛ در طول برنامه های غذایی که به این افراد داده می شود، هیچ وعده غذایی هم حذف نخواهد شد و همه وعده های غذایی اصلی و میان وعده ها استفاده می شود.

 

 

 

طلائی در پاسخ دیگری درباره اضافه وزن اظهار داشت: اصولاً اضافه وزن می تواند روی شکم و پهلوها جمع شود و برای اینکه چربی های شکم و پهلوها آب شود در کنار اینکه برنامه های غذایی ویژه(چه برنامه های غذایی ماهیانه و چه برنامه های غذایی که می تواند برای دو تا سه ماه ارائه شود) وجود دارد و در کنار این ها حتماً ورزش هایی که مربوط به شکم و پهلو است باید انجام شود.

 

 

وی در خصوص ورزش هایی که مربوط به شکم و پهلو است، افزود: یکی از ورزش هایی که برای آب کردن چربی های شکم و پهلو می تواند کمک کند، طناب زدن است و همچنین  توصیه می کنم که به هیچ عنوان از داروهایی برای کاهش وزن استفاده نکنید.

 

 

 

متخصص تغذیه و رژیم درمانی برای چاقی و افزایش وزن، توصیه کرد: برای اینکه فرد بخواهد چاق شود مهم این است که اولاً در کنار اینکه تمام وعده ها (وعده های اصلی و میان وعده ها) را استفاده می کند، حتماً باید ورزش های قدرتی هم انجام شود؛ یعنی فرد ممکن است هر چقدر هم غذا بخورد اما وزنش تغییر پیدا نکند بنابراین ورزش ها باید ورزش های قدرتی باشند که فشار بر روی عضلات بیاید تا عضلات حجم بگیرند؛ بخش دیگر اینکه توصیه می کنم حتماً آزمایش بدهید و ببینید آیا پرکاری تیروئید و یا بیماری خاص و یا بیماری های انگلی یا روده ای و ... دارید یا خیر؟ زیرا شاید این موارد باعث می شود که مواد مغذی جذب نشوند و شما وزن نگیرید اما اگر آزمایش دادید و مشکلی نبود، هم برنامه های غذایی پر پروتئین و هم اینکه ورزش های قدرتی داده می شود که عضلات حجم بگیرند و کم کم وزن فرد افزایش پیدا می کند.

 

 

 

وی در پاسخ به سوال دیگری که پرسید زیاد بادگلو می زنم و به من گفتند که سوءهاضمه دارم چکار کنم؟ توضیح داد: مهم این است که حالت ریفلاکس (برگشت غذا از معده به سمت مری) هم ممکن است وجود داشته باشد لذا توصیه می کنم اولاً غذا را خیلی آهسته میل کنید و کاملاً بجویید، غذاها را در حجم کم استفاده کنید، مصرف چربی ها (حتی چربی هایی که مربوط به گوشت، پوست مرغ و ماهی، خامه ها و شیرینی های خامه ای و غذاهای سرخ شده) را کاهش دهید و غذاها را یا به صورت آب پز، بخار پز و یا کبابی استفاده کرده و همچنین از لبنیات کم چرب استفاده بشود و همچنین از مصرف زیاد میوه هایی که ترش هستند مانند آب مرکبات و غذاهای اسیدی مانند آبلیمو و سرکه و غذاهایی که ادویه زیاد دارند و حتی نعناع توصیه پرهیز شود زیرا این موارد باعث می شوند که ریفلاکس و سوءهاضمه ای که وجود دارد بدتر شود.

 

 

 

طلائی در ادامه بحث سوء هاضمه توصیه کرد: نوشابه های گازدار و قهوه استفاده نشود و حتی اگر تجربه این را دارید که سیر یا پیاز هم سوءهاضمه شما را بیشتر می کند توصیه می شود که برای یک مدت این ها را هم کنار بگذارید و وسط غذا از مایعات و آب استفاده نکنید و حتماً میوه و سبزی را در برنامه غذایی خود قرار دهید و نکته دیگر اینکه تا یک ساعت بعد از صرف غذا، دراز نکشید و همچنین بلافاصله بعد از غذا دخانیات استفاده نکنید زیرا این خود باعث می شود که ریفلاکس معده ایجاد شود.

