خبرگزاری شبستان_ خراسان شمالی؛ کتاب خواندن و مطالعه یکی از ارکان اصلی زندگی و بقای انسان‌هاست. انسان به‌وسیله مطالعه و تفکر در پدیده‌ها و دنیای پیرامون خود می‌آموزد که چگونه در برابر ناملایمات و مشکلات به حیات خود ادامه دهد و چگونه زندگی و حیات را برای خود و دیگر انسان ها راحت‌تر، موثرتر و مرفه‌تر کند. حضرت امام صادق(ع) می‌فرماید: خداوند بر همه نیکان و بدان با دادن توانایی خواندن و نوشتن و حساب کردن منت گذاشته است؛ اگر این توانایی نبود آنها همه چیز را به هم در می‌آمیختند.
مطالعه در لغت به معنای نگریستن به چیزی و تفکر درباره آن و درک کردن و وقوف به آن معنا می‌شود و دین اسلام یکی از ادیانی است که بیشتر از هر دین و مذهب دیگری به کتاب و لزوم مطالعه توجه نشان داده و بیش از هر دین دیگری انسان‌ها را به مطالعه و خواندن و اندیشیدن فراخوانده است. تاریخ هیچ تمدنی، خالی از کتاب و کتابت نبوده است، همه فرهنگ‌ها با کتاب آغاز می‌شود و با کتاب رشد می‌کند و در این میان دین اسلام پیشگام تمام ادیان بوده است.
دین اسلام و کلام‌‌الله مجید برای مطالعه و کتابخوانی و کسب علم ارزش و اعتبار خاصی قائل شده است. اهمیت کتابخوانی در اسلام به قدری است که معجزه پیامبر اکرم(ص) از نوع کتاب است و در این کتاب مقدس هم اولین آیاتی که بر پیامبر(ص) نازل شده با امر به خواندن و کلماتی از قبیل کتاب، قلم و علم همراه شده و بدین ترتیب نقطه آغاز رسالت و دعوت اسلامی بر مبنای خواندن و مطالعه شکل گرفت.
وضعیت كتاب و كتابخوانی در ایران یكی از دغدغه های مهم مقام معظم رهبری در چند سال گذشته بوده و ایشان همواره توجه جدی به كتاب داشته اند و در مناسبت های مختلف بیاناتی را در زمینه فرهنگ كتابخوانی و مطالعه ایراد فرموده اند از جمله:
«مساله مطالعه و كتابخوانی مهم است. در جامعه ما بی‌اعتنایی به كتاب وجود دارد. گاهی آدم می‌بیند در تلویزیون از این و آن سؤال می كنند: آقا شما چند ساعت در شبانه‌روز مطالعه می كنید، یا چقدر وقت كتابخوانی دارید؟ یكی می گوید پنج دقیقه، یكی می گوید نیم ساعت! انسان تعجب می كند. ما باید جوانان را به كتابخوانی عادت دهیم، كودكان را به كتابخوانی عادت دهیم؛ كه این تا آخر عمر همراهشان خواهد بود. كتابخوانی در سنین بنده - كه البته بنده چندین برابر جوان ها كتاب می خوانم - غالباً تأثیرش به مراتب كمتر است از كتابخوانی در سنین جوان ها و شما عزیزانی كه اینجا حضور دارید. آنچه كه همیشه برای انسان می ماند، كتابخوانی در سنین پایین است. جوانان شما، كودكان شما هرچه می توانند، كتاب بخوانند. (بیانات درباره فرهنگ كتاب خوانی در جوانی20 مهر91)»
تمام این سخنان و تأکیدات نشان می دهد باید بیش از پیش نسبت به ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی همت گمارد که البته با توجه به موضوعیت فرهنگی این مهم اما نباید از این نکته غافل شد که برای نیل به توسعه و پیشرفت به ویژه در حوزه فرهنگی نه تنها باید نهادهای فرهنگی و متولی پای کار باشند بلکه باید مابقی نهادها هم به کمک بیایند و تلاش کنند در این راستا قدم بردارند چرا که در عصر حاضر یكی از شاخصه های ارزیابی رشد، توسعه و پیشرفت فرهنگی هر كشوری میزان مطالعه و كتاب خوانی مردم آن جامعه است.
بیست و هشتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران از ۲۴ آبان ماه آغاز شده و تا ۳۰ آبان ماه با شعار «دانایی؛ مانایی» ادامه دارد که هرچند شیوع ویروس کرونا این مهمان ناخوانده باعث شده برخی برنامه های تجمعی به این مناسبت برگزار نشود اما تلاش شده با سوق دادن برنامه های تبلیغی و فرهنگی به سمت فضای مجازی، مردم به ویژه جوانان را با کتاب و کتابخوانی آشتی داد و سرانه مطالعه را قدری افزایش داد.
اجرای طرح سراسری عضویت رایگان در کتابخانه‌های عمومی به صورت غیرحضوری
یکی از برنامه های ملی به مناسبت هفته کتاب و بزرگداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار که به همت نهاد کتابخانه ها اجرایی شده، طرح سراسری عضویت رایگان در کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور از طریق سامانه یکپارچه مدیریت کتابخانه های عمومی کشور «سامان» به آدرس www.samanpl.ir است.
این طرح سراسری باتوجه به شیوع ویروس کووید ۱۹، به صورت غیرحضوری خواهد بود و بر این اساس افرادی که قصد استفاده از عضویت رایگان را دارند، می‌توانند با مراجعه به سامانه یکپارچه مدیریت کتابخانه‌های عمومی به آدرس http://www.samanpl.ir فرم درخواست ثبت‌نام را تکمیل کنند و همچنین به منظور تکریم اعضای نهاد کتابخانه‌های عمومی و به دلیل تعطیلی‌های پیش آمده، عضویت همه اعضای کتابخانه‌های عمومی کشور به مدت یک سال از تاریخ ۲۴ آبان ۱۳۹۹ به صورت رایگان، تمدید می شود.
