​چرا صف های خرید نان طولانی‌تر شد/ ضرورت افزایش نظارت بر توزیع آرد و نان

خبرگزاری شبستان -گرگان، داود خاندوزی؛ شایعه های صفحه های فضای مجازی از اعتراضات خبازان تا صف های شلوغ برای تهیه نان پر شده است و این موضوعات باعث  شده دلهره ای در جامعه به وجود بیاید که در تلاطم موج افزایش قیمت ها نان هم با افزایش قیمت رو به رو شود.

با افزایش قیمت مرغ، برنج و کم یاب شدن روغن جامد در بازار سفره های معیشت بسیاری از خانواده ها کوچک شده است  و دیگر بسیاری از خانواده ها تاب افزایش قیمت نان را ندارند و خبر افزایش صف های متقاضیان خرید نان و گرانی آرد باعث نگرانی هایی در بین این خانواده ها شده است.

گرچه استاندار گلستان عنوان کردند که تا پایان سال هیچ برنامه ای برای افزایش قیمت نان نخواهیم داشت ولی به دلایل مختلف از جمله موضوع افزایش بهای خرید قیمت تضمینی گندم در سال آینده که چهار هزار تومان تعیین شده منجر به افزایش قیمت آرد در بازار شده است.

*افزایش تقاضای خرید نان یا کاهش میزان فروش نان در نانوایی ها؟

افزایش قیمت آرد و یا کمیاب شدن آن در بازار آزاد در حالی است که قیمت آرد های دولتی که در اختیار نانوایی ها قرار می گیرد تغییری نکرده است و این سوال مطرح می شود که با این وجود چرا تقاضای خرید نان افزایش پیدا کرده است و صف های خرید نان طولانی تر شده است.

گمانه زنی هایی در این بخش وجود دارد که گاهی وجود این صف ها به تخلف نانوایی ها برای فروش آرد دولتی به صورت غیرقانونی در بازار آزاد و همچنین افزایش استفاده از نان در خوراک دام های سبک و سنگین  به دلیل افزایش قیمت نهاده های دامی و از سویی دیگر تقاضای بیشتر مردم برای خرید نان به دلیل افزایش قیمت برنج و اقلام خوراکی دیگر مطرح است.

با این تفاسیر باید دولت شرایطی در نظر بگیرد که 21 هزار میلیارد تومان یارانه ای که برای تامین نان صرف می کند در اختیار آحاد جامعه قرار گیرد نه اینکه شبکه های سودجویی با توجه به اختلاف قیمت آرد دولتی و آزاد به وجود بیاید.

طرح هایی مثل پرداخت مستقیم یارانه نان به حساب سرپرست خانوارها و یکسان سازی قیمت آرد و یا افزایش بسترهای دولت الکترونیک در خبازی ها برای کنترل شبکه توزیع آرد و نان از موضوعاتی است که می تواند یارانه دولت در بخش نان را به سرنوشت یارانه دولت در بخش نهاده های دامی و یا ارز های دولتی برای ورود کالاهای ضروری تبدیل نکند.

*آرد خبازان از کارخانه های گلستان تامین می شود

«سید خالق سجادی» مدیرکل غله استان گلستان در این باره می گوید: در استان گلستان امسال بیش از 820 هزار تن گندم از کشاورزان خریداری شده است و مصرف گندم ما در استان برای خبازان چیزی حدود 240 هزار تن است و این در حالی است که ظرفیت کارخانه های استان بیش از این مقدار است و آرد مورد نیاز خبازان توسط کارخانه های در استان تامین می شود.

مدیرکل غله استان گلستان  ادامه داد: مقدار زیادی از گندم استان به صورت آرد به خارج از استان صادر می شود و ماهانه نزدیک به 30 هزار تن گندم در استان به آرد تبدیل می شود و به خبازان آزادپز خارج از استان به فروش می رسد.

سجادی بیان کرد: کیفیت گندم استان های دیگر به گونه ای است که باید با گندم دیگر استان های کشور مخلوط شود تا کیفیت مناسبی داشته باشد.

وی در خصوص افزایش قیمت آرد در بازار آزاد گفت: بحث سلطان گندم و آرد در استان مطرح نیست و طبق دستورالعمل دولت نانوایی هایی که با آرد یارانه ای نوع دوم نان طبخ می کنند می توانند آرد خود را از هر کارخانه ای در کشور تامین کند.

مدیرکل غله استان گلستان  تاکید کرد: کارخانه های آرد براساس توان بازاریابی که دارند در سطح کشور آرد تولید می کنند و بسیاری از خبازان از کارخانه های استان آرد  را خریداری می کنند که پیش از این اینگونه نبوده است.

سجادی افزود: هر چیزی که کارخانه های استان بتوانند آرد به خارج از استان به فروش برسانند به همان میزان گندم در اختیار  آنها قرار می دهیم.