 

 

 

وی در پاسخ به فردی 38 ساله که قد او 148 و وزنش حدود 55 است و سابقه فشارخون و دیابت هم ندارد و همیشه افت فشار دارد؛ گفت: نکته مهم اینکه اگر آزمایش دادید باید ببینیم که قند خون نرمالتان چند است و فشارخونتان همیشه چند بوده؟ شاید اصلاً افت فشارخون نباشد یا حالت ضعف و سرگیجه باشد لذا این ها سئوالاتی است که باید جواب داده شود تا بتوانیم یک رژیم خوب تجویز کنیم.

 

 

 

متخصص تغذیه و رژیم درمانی در پاسخ به فرد دیگری که پرسید «چاق نیستم اما تریگلیسریدم خیلی بالا است و قرص اترواستاتین میخورم؛ چه کار کنم نیازی به قرص نداشته باشم؟» بیان کرد: نکته مهم این است که شاید برنامه غذایی شما برنامه غذایی درستی نباشد یعنی مصرف زیاد قندها و کربوهیدرات ها را در برنامه غذایی دارید؛ یکی از دلایل اینکه تریگلیسرید خون افزایش پیدا می کند، مصرف زیاد از حد قندها، شیرینی جات و کربوهیدرات ها است لذا اگر کلسترول و LDL نرمال است، احتمالاً به این دلیل می تواند باشد که برنامه غذایی شما برنامه ای است که قند و شیرینی جات و کربوهیدارت ها زیاد از حد استفاده می کنید که اگر مقدار این مواد را کاهش دهید، تریگلیسریدتان کم کم کاهش پیدا می کند و دیگر نیاز نیست که حتماً قرص مصرف کنید.

 

 

 

وی در پاسخ به خانمی 28 ساله با قد 154 و وزن 73، که دو زایمان داشته اظهار داشت: مقداری اضافه وزن دارید که مشکل خاصی نیست و خیلی راحت می توانید آن را کاهش دهید لذا نیاز است که از متخصص تغذیه یک برنامه غذایی مناسب را بگیرید که حتماً صبحانه، ناهار و شام و میان وعده داشته باشد اما مقدار و حجم آن ها کمتر از حالت نرمال است؛ با این برنامه غذایی می توانید در عرض 4 تا 5 ماه کاهش وزن خوبی را داشته باشید و در کنار برنامه غذایی هم می توانید ورزش هایی را انجام دهید که باعث آب شدن چربی های بدن و به ویژه چربی های شکم و پهلوها باشد که یکی از آن ورزش ها طناب زدن است که کمک می کند تا چربی های شکم و پهلو آب شوند بنابراین توصیه می کنم با همین برنامه غذایی که از یک متخصص گرفته می شود برنامه را جلو ببرید و همچنین از داروها و یا دمنوش های گیاهی که ممکن است مصرف زیاد آن ها دارای عوارض باشد، استفاده نکنید.

 

 

 

طلائی در پاسخ به اینکه اسموتی که حاوی 4 تا 5 عدد میوه باشد ویتامین مورد نیاز روزانه را تامین می کند؟ و اینکه برای افراد با فشارخون بالا چه غذایی مفید تر است؟ توضیح داد: استفاده از میوه جات در واحدهای مختلف (3 واحد یا 3 میوه) در طول روز می تواند هم ویتامین ها، هم یکسری از مواد معدنی، هم بخشی از آب بدن را تامین کند و هم فیبر غذایی دارد که می تواند دستگاه گوارش را تنظیم کند که فرد دچار اسهال و یا یبوست نشود و این مشکل خاصی را ایجاد نمی کند بلکه خیلی هم خوب است.

