نگاهی به آیین های عزاداری در دروازه کربلا/ از نوای سوزناک « چمری تا کتل گردانی»

خبرگزاری شبستان_کرمانشاه: ماه محرم که فرا می رسد عاشقان امام حسین(ع) در سراسر کشور با برگزاری آیین های مختلفی عشق و ارادت خود را به خاندان اهل بیت نشان می دهند.

کرمانشاهی اما دیار کهنی است که پذیرایی چند صد ساله از زائران را در کارنامه خود دارد و به آن افتخار می کند. شهری که شاید بیشتر مردمانش به برکت همسایگی با کربلای معلی کربلایی هستند.

 محرم اما در این استان حال و هوایی دیگر دارد و مردمان این دیار آیین هایی ویژه برای برپایی اقامه عزا داشته اند که از گذشتگان به ارث مانده و امروز هم کم و بیش در برخی مناطق استان اجرا می شود.

سابقه برپایی عزاداری ها در ماه محرم در این استان به بش از ۹۰۰ سال می رسد و احداث برخی از تکایا به منظور برگزاری آیین های عزاداری گواه این امر است.

*سوز چمری نوای حزن انگیز ظهر عاشورا

در ایام ماه محرم مردمان کرد از ابزار و وسایلی همچون ساز و دهل برای عزاداری استفاده می کردند که نوای سوزناک چمری از ساز و دهل به معنای عزای عمیق است که دل هر فردی را به در می آورد.

در ظهر عاشورا وقتی نوای چمری نواخته میشود گویی غم بر زمین و زمان می پاشد و این نوای حزن انگیز نشان از واقعه عاشورا و غربت امام حسین(ع) و اهل بیتشان است.

*کتل نمادی از اسب امام حسین(ع)

استفاده از ساز و دهل و کتل دراین دیار از قدیم برای از دست رفتن بزرگان بوده است.

کتل در میان کردها نماد ذوالجناح اسب امام حسین(ع) است؛ کتل چندین شاخه دارد که شاخه میانی بلند تر از شاخه هایی است که در دو سوی آن برآمده و این شاخه ها که ساخته شده از فلز است  بر پایه چوبی جای گرفته و بیشتر پایه را با پارچه هایی که غالبا رنگ سبز هستند، می پوشانند.

خواندن انواع نوحه ها به زبان محلی و با گویش و آهنگی خاص هم مرسوم است که افراد به صورت جمع دو و یا چند نفره اشعاری را در رابطه با واقعه ظهر عاشورا می خوانند و با بانگ بلند و شیون آسا حسینم وای حسینم سر می دهند. سه آیین عزاداری چمری در مناطق کلهر استان، تعزیه خانی روستای فش کنگاور و مور مناطق کرد نشین به عنوان میراث معنوی مردمان این دیار به ثبت ملی رسیده است.

*رسم سقاهای آب 

در این رسم که از دیرباز در میان مردمان کرمانشاه مرسوم بوده است طی روزهای تاسوعاو عاشورا افراد با پوشیدن لباس خاص و با در دست داشتن مشک آب  به یاد سقای دشت  کربلا به عزاداران حسینی آب می نوشاندند.

هر چند امسال عزاداری ها متفاوت از سال های گذشته برگزار می شود و شیوع ویروس منحوس کرونا موجب شده تا برخی آیین های عزاداری به لحاظ رعایت پروتکل های بهداشتی مانند سالهای گذشته برگزار نشوند اما عشق و ارادت عمیق مردمان این دیار به اهل بیت(ع) خاموشی ندارد و مردم در این استان با رعایت دستورالعمل های ابلاغ شده به عزاداری می پردازند.