به گزارش خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، همیشه و در همه حال از اقامه نماز به عنوان یک وظیفه و رفتار دینی یاد شده است. یک واجب الهی که خداوند در پنج وعده روزانه برای هر انسان مقرر فرموده است و با اهمیت ترین و مهم ترین اثرات آن دریافت رحمت بیکران خداوند و تقرب به اوست. این فریضه واجب که از سوی خداوند بر انسان واجب شده است تاثیر بسیار زیادی بر تکامل فردی و اجتماعی و رشد او دارد. جالب اینجاست که امروزه با پیشرفته دانش بشری، تحقیقات و بررسی ها نشان داده اند که رابطه ای بین نمازز و سلامتی وجود دارد. لذا در خصوص اثرات نماز با حجت الاسلام «علی اصغر محمدی دوست» معاون اجرایی سازمان مدارس علمیه رستگاران گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه تقدیم حضورتان می شود.
فلسفه و جایگاه نماز در دین مبین اسلام چیست؟
نماز یک ساختمان بزرگ با پنجره های متعدد است که هر کدام از افراد غیر معصوم با نگاه کردن به آن پنجره ها یک چیزی را می بینند، فلسفه نماز یک مفهوم بسیار کلی و بزرگتر از گنجایش ذهنی انسان می باشد لذا در نماز پروردگار فلسفه های بسیار متنوعی وجود دارد و بهتر است بگوییم که فلسفه نماز چیزی ماورای فهم غیر معصوم است. نکته مهم دیگری که در نماز سرآمد است و در مابقی مفاهیم دینی در پشت بند نماز می آید، این است که نماز نماد تعبد به پروردگار و عبودیت و ربوبیت بنده با خداوند است.
چرا باید نماز بخوانیم؟ حقیقت نماز چیست؟ آیا نمی شود خداوند را به گونه ای غیر از نماز عبادت کرد؟
ممکن است منابع دینی ترجمه های مختلفی در این باب داشته باشد، اما اگر بخواهیم از استخدام کلمات استفاده کنیم، جمله شما را تایید می کنم که آیا نمی شود خداوند را به گونه دیگری عبادت کرد؛ بله می شود. بعضی از افراد می گویند ما نماز نمی خوانیم ولی به جایش ده ها کار خوب و پسندیده دیگر انجام می دهیم که رضایت خداوند را جلب می کنیم. درست است نماز هم می تواند یکی از آن 10 گزینه کار خوب باشد. سوال اینجاست چرا آن 10 گزینه را انتخاب می کنیم ولی نماز را انتخاب نمی کنیم. امام حسین (ع) فرموده اند: هر زمان که میزان معرفت بالاتر از معرفت انسانی قرار گیرد، ما به التفاوت بین انسان و حیوان هم بیشتر می شود. اینجاست که این کلمات و جملاتی که افراد به کار می برند، تغییر می کند یعنی افراد احساس بندگی خداوند در دل شان می کنند. به هر میزانی که شفقت و لطافت در دل انسان ها وجود داشته باشد به همان میزان هم کارهایی که انجام می دهند در راستای جلب رضایت پروردگار می شود؛ بنابراین هر چقدر معرفت انسان بیشتر شود، نماز در اولویت اش قرار می گیرد و اگر بالاتر از آن قرار گیرد می شود نماز امیرالمومنین (ع).
بی توجهی و سستی به نماز چه آثار و تبعاتی به دنبال دارد؟
ثمره پیش فرض نماز، برای زندگی نیست. نماز تعبد و بندگی به خداوند است. نتیجه بندگی انسان در این بنیاد در عقبی شامل حال انسان می شود لذا اثر نماز در دنیا کمتر است. ما علاوه بر نمازهای واجب نمازهای مستحبی داریم که برای حوائج مختلف دنیا خوانده می شود، ولی آنچه مهم است این است که تاثیر نماز به صورت ارگانیک و مشخص شده در دنیای آخرت شامل حال انسان ها می شود. کمترین اثر آن در این دنیا احساس بندگی به پروردگار است، بنابراین اگر خداوند نماز مرا بپذیرد و مرا بنده خود بداند در عقبی بهشت جایگاه من است لذا این دنیا قابلیت تبلور ثمرات نماز را ندارد. ما یک سری قواعد و آیین نامه های زندگی انسانی داریم که توسط آنها می توانیم از این دنیا عبور کنیم ولی ثمرات نماز در زندگی جاودانه نمایان می شود. حس بندگی در این دنیا عالی ترین مرتبه اعتماد به نفس است لذا هر فردی که چنین نشاط و شادی در وجود خود احساس کند، زندگی اش زیباترین شکل ممکن را خواهد داشت.
مهمترین نکته در مورد نماز از نظر شما چیست؟
ما دو دسته نماز داریم کما اینکه در تمام اعمال هم همین دو دسته نماز است، چون نماز نماد اعمال الهی است، یک دسته نماز واجب که هیچ نماز مستحبی به محدوده نماز واجب نمی رسد. نماز واجب یک تکلیف است که نباید آن را وارد کلمات شاعرانه کرد. اینکه من خسته ام و نمی توانم بخوانم یا هزار عذر یا بهانه دیگر؛ بنابراین نماز واجب نماز تکلیف است چون کسی که نماز می خواند، می گوید من «چشم گوی» خداوند هستم ولو اینکه از هیچ ثمره و فلسفه نماز هم مطلع نباشد، بنابراین نماز واجب بالاترین و عالی ترین درجه ترقی است. بعد از اینکه سفره نماز واجب بسته شد، بعد از پله آخر نماز واجب، نوبت نماز مستحبی می رسد. نماز مستحبی سرشار از لطافت است، اگر کسی بخواهد با پروردگارش صحبت کند باید نماز بخواند و اگر فردی بخواهد خداوند با او هم کلام شود باید قرآن بخواند.
نظر شما