«نوروز» در کشورهای اسلامی از تاجیکستان تا مصر + عکس

کشورهای آسیای میانه و غرب آسیا به علت نزدیکی فرهنگی آداب و رسوم های مشابهی را در برخی از جشن ها و مراسم دارند و «عید نوروز» یکی از جشن هایی است که با آمدن بهار کشورهای این منطقه با آداب خاصی به استقبال آن می روند.

به گزارش خبرگزاری شبستان: هرساله با فرا رسیدن نوروز، برخی کشورهای منطقه آسیا «سال نو» را جشن می گیرند؛ مردم این منطقه با برگزاری جشنی به نام «چهارشنبه سوری» به استقبال نوروز می روند و با جشن «سیزده بدر» سال نو را به پایان می رسند. هر کدام از کشورهای این منطقه آداب و رسوم خاصی در پیشواز و بدرقه نوروز دارند.

 

*نوروز در تاجیکستان

در تاجیکستان و برخی دیگر از نقاط آسیای مرکزی آغاز فصل بهار را «عید سر سال» یا «عید سال نو » می نامند و روز نوروز به حساب ‏سال شمار دهقانی تاجیکی، اول ماه حمل و به حساب میلادی 21 یا  22 مارس آغاز می شود.‏

 

عید نوروز برای مردم تاجیکستان به ویژه بدخشانیان تاجیکستان، عید ملی نیاکان است و از آن به عنوان رمز دوستی و زنده شدن کل ‏موجودات یاد می‌کنند و به نام «خیدیر ایام» یعنی عید بزرگ نام برده می شود. مردم تاجیکستان به ویژه بدخشانیان تاجیک در ایام عید ‏نوروز، خانه را پاک کرده و به اصطلاح خانه تکانی می‌کنند، همچنین ظروف خانه را کاملا شسته و تمیز می‌کنند تا گردی از سال کهنه ‏باقی نماند و برابر رسم دیرینه نوروز، بانوی خانه قبل از شروع عید نوروز و زمانی که خورشید به اندازه یک سر نیزه بالا آمد، دو جارو را که ‏سرخ رنگ است و در فصل پاییز از کوه جمع آوری کرده‌اند و تا جشن نوروز نگاه داشته‌اند در جلوی خانه ایستاده می‌‌گذارد. چون رنگ سرخ برای این مردم رمز نیکی و پیروزی و برکت است. پس از طلوع کامل خورشید هر خانواده‌ای می‌‌کوشد هر چه زودتر ‏وسایل خانه را به بیرون آورده و یک پارچه قرمز را که نشان نیکی و خوشی ایام سال آینده است، بالای سردر ورودی خانه بیاویزند.‏

 

در این سرزمین پختن شیرینی مخصوص و غذاهای متنوع جزو رسوم این ایام است. همچنین برگزاری مسابقاتی از قبیل تاب بازی، تخم ‏مرغ بازی، کبک جنگی، خروس جنگی، بزکشی و کشتی محلی نیز در این ایام به شادی آن می‌‌افزاید و یکی از غذاهای معروف این ایام ‏‏«باج» نام دارد در این غذا کله و پاچه گوسفند را با گندم پخته و دیگران را با آن میهمان می‌کنند.‏

 

 

*نوروز در ترکیه

نوروز تا نخستین سال‌های تشکیل جمهوری ترکیه در میان ترکان ترکیه پایدار ماند و سپس رفته رفته اهمیت پیشین خود را از دست داد ‏و فقط در مناطق کردنشین و در پاره‌ای از مناطق شمال، آیین رسوم این جشن موجودیت خود را حفظ کرده است.‏

مردم ترکیه عید نوروز را به عنوان یکی از معدود ایام جشن می‌‌گرفتند. در این روز حکیم باشی معجون مخصوصی به نام «نوروزیه» را ‏برای پادشاهان و درباریان تهیه می‌ کرد. گفته می شود این معجون از چهل نوع ماده مخصوص تهیه ‌می شد و شفابخش بسیاری از ‏بیماری‌ها و دردها و باعث افزایش قدرت بدنی می‌‌شده است.‏

مردم این سرزمین نوروز را آغاز بهار طبیعت و شروع تجدید حیات و طراوت در جهان و برخی روز مقدس در مقابل شب قدر و شب برائت ‏و برخی عامل اتحاد و همبستگی و حتی آن را زادروز امام علی(ع) و تعیین ایشان به خلافت و سالروز ازدواج ایشان با حضرت فاطمه(س) ‏دانسته اند.‏

کردهای ترکیه سال‌ها برای به رسمیت شناخته شدن نوروز در این کشور تلاش کردند و اکنون نوروز در ترکیه تعطیل رسمی است.

