خبرگزاری شبستان- گیلان، مهری شیرمحمدی؛ مالک این عمارت خانواده شفیعی ماسوله هستند. سه نسل در آن زندگی کرده و اکنون در تملک «سید فخرالدین شفیعی ماسوله» قرار دارد. این عمارت به پیشنهاد مالک در شهریورماه سال ۱۳۹۸ و به شماره ۳۲۳۶۰ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
این بنا در گذشته، آجرهای قرمز رنگ داشت که بعدها روی آن را سنگ نمای سفید می زنند و به همین دلیل به خانه سنگی معروف می شود. بنا دارای پنجره های بلند با طاق های هلالی است و انتهای طاق نمای پنجره ها و حتی درب ورودی، تزئیناتی دارد که به سنگ کلید و تزئینات هُرّه چینی معروف است. این تزئینات در پنجره های طبقه دوم هم تکرار شده است.
شاخصه طبقه فوقانی، بالکن روبه محله است که دور آن نرده های فلزی همانند پنجره ها دارد. خودروی قدیمی فولوکس واگن دو کابین «سید فخرالدین شفیعی ماسوله» همیشه زیر بالکن طبقه دوم پارک شده است. خودرویی که از کار افتاده ولی همچون خود خانه حفظ شده است.
درب چوبی عمارت از نیمه شیشه های مشبک دارد. اما شبکه های فلزی شیشه ها به شکل لاله های واژگون تزئین شده است. بام عمارت نیز حلب سر و سفال پوش شده است. ورودی بنا راهروی باریکی دارد که انتهای آن و دقیقا قرینه درب ورودی، دری دارد که به حیاط عمارت می رسد و یک راه پله که به طبقه دوم می رسد. سالن پذیرایی، آشپزخانه و ۲ اتاق در طبقه نخست قرار دارد. دیوارهای قطور و کشیده عمارت موجب شده جلوی سرو صدای خودروها و خراطان مغازه های پیراسرا به داخل عمارت گرفته شود.
سقف عمارت لمبه کوبی و رنگ خورده است و کف عمارت نیز به سنت خانه های بومی گیلان پل کوبی است. گرمایش عمارت در گذشته بخاری چدنی بلندی در هر دو طبقه بود. این بخاری ها در سطح زیرین قلوه سنگ هایی داشت تا گرما را نگه دارد و اتاق ها را در دو طرف گرم می کرد. به گفته مالک، سوخت بخاری هیزم بود و با روشن شدن بخاری ها، هر دو طبقه کامل گرم می شد.
از جلوه های زیبای سالن، وجود چند کمد دیواری است. ویژگی بسیاری از خانه های تاریخی گیلان، تعدد اتاق های تودرتو و اتصال آن با درهای متعدد است. خانه شفیعی نیز از در فرعی سالن به دیگر اتاق های مجاور و از آنجا به حیاط باز می شود. این درهای متعدد روبرو در مقابل پنجره های بلند به جریان هوا در عمارت کمک می کند. کف این عمارت نیز مانند همه خانه های قدیمی گیلان یک فضای خالی به نام گربه رو داشت که به گردش هوا کمک می کرد. اکنون کف حیاط را پر و موزاییک کرده اند و دریچه های گربه روها پیدا نیست. اما به گفته مالک کف عمارت هنوز خالی است و روی آن در طبقه همکف پل کوبی شده است. حیاط نیز در گذشته سنگفرش بوده و آشپزخانه در گوشه حیاط ساخته شده بود و بعدا جابجا شده و یکی از اتاق های داخل عمارت در طبقه نخست تبدیل به آشپزخانه می شود.
داخل حیاط، چاه پر آب و زلالی است که آبش به مصرف خانواده می رسد. آب چاه بسان چشمه، میزان آب دهی اش با هر میزان مصرف، جایگزین می شود. قبلا چاه آب تلمبه ناسوز داشته و اکنون پمپ برقی آب را بالا می آورد. حیاط در گذشته حوضی هم داشت که سالها پیش پر کرده و جایش را به باغچه داده است. تنومندترین درخت حیاط، انجیری است که تنه اش کاملا کج شده است. طبقه دوم، ایوان کشیده ای روبه حیاط دارد که با یک راه پله به حیاط می رسد. این راه پله قبلا چوبی بوده و بعد از مرمت تغییر شکل داده و آهن جایگزین چوب شده است.
آنگونه که مالک فعلی، می گوید و در سند ملک نیز موجود است، پدرش، سید نصرالله شفیعی ماسوله، عمارت را از یک خانواده بزرگ که «کاشانیان» نام داشتند، به مبلغ ۲۴هزار تومان خریداری می کند و پس از آن خانواده شفیعی برای استقرار از ماسوله به رشت می آیند. از آنجاکه کاشانیان هم از مالک دیگری خانه را خریده بودند، به احتمال زیاد عمارت بالای ۲۰۰سال قدمت دارد. آنگونه که خانواده کاشانیان برای سید نصرالله نقل کرده اند، طبقه بالای خانه مکتب خانه بچه های محل بوده و گفته شده میرزا کوچک جنگلی هم در بالکن روبه خیابان همین عمارت برای مردم سخنرانی کرده است. خانه شفیعی با هماهنگی با مالک قابل بازدید است.
نظر شما