 

 

 

وی ادامه داد: برای افرادی که فشارخون بالایی دارند و انواع داروهای کاهنده فشارخون مصرف می کنند، نکته مهم این است که داروهای فشارخون حتماً با معده خالی خورده شوند و غذاهای پرچرب می تواند جذب دارو را کاهش دهد و توصیه می شود از یکسری از منابع غذایی که پتاسیم دارند (زیرا برخی از داروهای فشارخون هستند که باعث می شوند، پتاسیم دفع شود و یا دفع نشود) که باید توجه داشته باشید و از پزشک متخصص تغذیه هم بخواهید تا این داروها را مشخص کند که اگر شما داروهایی را استفاده می کنید که پتاسیم در بدنتان می ماند، حواستان باشد که از پرتقال، کیوی و موز کمتر استفاده کنید و همچنین توصیه می شود از نمک کمتر استفاده شود و مصرف گریپ فروت هم باعث می شود با داروهای پائین آورنده فشارخون تداخل داشته باشد پس یکسری از میوه ها را توصیه می کنیم که با داروهای فشارخون استفاده نکنید.

 

 

 

وی در خصوص تداخلات دارو و غذا با داروهای پائین آورنده چربی و کلسترول خون افزود: داروهایی پائین آورنده چربی باعث کاهش جذب ویتامین های محلول در چربی می شوند پس مصرف منابع غذایی که ویتامین های محلول در چربی مانند A,D,E,K دارند ضروری است و همچنین مصرف شیر، میوه جات و سبزیجات زرد رنگ و نارنجی رنگ، اسفناج، کاهو، مغزها و ماهی استفاده شوند و  افرادی که داروهایی پائین آورنده چربی را مصرف می کنند توصیه می شود تا با گریپ فروت استفاده نکنند زیرا میوه گریپ فروت باعث تداخلات دارویی شده و باعث می شود تا جذب این داروها کمتر و یا عملکرد این داروها را دچار مشکل شود.

 

 

متخصص تغذیه و رژیم درمانی در پاسخ به فردی که پرسید گوارشم مشکل داشت که بر اثر استرس تشدید شد و 10 کیلو وزن کم کردم؛ برای وزن گرفتن چکار باید کرد؟ اظهار داشت: بهتر بود اسم بیماری گوارشی و داروهایی که استفاده می کنید را می گفتید اما برای افرادی که بیماری های گوارشی دارند، افزایش وزن یک مقدار طولانی تر است زیرا هضم و جذب به خوبی صورت نمی گیرد و ممکن است سوء هاضمه، دل پیچه، دل درد، اسهال و یا یبوست های متناوب اتفاق بیفتد اما به طور کلی برای افزایش وزن در کنار برنامه غذایی، انجام ورزش های قدرتی مانند بدنسازی توصیه می شود زیرا باعث می شود تا فرد حجم عضلانی بگیرد و کم کم وزن او افزایش پیدا کند.

 

 

 

وی به فردی که پرسید «بهتر است قبل از امتحان پروتئین یا پروتئین و کربوهیدرات با هم مصرف شوند؟» خاطر نشان کرد: در برنامه های غذایی و یا میان وعده هایی که داده می شود، پروتئین و کربوهیدرات با هم باشند و با هم استفاده شوند که این خود کمک می کند تا قند خون طولانی مدت در بدن بالا باشد و کمک می کند به اینکه تمرکز، حافظه و قدرت یادگیری فرد بیشتر باشد اما در کنار آن توصیه می شود افرادی که برای امتحان درس می خوانند و می خواهند امتحان دهند؛  کافئین و قهوه زیاد استفاده نکنند و استفاده از کیک ها و بیسکویت ها زیاد از حد توصیه نمی شود و همچنین در هر میان وعده، از یک میان وعده متنوع (میوه جات، سبزیجات، کیک، بیسکویت، بستنی و آجیل) استفاده کنند.