 

 

*نوروز در افغانستان

جشن باستانی نوروز در سرزمین افغانستان در هر مقطع تاریخی به تناسب شرایط به روش ها و شیوه های خاصی برگزار می شود. مردم ‏افغانستان با خانه تکانی و پاک کردن جسم و جان خود از آلودگی ها و همچنین با چهره هایی شاد و خندان به پیشواز نوروز می روند.‏

 

پیش از سال تحویل، زنان افغانی سفره های خود را با هفت سین یا هفت شین یا هفت میوه رنگین تزیین می کنند و سبزی، ماهی و ‏شیرینی را نیز در سفره ها می گذارند و تمامی اعضای خانواده در انتظار ورود سال نو گرد هم جمع می شوند.‏

 

در هنگام حلول سال نو، بزرگ خانواده برای شکرگذاری از نعمت های خداوند دعا می کند و سایر اعضای خانواده آمین می گویند تا سال ‏نو برای آنها سال صلح و امنیت، آسایش، آرامش و خیر و برکت باشد و پس از ختم دعا، کوچکترها دست های بزرگان را می بوسند.‏

 

در روز نوروز، زنان و مردان و به خصوص کودکان افغان لباس های نو و رنگارنگ می پوشند و برای سبزه لگد کردن به بیرون از خانه می ‏روند و سپس به«میله جاها» یا تفرجگاه ها می روند.‏

 

در این روز تمامی افغان ها به جایگاه های خاصی موسوم به «میله نوروز» و«میله روز دهقان» که در اطراف زیارتگاه ها است، می روند تا ‏در این میله ها بازی های اسب های سواری، نیزه بازی و شتر دوانی برگزار کنند و کودکان نیز بازی های چون اسب های چرخکی چوبی، ‏ملاقی و سایر بازی ها را انجام می دهند.‏

 

در روز نوروز صدای ساز و آواز از هر سو به گوش می رسد و خویشاوندان، دوستان و آشنایان به منزل یکدیگر می روند و سال نو را به ‏همدیگر شاد باش و تبریک می گویند و کلوچه نوروزی، هفت میوه، چای و شیرینی می خورند.‏

 

همچنین برخی از مردم افغان مراسم سال را در کنار درگذشتگان خود یا اماکن مذهبی چون زیارتگاه ها و مساجد نو می کنند و سپس ‏برای برخی از مراسم خاص خود به طبیعت می روند.‏

 

مردم شهرهای بلخ و مزارشریف، نوروز را هنوز با همان شکوه پیشین خود برگزار می کنند.‏

 

در اولین روز عید در مراسم خاصی موسوم به  «بلند کردن جنده (بیرق) زیارت سخی» پرچم امام علی(ع) را در اولین ساعت های صبح ‏برفراشته می کنند و با به اهتزار درآمدن آن، جشن نوروز به رسمی آغاز می شود و تا چهل شبانه روز ادامه می یابد.‏

 

آنها معتقدند که اگر بیرق به سهولت و آرامی و بدون توقف از زمین بلند شود، سال جدید، سال خوب و پر برکت خواهد بود و اگر بیرق با ‏سختی بلند شود، آن سال شگون خوبی ندارد.‏

 

در این شهرها مراسم های خاصی دیگری همچون مراسم بالا بردن توغ (علم) مندوی در کابل و جشن میله گل سرخ در مزار شریف که ‏هزاران نفر از اطراف افغانستان برای برپایی این جشن با شکوه به این شهر می آیند، برگزار می شود.‏

*نوروز در پاکستان

نوروز یا «عالم افروز» در پاکستان مصادف با 21 تا 23 مارس است و این جشن معمولا سه روز طول می کشد.‏

 

مردم این کشور هنگام تحویل سال لباس های پاکیزه می پوشند و دعاهای و مناجات های وارد شده در این روز را می خوانند، زیرا آنها ‏معتقدند در لحظه تحویل خورشید، درهای اجابت باز است. همچنین در ایام نوروز آنها از گفتار نامناسب پرهیز می کنند و با یکدیگر با ‏احترام و محبت رفتار می کنند.‏

 

زنان خانه دار سفره های نوروز خود را با هفت نوع سبزی و هفت نوع میوه تازه و هفت نوع آجیل همراه با تخم مرغ رنگ شده و بادبزن ‏دستی تزیین می کنند و انواع شیرینی ها همچون «لدو»، «گلاب حامن»، «رس ملایی»، «کیک برفی»، «شکرپاره»، «کریم رول» و «سوهان حلوا» را نیز برای پذیرایی از مهمانان آماده می کنند.‏

 

نوروز در پاکستان بیشتر جنبه دینی و مذهبی دارد، به طوری که مردم پس از تحویل سال به یکدیگر تبریک می گویند و نمازی را که در ‏روز نوروز وارد شده است، می خوانند. همچنین شیعیان این کشور معتقدند که نوروز، روز اعلام خلافت امیرمومنان حضرت علی(ع) است.‏

 

مردم این کشور در منزل ها یا مکان های چراغانی و تزیین شده گردهم جمع می شوند و محفل قصیده خوانی برگزار می کنند و اغلب ‏این قصیده ها در وصف و منقبت حضرت علی(ع) خوانده می شود.‏

 

