ییلاق ناکارآمدی و کوچ نابغه های ایرانی به خارج از کشور

خبرگزاری شبستان -گرگان، داود خاندوزی؛ نیروی انسانی مهار و تحصیلکرده که بدنه نخبگانی جامعه را تشکل می دهد از جمله مهمترین سرمایه یک کشور به شمار می رود و گاهی به دلیل آنکه جامعه نمی تواند از این سرمایه به خوبی بهره ببرد بخشی از آن در قالب مهاجرت به کشورهای خارجی توانمندی و استعداد خود عرضه می کنند این مهم پدیده ای شومی است که امروز در کشور به نام «فرار مغزها» از آن یاد می شود و این پدیده را حتی مسئولان هم نفی نمی کنند.

بنا به گفته معاون علمی رئیس جمهور سالانه بین 32 تا 40 هزار تحصیل کرده ایرانی به کشورهای خارجی مهاجرت می کنند، گرچه «سورنا ستاری» معتقد است که این آمار در مقایسه با دیگر کشورها عدد بالایی نیست اما باید به این مهم تاکید داشت که اکثر این افراد از نخبگان جامعه هستند که از سرمایه و پول بیت المال در کشور تحصیل کردند اما در فصل ثمره و برداشت از این سرمایه ها بنا به هر دلیلی بی بهره ماندیم.

گرچه معاون علمی رئیس جمهور به این مهم نیز تاکید دارد که بسیاری از این افراد پس از سال ها متقاضی برگشت به کشور و خدمت به میهن هستند اما باید این مهم بررسی شود که تا چه میزان از این ظرفیت به کارگیری شده است و از سویی دیگر سیاست های نظام برای به کارگیری از ظرفیت نخبگان علمی خارج از کشور تا چه میزانی بوده است؟.

از سویی دیگر سیاستگذاران کشور برای اینکه نابغه های علمی خود را از دست ندهند باید تدابیری بیاندیشند چرا که اگر همانگونه که مقام معظم رهبری تاکید کردند بخواهیم به قدرت نخست علمی منطقه تبدیل شویم و در اخترعات و روش های علمی حرف نخست را بزنیم و  از نطقه وارد کنننده تکنولوژی به صادر کننده تکنولوژی تبدیل شویم باید بستر لازم برای شکوفایی استعدادهای این نخبگان را در کشور فراهم کنیم.

امروز برای اینکه بتوانیم مانع از فرار مغزها شویم باید به این سوال پاسخ دهیم که چرا دانشجویان ما در کشور آرزوی زندگی و یا تحصیل در کشورهای دیگر را دارند.

«شهید سید مرتضی آوینی» در خصوص مهاجرت نخبگان به دیگر کشورهای می گوید: به جای فرار متفکران می گویند، فرار مغزها، که البته در این جا هیچ یک از دو تعبیر درست نیست، مغز ابزاری نیست که بی اراده انگاشته  شده‌اند، اگر به غرب می گریزند از آن است که حوایج خویش را برآورده می بینند.»

البته بسیاری از نخبگان جامعه نیز که رنج سال ها مشقت تحصیل را به جا خریدند و انتظار موقعیت شغلی متناسب با علم خود را دارند نیز در صورت فراهم بودن فضای عرضه علم و دانش خود حاضر به مهاجرت به دیگر کشورها نیستند و این مهم نشان می دهد که ضعف مدیریتی در این حوزه در کشور وجود دارد.

در استان گلستان نیز امسال دانش آموزان گلستانی در کنکور سراسری سه رتبه تک رقمی در رشته های تجربی و فنی و حرفه ای را کسب کردند و یکی از دغدغه های اصلی این نخبگان جامعه ما نیز موضوع فرار مغزها است که در مراسم های مختلف به آن تاکید کردند.

*مهاجرت نخبگان ایرانی به دیگر کشورها ناراحت کننده است

«شهریار سلیمانی» رتبه ششم کنکورسراسری در رشته تجربی در این باره می گوید: 90 درصد نخبگان جامعه به فکر این هستند که بتوانند توانمندی خود را در خارج از کشور به نمایش بگذارند.

رتبه ششم کنکورسراسری در رشته تجربی ادامه داد: یک عمر کشور برای این افراد تلاش کرده است و این افراد دانشی که در ایران بدست آوردند در کشور دیگر که برای آنها هزینه ای نکرده است به کار می گیرند و این موضوع ناراحت کننده است.

سلیمانی بیان کرد: باید از نخبگان در کشور استفاده شود و کارهای مهم را به این نخبگان بسپاریم وامیدواریم مسئولان به این مهم اهتمام داشته باشند.

*بستر مناسب برای شکوفایی استعداد محصلان فراهم شود

«جمیل ندیمی» رتبه 59 کنکور سراسری در رشته تجربی می گوید: باید شرایطی در جامعه فراهم شود که بتوانند دانش آموزان استعدادهای خود را شکوفا کنند و این در حالی است که در بیشتر اوقات تمرکز دانش آموزان صرفا به درس خوان است.

رتبه 59 کنکور سراسری در رشته تجربی ادامه داد: بنا نیست که همه دانش آموزان در کنکور رتبه برتر شوند بسیاری از دانش آموزان در رشته ها و حرفه های مختلف توانمند هستند و باید به توانمندی آنها احترام گذاشته شود.

ندیمی تاکید کرد: در آموزش و پرورش یکی از مشکلاتی که وجود دارد این است که پس از آنکه دانش آموزان موفقیت کسب می کند به آنها بها داده می شود و اما در سال های تحصیلی آنگونه که باید مورد حمایت قرار نمی گیرند.

وی بیان کرد: به دانش آموزان پایه دهم به بعد باید مسئولان توجه بیشتری داشته باشند و باید در اولویت قرار بگیرند تا بتوانند در کنکور موفقیت های بهتری کسب کنند.

*رشته های علوم انسانی مورد بی مهری قرار دارد

«صدرا اعلمی» رتبه برتر کنکور سراسری در رشته علوم انسانی نیز می گوید: متاسفانه از دیرباز رشته علوم انسانی مورد بی مهری بوده است و همیشه بیان می کردند کسانی که کمتر درس می خوانند به این رشته تحصیل کنند و این در حالی است که افراد نخبه نیز در این رشته حضور دارند.

رتبه برتر کنکور سراسری در رشته علوم انسانی ادامه داد: ارج فارغ التحصیلان علوم انسانی باید در جامعه بالاتر برود و از نظر شغلی و دانشجویی به آن توجه شود.

اعلمی تاکید کرد: رشته های ریاضی و تجربی خارج از بدنه دولت شرایط اشتغال بهتری دارند ولی در حوزه استخدامی دولتی از دیگر رشته ها برای رشته های علوم انسانی به کارگیری می شود.