*سرانه مصرف آرد در گلستان از ۲۰ استان کشور بیشتر است

مدیرکل غله استان گلستان بیان کرد: سرانه آرد مصرفی استان گلستان از 20 استان بیشتر است و نسبت به استان های همجوار مثل مازندران و سمنان هم این سرانه بالاتر است.

سجادی افزود: برمبنای جمعیت موجود استان و براساس سرانه به هر شهرستان آرد تخصیص می دهیم و اگر کارگروه گندم و آرد استان به این نتیجه برسد که سهمیه استان کم است قعطا نسبت به افزایش سهمیه اقدام می شود.

وی ابراز داشت: پیگیری هایی در این بخش از سوی خبازان اتفاق افتاده است ولی هنوز نتوانستند کارگروه آرد و نان استان را قانع کنند و بیشتر دغدغه خبازان افزایش سهمیه است نه افزایش میزان نانوایی ها و این در حالی است که با  درخواست های زیاد مجوز نانوایی رو به رو هستیم.

مدیرکل غله استان گلستان یادآور شد: در خصوص تامین آرد استان مشکلی وجود ندارد و اگر کارگروه به این نتیجه برسد که سهم آرد آزادپزها  را افزایش دهیم اداره کل غله مشکلی در این زمینه ندارد.

سجادی گفت: در بحث آزاد پزها حمل آرد با نانوا است و این مهم را خود این خبازان درخواست کردند و برای دولتی ها ما این آرد را حمل می کنیم.

مدیرکل غله استان گلستان تاکید کرد: در بحث سهمیه آرد تعداد زیادی از نانوایی هایی است که در سطح استان مجوز دریافت کردند، نزدیک به دو هزار و 500 نانوایی در استان فعالیت دارند و در سال های اخیر هیچ تغییری در سهمیه آرد استان اتفاق نیفتاده است.

سجادی خاطرنشان کرد: نانوایی های آزادپز علاوه بر سهمیه خود از بازار آزاد آرد تهیه می کردند ولی قیمت این آرد در بازار افزایش یافته است.

*کمبودی در میزان توزیع آرد وجود ندارد

«حسین طلوعیان» نیز در این باره گفت: میزان توزیع آرد با توجه به جمعیتی که در استان وجود دارد متناسب است و کمبودی در میزان آرد وجود ندارد.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان ادامه داد: چالش هایی برای افزایش قمیت تضمینی گندم اتفاق افتاد این مهم باعث ایجاد فرصت های رانت در آرد و نان می شود و باید نظارت ها را بیشتر کنیم و به مجوزهایی که صادر می شود حساسیت بیشتری داشته باشیم تا بتوانیم جلوی این چالش ها را بگیریم.

طلوعیان بیان کرد: ظرفیت اسمی کارخانه های آرد استان بیش از آن چیزی است که امروز فعالیت می کنند و 30 هزار تن گندم ماهانه در استان آرد می شود و کارخانه های آرد در حال حاضر با بیش از 50 درصد ظرفیت فعالیت می کنند.

وی افزود: برای افزایش سهمیه نانوایی ها باید اداره کل غله و استانداری در کارگروه آرد و نان تصمیم بگیرند، صدور مجوز نانوایی نیز از سال 97 و 98 برای نانوایی های با آرد یارانه ای و غیر یارانه ای متوقف است و تنها مجوزهایی براساس درخوست فرمانداران در برخی از نقاط  شهر درخواست شده است.

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت گلستان ابراز داشت: گاهی شایعاتی در افزایش و شلوغی نانوایی ها مطرح می شود که همکاران ما آنها را بررسی می کنند و بخشی از آن شایعه است.

طلوعیان تاکید کرد: یکی از چالش هایی وجود دارد این است که برخی از نانوایی های دولتی به دنبال آن هستند که آرد دولتی را به قیمت آزاد به فروش برسانند.

وی افزود: تامین خوراک دام با استفاده از نان خبازی مقرون به صرفه شده است و متاسفانه برخی خبازان این کار را انجام می دهند در کشور 21 هزار میلیارد تومان یارانه آرد و نان از سوی دولت پرداخت می شود و این یارانه ها به منظور نان مصرفی مردم جامعه در نظر گرفته شده است. 

گفتنی است که خبازان معتقد هستند که سهم  یارانه دولت در سال گذشته در هزینه های تمام شده 34 درصد بود و در سال 99 با توجه به افزایش قیمت ها این سهم به 26 درصد کاهش یافته است.

همچنین خبازان معتقد هستند که هزینه های زیادی در سالجاری به خبازان افزوده شده است و شیوع ویروس کرونا باعث شد که در خبازی ها یک نیروی کار اضافه به کارگیری شود ولی در هزینه های آن هیچ حمایتی دیده نشده است.