خبرگزاری شبستان_ خراسان شمالی؛ خراسان شمالی ۲۸ هزار کیلومتر مربع ظرفیت بکر برای ترویج و توسعه کشت گیاهان دارویی دارد که به اعتقاد کارشناسان این کار علاوه بر ایجاد درآمد و اشتغال برای جوامع محلی، پیامدهای زیست محیطی از جمله پیشگیری از فرسایش خاک و جلوگیری از ریزگردها را به دنبال دارد. تنوع اقلیمی خراسان شمالی و شناسایی ۳۵۰ گونه گیاهی در این استان فرصت مغتنمی برای ترویج و توسعه کشت این گیاهان با ارزش است که باید از این ظرفیت خدادادی با یک برنامه‌ریزی و مدیریت علمی به منظور ایجاد درآمد و اشتغال برای جوامع محلی استفاده کرد.
به گفته مسئولان و کارشناسان بر اساس مطالعات انجام شده در زمینه توسعه کشت گیاهان دارویی، امکان کشت گیاهان دارویی در بیشتر مراتع استان وجود دارد که باید با آگاهی بخشی و ارتقای دانش جوامع محلی و نیز معرفی گونه‌های مناسب برای کشت در این عرصه‌ها، اقدامات لازم را انجام داد.
دره ها و کوهستان های استان خراسان شمالی سرشار از گیاهانی است که بیشتر آنها از گذشته های دور کاربرد دارویی مؤثری در بهبود بیماری ها داشته و شناخت و طرز استفاده آنها از پیشینیان سینه به سینه نقل شده است. این خطه به لحاظ داشتن ویژگی های خاص طبیعی و اقلیمی و تنوع آب و هوایی منحصر به فرد، ظرفیت بالایی در ایجاد مزارع پرورش گیاهان دارویی به خود اختصاص داده است.
مصرف گیاهان دارویی از دیرباز در این دیار مورد توجه بوده و هم اکنون هم در اکثر مناطق روستایی و عشایری استان مصرف گیاهان دارویی در درمان برخی بیماری ها از جایگاه بالایی برخوردار است. خراسان شمالی به واسطه داشتن ظرفیت رشد گیاهان دارویی، زمینه توانمند شدن در این حوزه را دارد و بسیاری از دانش آموختگان بیکار رشته های کشاورزی و منابع طبیعی می توانند در این مسیر وارد شوند و برای خود اشتغال ایجاد کنند و توسعه کاشت و فرآوری گیاهان دارویی می تواند زمینه را برای توسعه استان مهیا کند. سرمایه گذاری مناسب در این استان در خصوص گیاهان دارویی و کشت و تکثیر گونه های دارویی به عنوان تامین کننده نیاز داخلی و خارجی مواد گیاهی خام در وهله اول و صنعتی در درازمدت می تواند در راستای توسعه این استان و افزایش اقتصاد کشاورزان گام بردارد.
رویش ۳۵۰ گونه گیاهی دارویی در خراسان شمالی
کارشناس مسئول بهره برداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: امسال طرح های توسعه گیاهان دارویی در دو هزار هکتار از مراتع استان به اجرا در می‌آید که اجرای آن به صورت کپه‌کاری با توزیع بذر در قالب مشارکت های مردمی و دولتی است.
«علیرضا احمدی اسکویی» اظهارداشت: اعتبار این طرح از محل صندوق توسعه ملی تامین می شود.
وی با بیان اینکه سال گذشته مساحت اجرای طرح های احیا و توسعه گیاهان دارویی هزار و ۱۴۷ هکتار بود، گفت: ۴۰۰ هکتار از این مساحت به طرح های مشارکتی با جوامع بومی اختصاص داشت.
وی اظهارداشت: در سال گذشته چهار تُن شیره باریجه و کتیرا از مراتع استان که طرح های مشارکتی در آن ها در حال اجراست، برداشت شد.
احمدی اسکویی با بیان اینکه بیش از ۳۰ هزار گونه گیاهی در دنیا وجود دارد که از این تعداد هشت هزار گونه در ایران شناسایی شده است، افزود: تنوع گیاهان در ایران سه برابر بیش از تنوع این گونه ها در اروپا است و این مزیتی برای کشور ما به شمار می رود.
کارشناس مسئول بهره برداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی بیان کرد: آویشن یکی از گیاهانی است که هم اکنون در سطح مراتع استان دیده می شود.