 

 

 

طلائی در پاسخ به فرد 30 ساله دارای چربی کبد؛ گفت: توصیه های کلی که ما برای افرادی که کبد چرب دارند این است که حتماً قبل از وعده غذایی (ناهار و شام) یک بشقاب سبزی و سالاد بدون سس استفاده کنند و وعده های اصلی غذایی و میان وعده ها زمان خاص داشته باشد و از گرسنگی طولانی مدت یا پرخوری در وعده جلوگیری شود و غذا را آهسته بجویید و از نوشیدنی های صنعتی پرهیز شود مانند ژله، بستنی، شربت، آب میوه و شیرینی جات استفاده نکنند زیرا این ها قند فراوان دارند و برای افرادی که دچار کبد چرب هستند مناسب نیست و همچنین از چربی زیاد از حد(چربی گوشت، پوست مرغ و پوست ماهی، انواع سس و کره ها) نباید استفاده کنند بلکه لبنیات کم چرب استفاده کرده و همچنین از سبزیجات مانند خیار، گوجه فرنگی، کلم، کاهو و هویج هم می توانند استفاده کنند.

 

 

 

وی ادامه داد: استفاده از مغزها مانند پسته و بادام خوب است و از فست فود و سیب زمینی سرخ شده پرهیز شود و مصرف آب در طول روز فراموش نشود زیرا آب باعث می شود سموم بدن دفع شوند و همچنین مصرف نمک را خیلی کم کنند، غذاهای کنسروی استفاده نکنند، از آبلیمو تازه و طبیعی و روغن زیتون نیز می توانند استفاده کنند.

 

 

 

متخصص تغذیه و رژیم درمانی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا گلوتن برای بیماری خود ایمنی ضرر دارد؟ و برای جایگزین نان برای افراد خود ایمن چه توصیه ای دارید؟ بیان کرد: گلوتن می تواند برای یکسری از بیماری های خود ایمنی مضر باشد اما برای افرادی که بیشتر حساسیت و آلرژی به گلوتن دارند، توصیه می شود از ترکیباتی که در آن ها گندم و جو است استفاده نشود اما توصیه بر این است که برای افرادی که دارای حساسیت به گلوتن و یا دچار بیماری خود ایمنی هستند که مربوط به گلوتن است، سوسیس، کالباس و مواد غذایی گوشتی استفاده نکنند و همچنین هر نوع سوپی که با جو و گندم است،؛ نان گندم، بیسکویت، شیرینی ها، نان های دیگر، ماکارونی ممنوع هستند اما به جای آن ها می توانند از گوشت گوساله، ماهی، مرغ، شیر کم چرب، ماست بدون طعم، تخم مرغ، سبزیجات و میوه جات و نان هایی که با آرد ذرت و یا با آرد برنج و شیرینی هایی که با آرد ذرت و برنج هستند می توانند استفاده کنند.  

 

 

 

وی در خصوص تقویت مو و جلوگیری از ریزش آن، افزود: برنامه های غذایی برای تقویت مو و جلوگیری از ریزش مو برنامه هایی هستند که در آن ها غلات(گندم و جو) وجود دارد که کمک کننده هستند تا مو تقویت شود و در کنار آن برای اینکه جلوگیری از ریزش مو، از جو دو سر، آرد گندم، جوانه گندم، جوانه عدس، جوانه ماش استفاده می شود.

 

 

 

طلائی با بیان اینکه ویتامین های گروه B مهم ترین ویتامین ها برای تقویت مو هستند، در ادامه توضیح داد: برای جلوگیری از ریزش مو، می توانیم این برنامه های غذایی را با این سبک تنظیم کنیم و در کنار آن ها از مکمل هایی که در بازار برای تقویت مو و ناخن  هستند می توان استفاده کرد؛ یکی از ویتامین هایی که برای تقویت مو و جلوگیری از ریزش مو کمک می کند، مکمل بیوتین است.