حجت الاسلام «محمد رضا امامی نژاد»، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان اصفهان به مناسبت روز بزرگداشت شیخ مفید گفت: ابوعبدالله محمد بن نعمانی حارثی عکبری بغدادی ملقب به شیخ مفید از بزرگان فقهای شیعه در سده های چهارم و پنجم هجری است. این عالم در سال ۳۳۶ هـ.ق. در روستایی به نام عُکبرا دیده به جهان گشود.
مبلغ تخصصی دفتر تبلیغات اسلامی اصفهان ادامه داد: پدرش او را به بغداد برد تا علم بیاموز و پس از مدتی به محضر بزرگانی چون: شیخ صدوق، محمد بن جنید اسکافی، ابو علی صولی، ابوغالب رازی، ابن قولویه قمی و... راه یافت و از آنان بهره گرفت و با استعداد و هوش فوق العاده ای که داشت، خیلی زود به مقام های عالی علمی نائل شد.
این مبلغ حوزوی افزود: در کرخ بغداد، کرسی درسی پایه گذاری کرد و شاگردانی چون: سید مرتضی علم الهدی، سیدرضی، نجاشی، شیخ طوسی، ابن حمزه و... را پرورش داد که بعدها هر یک از ناموران بزرگ جهان اسلام و مایه فخر تشیّع شدند.
حجت الاسلام امامی نژاد خاطرنشان کرد: شیخ مفید در کلام، فقه و جدل بسیار زبردست بود و با پیروان همه مذاهب با جلالت و عظمت مناظره می کرد، شیخ مفید در سال ۴۱۳ هـ . ق. در بغداد, دیده از جهان فروبست،از وی آثار ارزشمندی به جای مانده که نجاشی ۷۸ اثر نام می برد، شمار زیادی از آثار شیخ در باب معارف اسلامی و امامت ومهدویت است، از جمله نوشته های ارزشمند وی, کتاب الارشاد فی معرفة حجج اللّه علی العباد است.
سیره علمی وعملی شیخ مفید لازمه امروزحوزه های علمیه
وی ادامه داد: جناب شیخ مفید از اولین نائبان عام امام عصر علیه السلام درآغاز غیبت کبراست، او از چهره های شاخص علمی شیعه در زمینه های فکری، فقهی و اعتقادی و....است و در صحنه اجتماعی و سیاسی، زعیم عالیقدر، ولی فقیه و رهبر مقتدر و جامع الشرائط آن برهه ی زمانی خاص و حساس بوده است.
این مبلغ عنوان کرد: .فعالیت های علمی وعملی شیخ مفید یک الگو واسوه برای مدیران حوزه های علمیه ی امروز است .
وی در توضیح شاخصه های او از نظر علمی شیخ مفید، گفت: شناسایی درست و دقیق مسایل علمی و اعتقادی جامعه ، بخصوص راجع به غیبت امام عصر(عج) شناسایی نیازهای فکری و مسائل فقهی مبتلا به جامعه؛ شناسایی شبهات و انحرافات ووارونه گی های الغائی از طرف دشمنان، تولید محتوای علمی باسبک و روش متناسب با مخاطب و تربیت نیروی علمی و کادرسازی تخصصی در مقابل مواردی که در منظر اول به آن اشاره شد از جمله شاخصه های نظر علمی شیخ مفید است.
ارتباط با علمای دیگر مذاهب وتبادل نظر با آن ها در مسائل گوناگون اسلامی
این مبلغ تخصصی اذعان داشت: کرسی درس شیخ مفید در شهری بود که فضای تفکری معتزله و عقل گرائی ، حاکم بود، او نه تنها مسلط بر مبانی و منابع منقول و معقول مکتب اهل بیت علیهم السلام بود، بلکه نظرات و آراء مخالفان ، را نیز خوب می شناخت.
وی تاکید کرد: این عالم با استفاده از روش عقل گرائی معتزله که روش غالب بر حوزه های علمیه ی بغداد بود توانست با مهارت و تسلط تمام بر این روش ، ضمن اقناع مخالفان ، اصول و مبانی شیعه را با دلیل و استدلال متین ومنطقی ارائه و مطرح کند.
حجت الاسلام امامی نژاد خاطرنشان کرد: شیخ مفید با حلم و شرح صدر فراوان، توفیق یافت مخالفان فکری و نظری خود را نیز به انصاف وتبعیت از حق واصل نماید، این روش ممتاز شیخی است، الحق والانصاف می توان به او لقب معلم واستاد شیعه را داد.
وی بیان کرد: حوزه های علمیه امروز نیاز بیشتری به الگو گیری از این روش شیخ مفید دارد، امروز کلام جدید و فلسفه ی غرب روش رایجی است که طلاب و مبلغین دینی با این روش می توانند منابع اصیل و غنی قرآن و اهل بیت علیهم السلام را در جهان امروز مطرح و منتشر کنند.
