به گزارش خبرگزاری شبستان، حجت الاسلام «آرش رجبی» با بیان این که دانشمندان علم اخلاق، چهار فضیلت بنیادین را مادر همه فضایل اخلاقی دانسته اند که شامل عفت، شجاعت، حکمت و عدالت است، اظهار داشت: هر یک از این فضایل نیز شاخه هایی دارند که در مجموع، درختواره فضایل اخلاقی و به تبع آن درختواره رذایل اخلاقی را تشکیل می دهند.
مدیر کل امور تهذیبی و تربیتی حوزه های علمیه خواهران افزود: عالمان اخلاق، فضیلت قناعت را از شاخه های درخت عفت دانسته و در تعریف آن گفته اند قناعت به معنای آسان گیری در خوردن و آشامیدن و آراستن است، چنان که مرحوم نراقی در جامع السعادات می نویسد، قناعت ضد حرص است و آن ملکه نفسانی است که سبب اکتفا به اندازه نیاز و ضرورت از مال است بدون زیاده خواهی.
وی گفت: حرص و زیاده طلبی از جمله رذایلی است که آرامش را از انسان سلب کرده، سبب تنگدلی و پراکندگی خاطر و پریشانی احوال آدمی می شود، و قناعت به اندازه نیاز ضروری زندگی و دوری از زیاده طلبی، موجب بهباشی و شادکامی و رضایت از زندگی و توازن و اعتدال در معیشت است.
کارشناس مسایل فرهنگی ادامه داد: قناعت به کفاف و قدر نیاز یک زندگی آبرومند بسنده کردن است، زیرا دستِ نیاز دراز کردن نزد افراد پست، و زیر منت آنان رفتن به صد مَنْ زَرْ نمی ارزد.
وی افزود: در روزگار ما که عموم مردم به گرانی و فشارهای اقتصادی و کاستی و ناراستی و بیماری و رنج های گوناگون مبتلا هستند و علت آن هر چه می خواهد باشد و بخشی از آن هم بی تردید، ناشی از قصور و تقصیر مسئولان است که نزد خداوند باید پاسخگو باشند، اما آن چه در اختیار عموم مردمان است و سلاح آنان در مقابله با مجموعه فشارها و اضطراب های ناشی از معضلات اقتصادی به شمار می رود، سرمایه پایان ناپذیر قناعت است.
وی یادآور شد: البته قناعت به معنای پرهیز از تلاش برای توسعه زندگی آبرومندانه نیست و یا به معنای نادیده گرفتن علل و عوامل اجتماعی و سیاسی که مردم را دچار موانع جدی در رسیدن به نیازهای ضروری می کند، نیست و لذا در جای خود برای رفع علل و عوامل کژروی ها و کژتابی هایی که زندگی عمومی را دچار تلاطم می کند، باید کوشید.
حجت الاسلام رجبی گفت: با این حال آن چه به عنوان فعل اخلاقی و تکلیف اخلاقی برای همگان قابل تجویز است و می تواند در همه شرایط فراوانی و کاستی، چاره کار و عامل آرامش زندگی باشد، قناعت ورزی است؛ یعنی برای توسعه رزق و رفاه زندگی به قدر معقول و معمول تلاش کنیم اما حاصل آن هر آن چه بود، به قدر همان، خواسته های خود را همگام و همسان سازیم و دل و جان خود و خانواده خود و دیگران را رنجه نکنیم و خود را به دریوزگی و دستیازی به هر کس و ناکسی مبتلا ننماییم و به داده رضا دهیم و گره از جبین بگشاییم که ورای زحمات و تلاش های اختیاری ما، امور دیگر در اختیار ما نیست.
وی خاطرنشان کرد: راهکار اهل معرفت برای ایمنی و عافیت از ناملایمات و آسیب های روانی این فشارها و دشواری ها، همین است که همگان باید خدا را در نظر داشته باشند و به او که غنی و قادر مطلق است امید ببندند و گنج گرانمایه قناعت را سرمایه زندگی خود نمایند.
حجت الاسلام رجبی افزود: بی شک انسان حریص حتی اگر دارا باشد فقیر است و انسان قانع، حتی اگر ندار باشد و کم بهره، اما صاحب گنجی بی پایان است و ثروتمند راستین هم اوست.
مدیر کل امور تهذیبی و تربیتی حوزه های علمیه خواهران همچنین با اشاره به حدیث گهرباری از امیرالمؤمنین که فرمودند: «کَفی بِالْقَناعَةِ مُلْکاً.»، سرمایه ای بهتر از قناعت برای بشر نیست، اظهار داشت: همچنین از آن حضرت در مورد این آیه کریمه پرسیده شد، که حق تعالی می فرماید: «فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً»، «پس حتماً او را زنده می کنیم، زندگانی پاکیزهای» که حضرت فرمودَ: "حیات طیبه، همان قناعت است".
وی در خاتمه بیان داشت: رسول اعظم (ص) به ابوذر فرمود: «یا أباذَرٍّ! إِنّی قَدْ دَعَوْتُ اللَّهَ- جَلَّ ثَناؤُهُ- أَنْ یَجْعَلَ رِزْقَ مَنْ یُحِبُّنِی، الکَفافَ.» (ای ابوذر! همانا من از خداوند- که ثنایش بزرگ باد- خواستم که روزیِ کسی که مرا دوست می دارد، به اندازه کفایت قرار دهد.)
نظر شما