وی با بیان این که گشت ها و نظارت های منابع طبیعی موجب شد تا خطر انقراض گیاهانی مانند شیرین بیان رفع شود، اظهارداشت: هم اکنون تمام گونه های گیاهی این استان با وجود برداشت بی رویه برخی از آن ها مانند چریش در وضعیت بحرانی نیستند و نمی توان گفت در معرض انقراض قرار دارند.
در خراسان شمالی ۳۵۰ گونه گیاه دارویی، معطر و ادویه ای شناسایی شده است که بیشتر این گونه ها قابلیت صنعتی شدن دارند، اما برداشت های غیراصولی از اصلی ترین مخاطراتی است که رویشگاه گیاهان دارویی را تهدید می کند.
خراسان شمالی؛ رویشگاه گیاهان دارویی
استان خراسان شمالی با وسعت ۲۸ هزار و ۱۸۲ کیلومترمربع، به لحاظ تنوع آب و هوایی، توپوگرافی و اکولوژیکی و با توجه به وجود قرار گیری بین دو ناحیه آب و هوایی مرطوب استان گلستان و نیمه خشک استان خراسان شمالی، دارای پوشش گیاهی بسیار متنوع و ذخایر ژنتیکی گیاهی بسیار ارزشمند است که درصد بالایی از آن را گیاهان دارویی تشکیل می‌دهد.
از نگاه آمار، خراسان شمالی دارای یک میلیون و ۵۴۹ هزار هکتار مرتع، ۴۲۲ هزار جنگل و بیشه زار، ۵۸۷ هزار هکتار بیابان و ۷ هزار و ۶۵۶ هکتار ذخیره گاه جنگلی حفاظت شده است. در خراسان شمالی ۳۵۰ گونه گیاه دارویی، معطر و ادویه‌ای شناسایی شده است که بیشتر این گونه‌ها قابلیت صنعتی شدن دارند، اما برداشت‌های غیراصولی از اصلی‌ترین مخاطراتی است که رویشگاه گیاهان دارویی را تهدید می‌کند. خراسان شمالی ظرفیت بسیاری در زمینه توسعه سطح کشت گیاهان دارویی دارد و زمین‌های دیم پرشیب کم‌بازده باید به کشت این گیاهان که توقع و نیاز آبی کمی دارند، سوق یابد.
گیاهان دارویی، فرصت اقتصادی است که زمینه بسیار ارزنده برای ایجاد اشتغال و ارزآوری در خراسان شمالی خواهد داشت. در خراسان شمالی به واسطه داشتن ظرفیت رشد گیاهان دارویی، زمینه توانمند شدن در این حوزه وجود دارد و بسیاری از دانش آموختگان بیکار رشته‌های کشاورزی و منابع طبیعی می‌توانند در این مسیر وارد و برای خود اشتغال ایجاد کنند و توسعه کاشت و فرآوری گیاهان دارویی می‌تواند زمینه را برای توسعه استان مهیا کند.
سطح زیر کشت گیاهان دارویی خراسان شمالی هزار و ۲۸۵ هکتار با تولید هزار و ۹۲۰ تُن است. گیاهان دارویی خراسان شمالی شامل زیره سبز، آویشن باغی، باریجه، نعناع فلفلی، خاکشیر، گشنیز، کدو تخم کاغذی، کتان، کنگر و چریش است.
یکی از فارغ التحصیلان رشته کشاورزی گفت: در این استان ظرفیت برای کار در رشته های مرتبط با کشاورزی از جمله کشت و جمع آوری اصولی گیاهان دارویی وجود دارد اما نیاز به توجه ویژه دارد.
«فرزاد فاطمی زاده» افزود: متاسفانه هم اکنون برخی از روستاییان و یا برخی سودجویان با استفاده از روش های غلط، گیاهان دارویی جمع آوری می کنند که ضرر و زیان زیادی نیز به طبیعت وارد خواهد کرد و همچنین باعث انقراض این گونه ها خواهند شد، هم اکنون نیاز است که دانش آموخته های دانشگاهی وارد این حوزه شوند و با استفاده از روش های علمی، سودی عایدشان شود و همچنین اشتغال نیز ایجاد کنند.
وی افزود: همچنین می توان به کشت گیاهان دارویی در عرصه های کشاورزی نیز پرداخت که علاوه بر سود آوری باعث صادرات نیز خواهد شد.
نظر شما