اجرای طرح «وقف کتاب» و «نذر کتاب»
اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی هم بیش از ۱۰۰ برنامه فرهنگی و هنری تدارک دیده که از جمله آن می توان به معرفی کتب تازه منتشره استان با موضوع دفاع مقدس، برپایی نمایشگاه های تازه های نشر در تمامی کتابخانه های سطح استان، اهدای سه هزار جلد کتاب برای تجهیز کتابخانه های مساجد و اجرای طرح "وقف کتاب" و "نذر کتاب "بین واقفان، برپایی نمایشگاه کتاب در اماکن زیارتی و هماهنگی برای تاسیس و راه اندازی کتابخانه های تخصصی اشاره کرد.
رونمایی از کُتب منتشر شده فرهنگیان استان، 11جلد کتاب تالیف اساتید دانشگاه، پنج عنوان کتاب با موضوع مطالعه، جلسه هم اندیشی با ناشران استان و تقدیر از ناشران برتر، راه اندازی دبیرخانه خرید کتاب، اهدا کتاب به باشگاه های کتابخوانی و مراکز فرهنگی و هنری و تبلیغی و مناطق کمتر توسعه یافته، هماهنگی در برگزاری جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب حمایت از ناشران و کتابفروشان در خصوص ساماندهی های صنفی و اجرای طرح پایتخت کتاب ایران در بجنورد از دیگر برنامه های فرهنگ و ارشاد خراسان شمالی است.
اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی، طرح کتابگردی مسئولان ارشد استان و شهرستان، تقدیر از کتابداران و کتابخوانان برتر، انتشار و توزیع گسترده بیانیه گام دوم رهبر انقلاب اسلامی در قالب نشریه و مسابقه، کارگاه آموزشی مجازی ویژه روحانیون مستقر و خانواده های آنان و اجرای زنده شعرخوانی شاعران کودک و نوجوان را هم در لیست برنامه ها دارد.
فعالیت 100 کتابدار در کتابخانه های کانون های مساجد خراسان شمالی
ستاد کانون های فرهنگی و هنری مساجد خراسان شمالی هم همگام با سایر نهادهای فرهنگی در راستای توسعه فعالیت های کتابخوانی و مطالعه برنامه های مختلفی در طول سال انجام داده به طوری که در حال حاضر234 کتابخانه در سامانه بچه های مسجد ثبت شده که 54 کتابخانه باز و 180 کتابخانه نیز مخزن دار است و با توجه به اینکه حدود 100 کتابدار در این کتابخانه ها فعالیت دارند، 42 کتابدار در سامانه بچه های مسجد ثبت شده اند.
فعالیت کتابخانه تخصصی شهید «سید مرتضی محمدی» به همت کانون فرهنگی و هنری مرصاد مسجد صفایی بجنورد و راه اندازی پانسیون مطالعاتی با هدف جهت دهی و جذب جوانان به مطالعه و کتابخوانی از جمله فعالیت های ستاد کانون های مساجد به شمار می رود که این پانسیون با رعایت پروتکل های بهداشتی و حضور محدود افراد توانسته با اجرای برنامه ها و ارائه خدمات فرهنگی، زمینه مطالعه و ارتقاء علمی نوجوانان و جوانان را فراهم آورد که برگزاری نمایشگاه دائمی کتاب و ارائه تازه های کتاب در این کتابخانه و برگزاری دوره آموزش مجازی کتابداران کتابخانه های کانون های مساجد از دیگر فعالیت های این بخش به شمار می رود.
تلاش کانون های مساجد در حوزه ترویج کتاب و کتابخوانی به همین جا ختم نمی شود و در این راستا می توان به کسب عنوان روستای دوستدار کتاب ایران توسط کانون های مساجد روستایی این استان در روستاهای بزنج، ارکان، زوارم، اسفیدان و قلعه خان و طبر در پنج دوره متوالی این جشنواره و نیز کسب عنوان مروج برتر کتابخوانی کشور توسط رابط کانون اسفیدان بجنورد اشاره کرد.
افتتاح کتابخانه عمومی در روستای بزنج و رونمایی از 25 عنوان کتاب تالیف «هاجر قادری» مدیر کانون معراج السعاده این روستا، توزیع نزدیک به دوهزار جلد کتاب بین کتابخانه های کانون های برگزیده نخستین رویداد ملی فهما از ابتدای سال تاکنون، برگزاری شنبه های کتاب، برگزاری نشست کتابخوانان به صورت مجازی و نیز به صورت حقیقی با حضور محدود افراد و تقدیر از کتابداران نمونه و فعال از دیگر فعالیت هایی است که به همت اعضای کانون های فرهنگی و هنری برنامه ریزی و اجرا شده است.
سخن پایانی؛
كتاب، غذای روح است و اگر مقوّي باشد، می تواند روح را تقویت کند و چه خوب می شود که همه ما حس نیاز به آگاهی و یافتن پاسخ برای پرسش هایی است كه انسان در زندگی فردی و جمعی خود با آن مواجه می شود را بیدار کنیم و به سراغ کتاب برویم؛ قطعا کتاب خوب می تواند ما را برای داشتن زندگی سرشار از موفقیت و پیشرفت یاری رسان باشد و حتی نگاه و مطالبات ما از پیرامون خود را تغییر دهد. به نظر می رسد اگر احساس نیاز به مطالعه در تک تک ما تقویت شود می توان آن روزی را دید که تا همه ما روزی یک کتاب را به پایان نرسانیم، شب را صبح نکنیم.
نظر شما