خدمات اجتماعی، اقتصادی و پزشکیِ مسجدی ۶۵ ساله در شرق تهران

خبرگزاری شبستان، گروه مسجد و کانون های مساجد: خیابان شکوفه در خیابان پیروزی تهران از محلات قدیمی شهر تهران است که الحمدالله از حیث وجود مسجد، بسیار غنی است که شاید به گفته «حسین پورمحمد» از اهالی این خیابان، سطح بالای فرهنگی و علمی شهروندان این منطقه، دلایل مختلفی دارد که طبیعتا وجود این تعداد مسجد مهم ترین نقش را در آن دارد.

وقتی از خیابان پیروزی وارد خیابان شکوفه می شوید، بعد از عبور از یکی دو کوچه، به مسجد «رحمتیه» می رسید که بسیار وسیع است. این مسجد که در سال 1334 ساخته شد مهم ترین مرکز دینی در سطح این منطقه از تهران است و در دو طبقه واقع شده است.

کاظم حشتمی» از نمازگزاران مسجد رحمتیه که درست در کنار در ورودی این خانه خدا مغازه عطاری و آب لیموفروشی دارد درباره قدمت این مسجد به خبرنگار شبستان گفت: پدرم 55 سال پیش این مغازه را که جزو موقوفات مسجد رحمتیه است اجاره کرد و حدود 30 سال بنده در این کار به ایشان کمک می کنم و همیشه از لطف هیئت امنای این خانه خدا در مدیریت این مغازه و پرداخت اجاره بهای آن بهره مند شده ام. من از کودکی همراه پدرم در مسجد رحمتیه حاضر می شدم و دقیقا به خاطر دارم که همیشه نماز جماعت و سایر برنامه های این مسجد با حضور حداکثری مردم برگزار می شد.

حشمتی از خاطرات خود درباره فعالیت های انقلابیون علیه رژیم مخلوع و منفور پهلوی گفت: پدرم به عنوان یکی از نمازگزاران مسجد رحمتیه فعالیت زیادی در تکثیر و توزیع اعلامیه ها و نوارهای سخنرانی امام خمینی (ره) فعالیت داشت. بسیاری دیگر از نمازگزاران این مسجد در دوره مبارزه این کار را می کردند و به این شکل مسجد رحمتیه به مرکز مبارزه تبدیل شده بود.

استمرار موفقیت مسجد با حفظ فضای سنتی آن

یکی از نکات جالب درباره مسجد رحمتیه حفظ فضای سنتی این مسجد در گذر زمان است که بی گمان امامت حجت الاسلام والمسلمین سید مصطفی شاکری، به عنوان یکی از شاگردان آیت الله احمد مجتهدی تهرانی در تحقق این موضوع نقش موثری داشته است.

این روحانی در این باره به خبرنگار شبستان گفت که مسجدی موفق است که ضمن استفاده از امکانات جدید، ساختار سنتی و اصیل خود را حفظ کند زیرا در این صورت می تواند در جذب مردم و نشر معارف ناب دینی موفق باشد.

خوب است بدانیم که شاکری زمانی با حکم حجت ‌الاسلام والمسلمین محمد هادی رحیمی صادق، مدیر حوزه‌ علمیه استان تهران، مدتی پس از درگذشت حجت الاسلام والمسلمین محسن حبیبی، سرپرست تولیت علمیه آیت ‌الله مجتهدی شد.

فعالیت حاج آقا شاکری در مسجد رحمتیه نقطه اتصال این مسجد با حوزه علمیه آیت الله مجتهدی تهرانی را برقرار کرده است زیرا وی، چندین سال مدیر این حوزه بوده است. استادان و طلاب این حوزه حضور مستمری در مسجد رحمتیه به عنوان فعال بسیجی و فرهنگی و سخنران در مناسبت های دینی دارند. از سوی دیگر به گفته شاکری، تاکنون چندین تن از نمازگزاران این خانه خدا تحصیل علوم دینی را از حوزه علمیه آیت الله مجتهدی آغاز کردند.

اهالی مسجد رحمتیه در همین راستا سابقه طولانی در برگزاری مراسم احیای شب نیمه شعبان دارند که معمولا از ابتدای نیمه شب تا نزدیک اذان صبح برگزار می شود. معمولا سخنرانان مشهوری همچون حجج اسلام والمسلمین بی آزار تهرانی، پناهیان و سید حسین مومنی جزو خطبای این مراسم پرفیض در این مسجد هستند.

