به گزارش خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، با توجه به اینکه بحران کرونا مشکلات زیادی را در حوزه های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و دینی ایجاد کرده است در این ایام خاص به بررسی برنامه ها و فعالیت های سازمان دارالقرآن کشور پرداخته ایم لذا در این خصوص با «سید علی سرابی» ، رییس مرکز طبع و نشر جمهوری اسلامی ایران گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه تقدیم حضورتان می شود.
با توجه به بحران کرونا و تحریم ها مرکز طبع و نشر در حوزه چاپ و نشر قرآن کریم با چه مشکلاتی مواجه است؟
علاوه بر مشکلاتی که بحران کرونا برای همه صنوف ایجاد کرده است، افزایش هزینه تولید و چاپ کتاب ها مانند کاغذ و مقوا در یکی دو سال اخیر از جمله مسایل مهم مرکز طبع و نشر کشور بوده است، هرچند دولت سال گذشته در یک مقطعی با وارد کردن کاغذ و اختصاص ارز به واردات آن تا حدودی قیمت ها را کاهش داد اما امسال نسبت به دو سه سال گذشته رشد قابل توجه ای در قیمت اولیه تولید کتاب داشتیم که این مسئله هم در سرمایه گذاری ناشران تاثیرگذار بوده است. فرضا یک جلد کتاب قرآن کریم که در سال 96 یا 97 با 10 هزار تومان تولید می شد، اکنون این میزان به 25 یا 30 هزار تومان رسیده است، قطعا تولید انبوه هم کاهش داشته. از سوی دیگر به دلیل مشکلات اقتصادی، تورم و کاهش قدرت خرید مردم ،محصولات ناشران هم به فروش نمی رسد و سرمایه اندک آنها هم تبدیل به نقدینگی برای چاپ و چاپ های جدید نمی شود، ضمن اینکه در چند سال اخیر به ویژه در 10 ماهه اخیر نفوذ شدید فضای مجازی، دسترسی به امکانات دیجیتالی، نرم افزارها و اپلیکیشن ها (برنامک ها) بخش مهمی از نیازهای کاربران و مردم را بدون نیاز به خرید کتاب یا خرید مستقیم قرآن کریم برطرف کرده است لذا شاهد شرایط ویژه ای در بازار خرید و فروش کتاب هستیم که قرآن کریم هم از این قاعده مستثنی نیست. گرچه مردم هم با توجه به علایق و اعتقاداتی که دارند، تمایل به داشتن حداقل یک جلد کلام الله مجید در منازل شان هستند اما واقعیت این است که با توجه به شرایط اقتصادی و بهداشتی کشور و نفوذ شدید فضای مجازی فرآیند فروش مصاحف و قرآن ها شدیدا کاهش یافته است.
آیا آماری از قرآن های منتشر شده در مرکز طبع و نشر جمهوری اسلامی دارید؟
ما آمار دقیقی از چاپ و نشر قرآن کریم نداریم ،چون این آمار توسط سازمان دارالقرآن اعلام می شود و همان طور که عرض کردم با توجه به شرایطی که داشتیم در یک سال اخیر میزان چاپ و نشر نسبت به سال های گذشته حدود 30 تا 40 درصد کاهش داشته است، ضمن اینکه در حال حاضر نیز بخشی از تولیدات مرکز طبع و نشر کشور چه در مصاحف و چه کتاب های شرح و ترجمه هایی که داریم برای انتشار در فضای مجازی آماده سازی می شوند.
سیاست های کلی مرکز طبع و نشر در سال 99 در حوزه نشر قرآن کریم چه بوده است و چه برنامه هایی در دستور کار خود برای سال آینده داریم؟
با توجه به نفوذ شدید فضای مجازی و دسترسی به امکانات این فضا سعی کردیم تا حدودی زمینه حضور در فضای مجازی را افزایش دهیم. در حال حاضر نیز مصاحف و کتاب های معارفی را برای بارگزاری در فضای مجازی آماده سازی کردیم و محصولات معارفی مرکز مانند قرآن های حکیم نیز به صورت صوتی آماده و به زودی در قالب برنامک ها و اپلیکیشن های موبایلی عرضه خواهند شد و همچنین در حال به روز رسانی سایت مرکز طبع و نشر برای عرضه محصولات برای کابرارن هستیم، ضمن اینکه سال گذشته هم تعدادی از تولیدات محتوایی مرکز کامل شد، «قرآن حکیم» با شرح روایی از کارهایی بود که همکاران انجام دادند، در حال حاضر نیز اقدامات اولیه برای چاپ و انتشار آن صورت گرفته، اکنون نیز تعداد محدودی جهت اعلام نظر چاپ و در دسترس اساتید و کارشناسان قرار گرفته است و همچنین کار دیگری که به زودی منتشر خواهد شد، شرح روان و مختصر قرآن کریم است که چیزی مابین یک ترجمه و یک شرح و تفسیر بسیار مختصر می باشد که به صورت نگارش روان برای استفاده عموم تهیه شده است که این کار نیز در حال انتشار می باشد.
همچنین کتاب روند تولید مصاحف با خط نسخ ایرانی و عربی ادامه دارد که جلد دوم آن توسط استاد قربانی به پایان رسیده است و مراحل آماده سازی آن نیز در حال انجام است. همچنین کتابت استاد متقی نسب که نسخ عربی بوده و برای کشورهای عرب زبان در حال آماده سازی است که انشاءالله به زودی کتابت آن به پایان خواهد رسید و مفاتیح الجنان استاد ولی زاده نیز در حال نگارش بوده و بیش از نیمی از کار آن انجام شده است. در مرکز طبع نشر نیز برنامه های آموزشی با استفاده از امکانات فضای مجازی برنامه ریزی شده و تقریبا به صورت ماهانه کارگاه هایی در این زمینه برگزار می شود که اساتید به صورت آنلاین با هنرجویان و کاتبان جوان در سراسر کشور ارتباط برقرار می کنند لذا این برنامه نیز متناسب با شرایط بهداشتی کشور در حال انجام است.
شما در حوزه فعالیت های قرآنی برای معلولان چه اقداماتی انجام داده اید؟
با توجه به ویژگی هایی که رسم الخط و علامت گذاری در مرکز طبع و نشر دارد اقداماتی طی چند سال گذشته صورت گرفته است که در واقع «علامت گذاری کم علامت» است؛ که این موضوع بسیار هم مورد توجه جامعه روشندلان قرار گرفت، به دلیل اینکه آماده سازی مصاحف روشندلان که با استفاده از خط بریل می باشد با رسم الخط کم علامت سازگاری بیشتری دارند و حجم مصاحف روشندلان را به طور چشمگیری کاهش داده است، چون در خط بریل حتی علامت های ضمه ،کسره، فتحه و سکون هم یک بخشی از سطح را تشکیل می دهند لذا وقتی ما علامت ها را کم می کنیم مثلا سکون را از مجموعه خط جدا می کنیم، شاید در هر صفحه حدود 200 علامت کم می شود که این حجم قرآن های بریل را به شدت کاهش می دهد و یکی از مشکلات قرآن های بریل همین حجم زیاد است که مورد استقبال قرار گرفته است و از چند سال گذشته موسساتی که در کشور تولید قرآن های بریل می کنند با استفاده از شیوه مرکز طبع و نشر فعالیت های خود را ادامه داده و تولیداتی نیز داشته اند.
نظر شما