به گزارش خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، امام حسن (ع) در ۱۵ رمضان سال سوم هجری چشم به جهان گشود و پس از شهادت امام علی (ع) در رمضان ۴۰ هجری عصر امامت و دوران حکومت امام حسن (ع) آغاز شد. معاویه بن ابی‌سفیان در شام در این ایام مدعی خلافت بود بنابراینحاضر نشد با امام حسن (ع) به عنوان حاکم جامعه اسلامی بیعت کند. معاویه پس از آنکه بیعت با امام عصر خود را نپذیرفت به فتنه انگیزی پرداخت و با ایجاد نفاق و چند دستگی در میان مردم و سایر اقداماتی که برای تفرقه افکنی در میان مسلمانان انجام داد، باعث شد تا امام حسن (ع) برای حفظ اصل اسلام و در نظر گرفتن مصلحت مسلمانان به صلح با معاویه تن دهد.
صلح امام حسن(ع) با معاویه یکی از پیچیده‌ترین و حساس‌ترین حوادث در تاریخ اسلام است. امام حسن (ع) در شرایط بسیار حساس عصر خود و با تدبیری که اندیشید، توانست اصل دین را حفظ کند و با رعایت حکم خدا و مصلحت مسلمانان، شیعه را از موقعیتی بحرانی و حساس رهایی بخشد.
راهبردهای بقاء و استمرار دین خدا باعث شد تا امام حسن (ع) در دوره امامت خود به صلح اجباری و استقامت در برابر معاویه تن دهد و در برهه ای دیگر امام حسین (ع) با همان راهبرد و برای حفظ دین اسلام و احیای امر به معروف و نهی از منکر، به جهاد و شهادت در برابر باطل بپردازد. از این رو می توان گفت مبنای امامان معصوم (ع) در اقامه جنگ یا برپایی صلح در راستای حفظ دین و کیان مسلمانان است.
۲۵ سال خانه نشینی امام علی (ع) و شرایط حاکم بر دوره خلافت ۵ ساله ایشان و نحوه حکومت داری و تربیت نیرو در آن دوره همه تجربه ای ارزشمند است که امام حسن (ع) در زمان امامت خود و در دوره پذیرفتن صلح اجباری از همه آنها بهره می گیرد و بر مبنای مصالح مسلمانان و جلوگیری از تفرقه و حفظ دین به استقامات در برابر باطل می پردازد.
به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی اگر بنا بود امام حسن(ع)، جنگ با معاویه را ادامه بدهد و به شهادت خاندان پیامبر(ص) منتهی بشود، امام حسین(ع) هم باید در همین ماجرا کشته می‌شد، اصحاب برجسته هم باید کشته می‌شدند، حجر بن عدی ها هم باید کشته می‌شدند، همه باید از بین می‌رفتند و کسی بتواند از فرصت‌ها استفاده بکند و اسلام را در شکل ارزشی خودش باز هم حفظ کند، دیگر باقی نمی‌ماند. امام حسن(ع) به ابوسعید عقیصا فرمود: «اگر صلح نمی‌کردم، روی زمین از شیعیان ما کسی نمی‌ماند.»
حجت الاسلام والمسلمین «سید محمدطاهر جزایری» در گفت و گو با خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان گفت: دوران امامت امام حسن مجتبی (ع) دوران خاصی است که به دلیل خفقان موجود و ایجاد چند دستگی میان مسلمانان شرایطی را فراهم می کند که امام حسن مجتبی (ع) برای حفظ اسلام با معاویه صلح می کند.
امام جماعت حسینیه کربلایی ها افزود: تکلیف گرایی، حفظ دین، مصالح عمومی، حفظ شیعیان، عدم حمایت مردم و خیانت فرماندهان از دلایل صلح امام حسن (ع) با معاویه است.
وی با بیان اینکه امام حسن (ع) با توجه به شرایط روز جامعه به تربیت و پرورش نیروهای مذهبی و عالم پرداخت، خاطرنشان کرد: صلح امام حسن (ع) در واقع پیش زمینه ای برای وقوع حادثه کربلا و زمینه ساز جهاد و شهادت امام حسین (ع) و اصحابش بود.
حجت الاسلام والمسلمین جزایری با بیان اینکه براساس صلح نامه، حکومت از امام حسن (ع) به معاویه واگذر شد، خاطرنشان کرد: منع معاویه از تعیین جانشین پس از خود، خودداری از توطئه علیه امام حسن(ع) و حفظ جان مسلمانان از مهم ترین شرایط صلح نامه بود که معاویه به هیچ یک از آنها عمل نکرد.
می توان گفت: صلح حسنی در راستای حفظ دین و بقای اسلام بود و امام حسین (ع) نیز با همین راهبردها به جهاد و شهادت علیه باطل پرداخت. درواقع می توان گفت: صلح حسنی زمینه ساز نهضت عاشورا بود.
فضای سیاسی کوفه پس از جمگ های جمل، صفین و نهروان باعث ایجاد ناآرامی و دگرگونی و چند دستگی در میان مسلمانان شده بود. مانع تراشی بنی امیه و اعلام حکومت معاویه نیز در برابر تثبت حکومت امام حسن (ع)، کارشکنی ها، تفرقه افکنی و توطئه های معاویه باعث شده بود تا آمادگی لازم برای مقابله با معاویه و خنثی سازی توطئه های وی وجود نداشته باشد بنابراین امام حسن (ع) در آن برهه از تاریخ، روش استقامت و مقاومت را در پیش گرفت تا علاوه بر حفظ اسلام از خونریزی و برادرکشی جلوگیری شود.
نظر شما