به گزارش خبرگزاری شبستان از ساری، گزیده ای از آثار ارزشمند حضرت علامه آیت‌الله العظمی«عبدالله جوادی آملی» در موضوع مبعث پیامبر اعظم (صلوات الله علیه و آله و سلم)، را که به همت حجت الاسلام والمسلمین «امیرمیثم سعیدی» مسئول امور فرهنگی، اطلاع رسانی و روابط عمومی دفتر مرجعیت دینی و علمی حضرت علامه در تهران در اختیار این رسانه قرار دادند را می‌خوانید:
حضرت اميرمؤمنان ( عليه السلام ) اوضاع جهان عصر بعثت را به گونه اي تشريح مي كنند كه همان شرح ، اكنون نيز جاري است : بعث اللّه سبحانه محمداً رسول اللّه ( صلي الله عليه وآله ) . . . و أهل الأرض ملل متفرقة و أهواء منتشرة و طرائق متشتتة بين مشبّهٍ للّه بخلقه أو ملحدٍ في اسمه أو مشيرٍ إلي غيره (1) ؛ يعني زماني رسول اكرم ( صلي الله عليه وآله ) بار رسالت را بر دوش كشيد كه مردم آن روزگار ، داراي نحله هاي گوناگوني بودند؛ بعضي ملحد ، برخي مشرك و عده اي نيز مشبّه بودند و رسول گرامي اسلام ( صلي الله عليه وآله ) توانست آن ها را به توحيد ناب رهبري كند .
آن حضرت در ادامه فرمود : فهداهم اللّه به من الضلالة و أنقذهم به من الجهالة؛ پيامبر اكرم ( صلي الله عليه وآله ) بعد از دعوت به توحيد ، دو كار مربوط به علم و عمل را به انجام رساند : از سويي آن ها را هدايت علمي كرد تا از گمراهي نجات يابند و از سوي ديگر ، رهبري عملي امّت را بر عهده گرفت تا از جهالت رهايي يابند .
منظور از جهالت در سخن اميرمؤمنان ( عليه السلام ) جهالت در مقابل علم نيست ، بلكه جهالت در مقابل عقل است؛ چون انسان يا عاقل است يا جاهل و در هر صورت فرقي نمي كند كه درس خوانده يا درس نخوانده باشد . درس خواندن ، فقط پل و مقدمه اي است كه انسان عاقل شود و چه بسا درس خوانده اي كه هيچ گاه در آموزه هاي خود تعقّل و در مدّت عمرش از اين پل عبور نكند .
سرّ اينكه مرحوم كليني ابتدا « كتاب العقل و الجهل » را نوشت و سپس كتاب « العلم » را نگاشت ، همين تقابل عقل و جهل است . در آغاز سوره « جمعه » آمده است : « هُوَ الَّذي بَعَثَ فِي الاُمّيّينَ رَسولاً مِنهُم يَتلوا عَلَيهِم ءايـتِهِ ويُزَكّيهِم ويُعَلِّمُهُمُ الكِتـبَ والحِكمَةَ واِن كانوا مِن قَبلُ لَفي ضَلـلٍ مُبين » 2؛ يعني خداي سبحان رسول گرامي را مبعوث كرد ، در حالي كه مردم در ضلال مبين بودند و او آن ها را با تعليم كتاب و حكمت هدايت كرد . اين آيه ناظر به همان دو بخش علم و عمل است كه حضرت علي ( عليه السلام ) بدان اشاره كرده است؛ نيز دو بخش ياد شده در زيارت اربعين سالار شهيدان « صلوات اللّه عليه » مورد تأكيد قرار گرفته است؛ بذل مهجته فيه ليستنقذ عبادك من الجهالة و حيرة الضلالة؛ يعني امام حسين ( عليه السلام ) خون جگر خود را داد كه مردم را هم عالِم كند ، هم عاقل .
. نهج البلاغه ، خطبه 1. 1)
2) سوره جمعه آیه 2
از کتاب: آفاق انديشه شماره صفحه: 294
اشاره به حديث مشهور نبوي باشد كه با استناد به دعاي ابراهيم(عليه السلام) فرمود: «أنا دعوة أبي إبراهيم»[3] مفسران گفته اند: بعثت رسول اكرم(صلّي الله عليه وآله وسلّم) اجابت دعاي حضرت ابراهيم(عليه السلام) بود كه هنگام تجديد بناي كعبه، همراه با حضرت اسماعيل(عليه السلام) به خداي سبحان عرض كرد: «رَبَّنَا وَٱبْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِّنْهُمْ يَتْلُواْ عَلَيْهِمْ ءَايَٰتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ ٱلْكِتَٰبَ وَٱلْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ ۚ إِنَّكَ أَنتَ ٱلْعَزِيزُ ٱلْحَكِيمُ»
پاورقي: __________
[1] ـ گويند: همسر فقيه فلاسفه و فيلسوف فقها، ملاّ محسن فيض كاشاني به پدر خود، حكيم بزرگ الهي، مرحوم ملاصدرا گفت: چرا بر شوهر من لقب «فيض» نهادي و شوهر خواهرم را به صيغه مبالغه فيّاض ملقّب كردي؟ حكيم در جواب دختر خود گفت: از باب زيدٌ عدلٌ است كه اگر فيض نباشد، فيّاضي نخواهد بود (مقدّمه ديوان فيض، ص6).
[3] ـ روضة المتّقين، ج12، ص230.
يعلمهم الكتاب و الحكمة و يزكيهم إنّك أنت العزيز الحكيم » [1]؛ زيرا همه پيامبران بعد از ابراهيم(عليه السلام) كه انبياي بني اسرائيل هستند، از نسل اسحاق(عليه السلام) هستند و رسول اكرم(صلّي الله عليه وآله وسلّم) تنها پيغمبري است كه از نسل حضرت اسماعيل(عليه السلام) است. از اين رو خود آن حضرت فرمود: «كنتُ نبيّاً و آدم بين الماء و الطين و أنا دعوة أبي إبراهيم و بشري عيسي و رؤيا أُمّي»[2]. ائمّه(عليهم السلام) نيز كه فرزندان رسول اكرم(صلّي الله عليه وآله وسلّم) و ادامه دهندگان راه آن حضرت هستند، در حقيقت، دنباله آن دعوت حسناي حضرت ابراهيم(عليه السلام) شمرده مي شوند.
پاورقي: __________
[1] ـ سوره بقره، آيه 129.
[2] ـ تفسير منهج الصادقين، ج1، ص384؛ تفسير القمي، ج1، ص62؛ تفسير الصافي، ج1، ص173.
ازکتاب : ادب فناي مقربان جلد 2 صفحه 122
نظر شما