به گزارش خبرنگار گروه غدیر و مهدویت خبرگزاری شبستان، به مناسبت قرار گرفتن در ماه های محرم و صفر و ایام عزاداری های سید و سالار شهیدان(ع)، در سلسله گفتگوهایی با حجت الاسلام «محمدرضا نصوری»، معاون ارتباطات و تبلیغ مرکز تخصصی مهدویت آموزه های مهدوی و امام شناسانه زیارت عاشورا را به بحث و بررسی گذاشته ایم که در ادامه نهمین بخش آن تقدیم حضورتان می شود:
در زیارت عاشورا با لعن های متعدد مواجه هستیم، فلسفه این لعن ها چیست و چه راهی را پیش روی زائر می گذارد؟
در قرآن سوره توبه معروف به سوره برائت از کافرین است. در میان زیارتنامه های اهل بیت علیهم السلام نیز حدیث قدسی زیارت عاشورا مانند سوره برائت، اعلان برائت خدا و اهل بیت و مؤمنین، از منافقین امت و دشمنان اهل بیت است. می توانیم زیارت عاشورا را سوره برائت اهل بیت بنامیم.
در این زیارت خداوند با معرفی چهره های سرشناس منافقین از صدر اسلام یعنی ابوسفیان تا زمان شهادت امام حسین (ع) افرادی که از همان نسل بودند مثل معاویه و یزید را لعن و نفرین کرده است. ما نیز به تبعیت اول ظالم در حق پیامبر(ص) و آل پیامبر(ص) و آخرین تابع و پیرو آن ظالمین را لعن میکنیم.
در کنار این افشاگری ها و بیزاری جویی هایی که ما در زیارت عاشورا نسبت به منافقین داریم، در جای جای زیارت عاشورا این اعلان را تأکید و اصرار به این داریم، همچون: « وَ بِالْبَراَّئَةِ مِمَّنْ قاتَلَکَ وَ نَصَبَ لَکَ الْحَرْبَ»، « وَ بِالْبَرائَةِ مِمَّنْ اَسَّسَ اَساسَ الظُّلْمِ وَ الْجَوْرِ»، « وَ بِالْبَرآئَةِ مِنْ اَشْیاعِهِمْ وَ اَتْباعِهِمْ» و ... .
چه پیامی با این لعن ها اعلام می شود؟
ما با خواندن زیارت عاشورا بیزاری خود و اعلان برائت خدا و اهل بیت(ع) و جمع مؤمنین را نسبت به آنها اعلام می کنیم و خاصه این تمرین لعن و اعلام برائت از منافقین دوران فعلی هم است. کسانی که خصوصیات افرادی مثل ابوسفیان و منافقین دوران رسول خدا(ص) تا منافقین و افراد به ظاهر مذهبی در دوران امام حسین (ع) را که در برابر اهل بیت ایستادند و ظلم کردند، همه را لعن و نفرین می کنیم.
امروز هم نسبت به کسانی که همان خصوصیات و همان مولفه ها را داشته باشند با زیارت عاشورا اعلان برائت می کنیم. امید است که بتوانیم با این نگاه بسترساز خوبی برای فرج امام زمان(عج) باشیم تا در آن دوران با یک اتحاد و همدلی اعلان برائت از منافقین را به صورت رسمی و علنی داشته باشیم.
در کنار لعن ها، در زیارت عاشورا با سلام های متعدد نیز مواجه می شویم، راز این سلام ها در چیست؟
تکرار سلام ها کلید برقراری ارتباط با سیدالشهداء(ع) و اصحاب ایشان است. به همین دلیل این زیارت با کلید واژه سلام آغاز و در طول زیارت، بارها سلام تکرار می شود.
اما در چرایی تکرار این سلام ها باید گفت: کسی که زیارت عاشورا می خواند گام به گام به روح والا و ملکوتی امام حسین (ع) و آرمان های آن حضرت(ع) و یاران ایشان نزدیک تر می کند. لذا ارتباط میان کسی که زیارت عاشورا را می خواند و نگاهی که نسبت به زیارت عاشورا دارد، عمیق تر و پایدارتر می کند.
همچنین، این سلام ها اوج شور و عشق زائر را نشان می دهد؛ البته گاهی تکرار سلام دلیل دیگری هم دارد؛ کسی که زیارت عاشورا می خواند با دعاهایی که در متن زیارت وارد شده به سوی خدا اوج می گیرد و به نوعی سفر روحانی را تجربه می کند و در هر مرتبه و پس از بازگشت از این سفر معنوی دوباره با سلام جدید به محضر سید الشهداء(ع) و اصحابش سلام عرضه میکند. که به نوعی یک سیری از امام به سوی خدا و از خدا به سوی امام است.
آیا دلیل دیگری هم برای این سلام های پرتعداد در زیارت عاشورا مترتب است؟
سلام های پی در پی در زیارت عاشورا به نشانه حیات فناناپذیر مکتب و آن نگاه امام حسینی و اعلام وفاداری و طرفداری از فرهنگ امام حسین(ع) و متصل کردن آن به امام دوران خودش یعنی امام زمان (ع) است.
همچنین، تکرار سلام به معنای تأکیدی است که بر سلامت و عصمت نفس خودش و عدم آزار و اذیت امام با ارتکاب گناه از جانب خودش می داند. به نوعی در خانه اهل بیت(ع) را می زند و تکرار می کند که در این مسیر مرید و به نوعی ارادتمند امام(ع) است.
و نتیجه کلی از کنار هم آمدن لعن ها و سلام های زیارت عاشورا چیست؟
با تکرار لعن ها ما میتوانیم آن نگاه انزجاری و جرأت و انرژی گرفتن در مقابل دشمنان را درک کنیم. همانطور که با سلام دادن انسان انرژی مضاعفی میگیرد. اینچنین می توان در دوران غیبت ارادت به امام زمان(عج) را نشان داد و آمادگی برای بذل جان در همراهی امام زمان(عج) را اعلام کرد.
نظر شما