وبینار نعمت النبی(ص) در فرهنگ و ادب فارسی و اردو

به همت رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو وبینار نعت نبی در ادب فارسی و اردو با حضور ده تن از شخصیت های فرهنگی و ادبی ایران و هند برگزار شد.

 

به گزارش خبرگزاری شبستان و به نقل از روابط عمومی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی ، در آغازین بخش این برنامه ادبی که در یوتیوپ برگزار شد ، غلامعلی حداد عادل رییس فرهنگستان زبان فارسی ایران با تبریک ایام و پیوند عمیق فرهنگی بین ایران و هند در نعت نبی گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی (ص) فطعه شعری را که سروده خود ایشان در نعت پیامبر اعظم ص بود قرائت کرد.

ربانی رایزن فرهنگی دیگر سخنران این وبینار با بیان اینکه وجوه شخصیتی پیامبر اکرم(ص) در طول تاریخ گذشته  بازتاب گسترده‌ای در ادبیات فارسی داشته است، اظهار کرد: سابقه وپیشینه نعت پیامبر ص در ادب فارسی همانند عربی با ظهور وگسترش اسلام هم زمان بوده هر چند در برخی از دوره‌ها همانند قرن پنجم وششم به دلایل فرهنگی و اجتماعی که موضوعات دینی و مذهبی بیشتر مورد توجه قرار داشت، این بازتاب قوی‌تر و پررنگ‌تر بوده است .

وی با اشاره به نعت رسول(ص)  در اشعار تنی چند از قله های ادب فارسی در این دوره همچون مولانا ،خاقانی و کمال الدین اصفهانی ،سنایی غزنوی و خاقانی شروانی، ..یادآورشد ؛تأثیر فرهنگ اخلاقی و تربیتی رسول الله (ص) بر ادبیات فارسی گذشته از ستایش پیامبرص، روش ها و توصیه های اخلاقی و تربیتی ایشان نیز سرلوحه محتوایی آثار ادبی فارسی زبانا ن قرار گرفته است. هرچند متاسفانه در ادبیات  معاصر، چنان که باید و شاید، اثری در خور حضرت رسول (ص) خلق نشده است..

وی میراث فرهنگی نعت النبی ص در فرهنگ وزبان اردو را هم بسیار باشکوه توصیف کرد و یادآور شد که ادبیات و فرهنگ اردو و فارسی تاثیرات متقابلی در این زمینه داشته اند . 

پروفسور شریف حسین قاسمی از استادان برجسته هند نیز با عنایت به گستردگی موضوع نعت پیامبر در بین سبک های مختلف ادبی فارسی یاداور شد که همیشه در شبه قاره از آغازین دوره شکل گیری شعر فارسی و سبک خراسانی تا روزگار کنونی نعت رسول الله از سوی شاعران فارسی زبان و اردو زبان مورد توجه بوده است . استاد شریف حسین قاسمی با بیان تفاوت میان اشعار توحیدیه و مدح سلاطین و امرا و اخوانیه‌ها با نعت حضرت رسول بر حساسیت این نوع خاص از توصیف و تحسین منظوم تاکید نموده و گفت: در نعت ضرورت دارد شاعر از درغلتیدن به وادی غلو و اغراق پرهیز نموده، و حواسش جمع باشد که شأن و منزلت پیامبر اسلام را با بزرگنمایی دور از حقیقت مخدوش نسازد، چنان که برخی شعرا در خصوص پادشاهان و امرا انجام داده‌اند. وی سپس به نمونه‌هایی از سروده‌های شاعران فارسی‌زبان ایران و هند درنعت پیامبر اسلام اشاره نمود

احمد علی برقی رئیس بخش فارسی رادیو سراسری هند در اوایل سخنانش به تاریخچه نعت النبی همراه با ویژگی های فنی اش در ادبیات اردو پرداخت و سپس دو نعت فارسی و اردو از آثار خود را قرائت کرد. شایان ذکر است که وی طی صحبت هایش جریان اخیر موضع گیری رئیس جمهور فرانسه را نیز با شعری منظوم محکوم کرد.

کاظم کهدویی از استادان ایرانی دانشگاه یزد نیز نعت فارسی در اشعار و آثار برخی شاعران ایرانی مقیم هند را مورد بررسی و کنکاش قرار داد. شاعرانی که بیشترشان چندان نام آشنا نیز نبودند و دوره سبک هندی را یکی از دوران موفق ادب فارسی و نعت سرایی فارسی دانست.

علی رضا قزوه شاعر و نویسنده و معاون رایزنی فرهنگی ایران در دهلی نو نیز ضمن قرائت غزلی برای حضرت ختمی مرتبت یادآور شد که تمام شاعران بزرگ زبان فارسی کسانی بودند که در نعت پیامبر و مدح امام علی (ع) شعر سرودند. وی در باره دو شاعر بزرگ ادب فارسی یعنی بیدل و مولانا و ویژگی های اشعار بیدل سخن گفت و از چهارعنصر بیدل نیز نمونه های نثر درخشانی را در باره نعت رسول الله خواند.

احسان‌الله شکراللهی نیز با معرفی دیوان رسول‌نما شاه فتحعلی ویسی چشتی، از اقطاب این سلسله در قرن نوزده پرداخته و او را به عنوان کسی که بیش از نود درصد از سروده‌هایش در نعت نبی مکرم اسلام(ص) است معرفی نمود.

وی تاکید کرد که این دیوان تا سال 1935 سه‌بار به صورت سنگی و یکبار در سال 2015 به صورت حروفی چاپ و منتشر شده است.

محمد علی پژوهشگر مطالعات اسلامی دانشگاه ملی اسلامی دهلی نو نیز تحت عنوان سهم و جایگاه نعت النبی در مکتب متصوفانه احمد رضا خان بریلوی سخنان خود آغاز کرد و  تاریخ نعت گویی اردو در هند را به چند ادوار تقسیم کرد. او مدعی است که همانند سایر اصناف ادبی نعت پیامبر هم با جریان ها و نهضت ها همراه بوده است و جنبش اصلاح در صفوف مسلمانان و قیام استقلال هند تحت تاثیر فرهنگ و ادبیات و شعر به ویژه نعت گویی پیامبربوده است و با مرور زمان عناصر و مولفه خود را حفظ کرده است.

مهدی باقرخان در خصوص معرفی برخی از چهره های شاخص و نامدار نعت سرایان غیر مسلمان هند صحبت کرد. او به طور اجمالی به بعضی از شاعران برجسته غیر مسلمان هندی که نسبت به پیامبر عظیم الشان اسلامی در قالب نعت ابراز ارادت داشتند و در اواخر قرن هیجدهم تاکنون در مناطق دکن، دهلی، لکهنو و پنجاب می زیسته اند پرداخت. اسامی برخی از آن عبارتند از درگاسهای سرور جهان آبادی، رگهچتی سهای فراق گورکهچوری، هری چند اختر، عرض مالسیانی، مهندر سنگ بدی سحر، جگن نات آزاد، دکتر درمنتدر نات و بلرام شکلا و.... وی در پایان صحبت هایش ضمن خلاصه مطالب خود را به فارسی نیز ارائه داد و با قرائت غرل محمدی فارسی خود سخنانش را پایان داد.

کد خبر 990599

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha