به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان؛ یکی از روش‌های دشمنان در تقابل با امت اسلامی، محاصره و ایجاد انواع محدودیت‌ها از جمله محدودیت‌های اقتصادی در راستای به زانو در آمدن امت و عقب‌نشینی از مواضع حق طلبانه و ستم ستیزانه آنان است. مروری بر تاریخ صدر اسلام نشان می‌دهد که تحریم اقتصادی مسلمانان از سوی دشمنان سابقه‌ای بس دراز دارد و معاندان و مخالفان اسلام با استفاده از این روش اقتصادی سعی داشتند مسلمانان را از راه و روش و آیینی که در پیش گرفته بودند باز دارند قرآن کریم در آیاتی چند به مسلمانان می‌آموزد که چگونه تحریم و محاصره اقتصادی دشمنان را خنثی کنند که مقاله حاضر در این‌باره بحث کرده است.
حصر در اصل لغت عربی به قبض شکم و یبوست و همچنین محکم و سخت بستن چیزی از همه جوانب به طوری که هیچ‌گونه راه خروجی نداشته باشد، گفته می‌شود. از همین رو، به عاجز و ناتوان و همچنین بخیل این واژه اطلاق می‌شود. پس هر گونه معنای ایجاد محدودیت کامل مانند انحصاری کاری یا ایجاد ناتوانی کامل برای انجام کاری، نوعی در قبضه گرفتن و محکم و سخت بستن انسان است به طوری که عاجز و ناتوان گردد. محصور کسی است که گرفتار در چیزی یا امری است به طوری که نتواند از آن بیرون آید.
در اصطلاح اصولی «حصر» به معنای محدود کردن چیزی به موضوعی است؛ یعنی: حصر حکم به اختصاص حکم به موضوعی معیّن و سلب آن از سایر چیزها است؛ مانند: إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاهَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ؛ ولیّ شما تنها خدا و پيامبر اوست و كسانى كه ايمان آوردهاند همان كسانى كه نماز برپا مى دارند و در حال ركوع زكات مى دهند.(مائده، آیه 55)
محاصره اقتصادی به معنای ایجاد حصار فیزیکی و یا غیر فزیکی و محدودیت‌های مطلق یا نسبی در حوزه فعالیت‌های اقتصادی نسبت به شخص یا مردم در یک منطقه جغرافیایی مانند شهر یا کشوری است تا از مقاومت و استقامت دست برداشته و خود را تسلیم خواسته‌های محاصره‌کننده نمایند.محاصره اقتصادی در اشکال گوناگونی چون تحریم‌ها انجام می‌گیرد تا مردمی از هر گونه توان اقتصادی محروم شوند و توانایی بهره‌مندی از اقتصاد و آسایش و رفاه را نداشته باشند.
اما تحریم‌های اقتصادی، هرگونه اعمال محدودیتی است که بر تجارت و سرمایه‌گذاری بین‌المللی کشور هدف، در راستای وادار ساختن به تغییر سیاست یا نظام سیاسی یا نابودی ملتی و مانند آنها وضع می‌شود.
اهداف و فلسفه محاصره اقتصادی و مقابله با آن
از نظر قرآن، دشمنان همواره در اندیشه این هستند تا مومنان را به تسلیم وا داشته و آنان را از مسیر حق و حقانیت و دفاع از عدالت و قیام و اجرای آنان باز دارند. همچنین تمام تلاش دشمنان این است که مومنان را از مواضع اصولی خویش از جمله حمایت از مظلومان و مستضعفان عالم در برابر ظالمان و مستکبران باز دارند، در حالی که این امور از مهم‌ترین مواضع دولت وامت ولایی در سیاست خارجی است.(نساء، آیه 75)
براساس دیدگاه قرآن، عقب‌نشینی نسبت به اصول و مواضع اصولی در هیچ زمانی و حالی، جایز و روا نیست، و امت اسلام و حکومت اسلامی نمی‌بایست از مواضع اصولی خویش کوتاه آید؛ زیرا دشمنان تا زمانی تسلیم یا تغییر رفتار و آیین، دست از فشار و تهدید بر نخواهند داشت و محاصره جز با تغییر نظام سیاسی اسلام و عقب‌نشینی از آیین آن پایان نمی‌پذیرد. خدا می‌فرماید: وَلَنْ تَرْضَى عَنْكَ الْيَهُودُ وَلَا النَّصَارَى حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ قُلْ إِنَّ هُدَى الله هُوَ الْهُدَى وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءَهُمْ بَعْدَ الَّذِي جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ مَا لَكَ مِنَ اللهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ؛ و هرگز يهوديان و مسیحیان از تو راضى نمى شوند، مگر آنكه از كيش آنان پيروى كنى، بگو در حقيقت تنها هدايت خداست كه هدايت واقعى است و چنانچه پس از آن علمى كه تو را حاصل شد، باز از هوس‌هاى آنان پيروى كنى، در برابر خدا سرور و ياورى نخواهى داشت. (بقره، آیه۱۲۰)
نظر شما