کارکرد علمی و تحقیقتاتی کانون فرهنگی، نشر معارف اسلامی و کتابخانه

یکی از نقاط قوت مسجد رحمتیه که در میان اهالی منطقه شکوفه تهران شهرت دارد فعالیت بسیار خوب کانون فرهنگی، نشر معارف اسلامی و کتابخانه آن است که به گفته حشمتی این مجموعه فرهنگی و علمی از یک سو در جذب دانش آموزان، دانشجویان و طلاب به این مسجد بسیار موثر بوده است، از سوی دیگر، زمانی به مرکز تکثیر و توزیع اعلامیه های مبارزان و ثانیا به پاتوق اهالی محل برای بین بحث های علمی و کتاب خوانی و مطالعه تبدیل شد. همین موضوعات موجب شد که مسابقه کتاب خوانی توسط کارگزاران این کانون فرهنگی، نشر معارف اسلامی و کتابخانه و با همکاری پایگاه مقاومت بسیج شهید عمریه به یکی از برنامه های ثابت این مسجد تبدیل شود. حاج آقا از قدیمی های این مسجد در این باره به خبرنگار شبستان گفت: ائمه جماعات مختلف این مسجد از آقایان کوثری و نوبخت تا آقای شاکری با مشارکت هیئت امنا همیشه مروج فرهنگ کتاب خوانی هستند.

یکی از نکات بسیار جالب درباره مسجد رحمتیه تبدیل شدن بخشی از آن به ساختمان پزشکان است. آقا کاظم از قدیمی های این مسجد در این باره به خبرنگار شبستان گفت: سال ها است که ضلع شمالی مسجد رحمتیه به ساختمانی برای فعالیت چند پزشک تبدیل شده است که همین اطباء گاهی خدمات رایگان یا با کمترین تعرفه را در اختیار نمازگزاران این مسجد یا نیازمندانی که مسجد معرفی می کند، اختصاص می دهند.

خدمت رسانی وسیع بچه های مسجد در دوره کرونا

مسجد رحمتیه به گفته آقای حشمتی در خدمت رسانی به نیازمندان نیز در سطح منطقه شکوفه بسیار شهرت یافته است و این موضوع با شیوع ویروس کرونا در قالب کمک مومنانه که مقام معظم رهبری فرموند گسترش یافته است. نقش هیئت امنا و بسیجیان پایگاه شهید عمریه (حوزه حضرت ابوالفضل العباس (ع) ناحیه مالک اشتر) در تحقق این خدمت رسانی بسیار موثر بوده است.

صندوق پس انداز و قرض الحسنه مسجد رحمتیه جزو قدیمی ترین صندوق های قرض الحسنه در سطح تهران است و نزدیک به نیم قرن سابقه دارد (در سال 1350 تاسیس شد). فعالیت این صندوق به گفته شاکری در دوره کرونا افزایش یافت زیرا از یک سو با انبوهی از اقساط معوق روبرو هستند و از سوی دیگر، با درخواست های زیادی برای دریافت وام روبرو است.

از همه اینها که بگذریم باید چند نکته را درباره مسجد رحمتیه بیان کنم؛ اول اینکه، متاسفانه مسجدی با این همه قدمت و خدمات در حوزه های قرآنی، علمی و اجتماعی، تابلویی که از طریق آن بتوان نام این مسجد را پیدا کرد، ندارد. در واقع نام این مسجد در دو کاشی بسیار کوچک که در عکس زیر مشخص است، درج شده که قطعا فقط خبرنگار یا فردی که دنبال اطلاعات کامل درباره این مسجد است متوجه آن می شود. نکته بعدی، فرسوده بودن بنای مسجد رحمتیه است که هیئت امنای آن چند سالی است برای حل این مشکل دست به کار شده و در حال جمع آوری کمک های مردمی برای بازسازی این مسجد هستند و به همین منظور صندوقی درست در جلوی در ورودی این مسجد نصب شده است. شاید در این بازسازی نصب تابلوی مربوط به نام مسجد بر سر در این خانه خدا محقق شود.

مسجد رحمتیه با سابقه 65 ساله، داشتن ساختمان پزشکان، صندوق قرض الحسنه و کانون فرهنگی هنری و نشر معارف و علوم اسلامی به مسجدی موفق در منطقه شکوفه تهران تبدیل شده است. مسجدی که به گفته برخی از نمازگزاران آن و کسبه محله شکوفه در جذب نسل جوان نیز بسیار موفق عمل کرده است.