این مبلغ حوزوی عنوان داشت: یکی دیگر از روش های علمی شیخ مفید که می تواند برای حوزه های علمیه جنبه الگویی داشته باشد روش مناظره با مخالفان است .
نحوه برخورد و معاشرت شیخ مفید با دیگر مذاهب
وی اظهار کرد: این آسیب بزرگی است که گاهی حوزویان و طلاب به بهانه ی وحدت بین شیعه وسنی می گویند تاریخ را فراموش کنیم و از اصول اعتقادی و فکری خود دست کشیده برای موفقیت در انتخابات و مسائل سیاسی و جلب نظر اهل سنت مثلا معنای مولی در جمله ی من کنت مولا فعلی مولاه را به معنی دوست بیان می کنند و یا اصل تبری که یکی از فروع دین است را به منظور رعایت تقیه کنار می گذارند و بالعکس برخی دیگر بدون رعایت تقیه و اهمیت به مسئله وحدت بین مسلمین به لعن وسب و توهین به مقدسات وپیروان دیگر مذاهب اسلامی می پردازند .
حجت الاسلام امامی نژاد اضافه کرد: سیره ی شیخ مفید نمونه ی بارزی از روش و سیره ی علمی و عملی صحیح در این زمینه است. او با کمال ادب و حسن معاشرت با دیگر مذاهب اسلامی معاشرت داشت به گونه ای که مورد احترام شیعه وسنی بود و بعد از حیاتش در تشییع جنازه مطهرش شیعه وسنی شرکت کردند، ولی در عین حال با تشکیل مجالس مناظره و پرسش و پاسخ رسالت علمی خود را انجام می داد و به دفاع و محافطت از عقائد و تفکرات شیعی می پرداخت و ذره ای از مبانی واصول مکتب اهل بیت علیهم السلام کوتاه نمی آمد.
شیخ مفید پایه گذار مکتب اعتدال در علوم عقلی ونقلی است
وی بیان کرد: از دیگر روش های به یادگار مانده از جناب شیخ مفید روش اعتدالی او در عقل گرایی ونیز صحت ودرستی استفاده از اخبار و روایات است.
حجت الاسلام امامی نژاد تصریح کرد: در حوزه های علمیه گاهی افراط، در عقل گرایی صورت می گیرد و به احادیث و روایات بی توجهی می شود وگاهی بالعکس ، عقل را کنار گذاشته و بدون هیچ تحلیل و بررسی عقلی روایات و احادیث مطرح می شود اما آثار شیخ مفید نشان می دهد که ایشان پایه گذار مکتب اعتدال در علوم عقلی ونقلی است و به خصوص آثار ایشان در تفسیر عقلی و روایی آیات قرآن راه گشای حوزویان و مفسرین قرآن است .
وی با بیان اینکه سومین سبک و روش شیخ مفید قبول مسئولیت های اجتماعی ودرعین حال غافل نشدن از درس و بحث طلبگی است، تاکید کرد: از دیگر مسائل حوزوی ما همین معضل است، گاهی طلاب ما چنان سرگرم قیل و قال های علوم نظری و فکری حوزه شده که از مسائل روز و به اصطلاح (مستحدثه)غافل اند و بر خلاف آن ها عده ای از طلاب که یک سره درس و بحث را کنار گذاشته و به مناصب و مسئولیت های اجتماعی مشغول شده اند و اتصالشان به حوزه قطع شده است.
رمز ماندگاری آثار جناب شیخ مفید شدت اتصال و پیوند باقرآن مجید
این مبلغ تخصصی گفت: جناب شیخ مفید میان این دو را به خوبی جمع کرده بود، هم رهبری علمی شیعه را داشت وهم هدایت اجتماعی را وآخرین نمونه از روش های الگویی شیخ مفید که در این مجال مختصر قابل طرح است محور قرار دادن قرآن در برنامه های آموزشی معارف دینی است، شیخ مفید با درک عمیق از قرآن کریم دارای یک نظام فکری قویم بود(ان هذا القرآن یهدی للتی هی اقوم)
وی ادامه داد: شیخ مفید روش تفسیری کلامی و عقلی منحصر به فردی داشت و در مباحث تاریخی، روایی، اعتقادی فقهی، مناظرات و... خود به شکل ماهرانه ای از آیات قرآنی استفاده می نمود .
حجت الاسلام امامی نژاد خاطرنشان کرد: رمز ماندگاری آثار جناب شیخ مفید شدت اتصال و پیوند باقرآن است، نیاز امروز حوزه های علمیه، باز نگری آثار بزرگانی مانند شیخ مفید و با روش شناسی مدیریت ایشان در آموزش وپرورش طلاب و شاگردانی چون سید مرتضی، سید رضی وشیخ طوسی است .
وی در پایان عنوان کرد: محوریت قرآن در علوم مختلف حوزوی، ضامن سالم ماندن حوزه های علمیه از افراط و تفریط و نفوذ افکار التقاطی می شود.
نظر شما