همچنین جشن «میله گل سرخ» به مناسبت ایام نوروز و فصل شکفتن گل های سرخ و اعتدال هوا برپا می شود و در این جشن شعری در ‏منقبت مولای متقیان(ع) می خوانند و سپس بیرقی را به نام حضرت علی(ع) برپا می کنند و تمامی حاضران آن را به خاطر تبرک لمس ‏می کنند و تکان می دهند و مدت چهل روز این بیرق در اهتزاز است.‏

 

در ایام نوروز مردم پاکستان از گفتار نامناسب پرهیز می کنند و با نواختن و نوازش یکدیگر با احترام و اخلاص یکدیگر را نام می‌‌برند.‏

 

در بخش غربی پاکستان، زنان خانه دار سفره حضرت علی(ع) را که شامل هفت نوع میوه خشک، سبزی، یک نوع شیرینی به نام کلوچه، ‏پلو با گوشت سفید و تخم مرغ های رنگی است، را پهن می کنند.‏

 

همچنین زنان در این روز بنا بر یک سنت و شیوه قدیمی با تفنگ از خانه خارج می شوند و در دشت ها، کوه ها و جنگل ها به شکار ‏پرندگان می پردازند.‏

 

مردم پاکستان پس از سال تحویل از خانه بیرون می آیند و با پای برهنه در دشت ها و چمنزارها راه می روند و مراسم "سبزه لگد کردن" ‏را برپا می کنند.‏

 

از آداب و رسوم عید نوروز در میان مردم پاکستان می‌توان به خانه تکانی و یا به عبارتی پاکیزه کردن خانه و کاشانه و پوشیدن لباس و ‏تهیه کردن انواع شیرینی ها، پختن غذاهای معروف این ایام و عیدی دادن و عیدی گرفتن و دید و بازدید دوستان و خویشاوندان اشاره ‏کرد.‏

 

 

*نوروز در جمهوری آذربایجان

یکی از جشن‌های بزرگ مردم اران (جمهوری آذربایجان) نوروز است. در جمهوری آذربایجان درباره پیدایش جشن نوروز اسطوره‌ها و ‏افسانه‌های گوناگونی نقل شده است. مثلا در روایتی آمده است: سیاوش، پسر کیکاووس به کشور افراسیاب سفر می‌کند، افراسیاب از او به ‏خوبی پذیرایی می‌کند و حتی دخترش را به عقد وی در می‌‌آورد و سیاوش به یاد سفرش از دیار افراسیاب دیوار بخارا را بنا می‌کند، اما ‏دشمنان که از این کار او ناخرسند بوده‌اند میان سیاوش و افراسیاب را بر هم زده به طوری که افراسیاب تصمیم به قتل سیاوش می‌گیرد. ‏پس از کشته شدن سیاوش دستور می‌دهد جنازه‌اش را روی کنگره‌های دیوار بخارا قرار دهند. زرتشتیان جسد وی را برداشته و در ‏قدمتگاه دروازه شرقی دفن می‌کنند و مرثیه‌های بسیاری در وصف سیاوش و مرگش سرودند به طوری که این مرثیه‌ها بین مردم گسترش ‏یافت و در همین سیاوش مرثیه‌ها روز دفن سیاوش را زرتشتیان نوروز نامیدند.‏

 

مردم اران به واسطه اعتقادات شدید به آیین و مراسم نوروز برای با شکوه تر برگزار شدن جشن نوروز برای این مراسم تدارک ویژه‌ای ‏می‌بینند. از قبیل: سرودن ترانه‌ها پیش از نوروز، تدارک بساط شادی ایام نوروز، تهیه لوازم و مواد مورد نیاز سفره نوروز، تهیه چیستان‌های ‏نوروزی، ستایش و نفرین‌های نوروزی، پند و امثال نوروزی، اعتقادات نوروزی، عادات نوروزی، تماشای نوروزی، آزردنی‌های نوروزی و انجام ‏آیین و مراسم نوروزی.‏

 

در میان مردم اران رسم بر این است که پیش از رسیدن نوروز پوشاک نو خریده، به خانه و حیاط سر و سامان داده، فرش و پلاس نو بافته ‏و به استقبال نوروز می‌روند. این مردم درباره نوروز اعتقاد زیادی به فال‌ها دارند. در شب چهارشنبه سوری دم بخت فالی می گیرند و ‏مخفیانه پشت درنیمه باز به انتظار ایستاده و اگر در این هنگام حرف خوب و موافقی بشنوند آرزویشان برآورده شده و اگر حرف نامناسبی ‏می‌شنیدند، آرزویشان برآورده نخواهد شد بنابر این برمبنای آیین عید، مردم از بد گویی و حرف نامناسب دوری می کنند.‏

 

در میان عادات نوروزی، مراسم خاطره انگیزی همچون فرستادن سفره سمنو، انداختن کلاه پوستین به درها، آویزان کردن کیسه و توبره از ‏سوراخ بام در شب عید و درخواست تحفه عید در این سرزمین موسوم است.‏

نتيجة بحث الصور عن صور النیروز أذربایجان

 

*نوروز در ازبکستان

در ازبکستان، نوروز هر ساله در روز ۲۱ مارس جشن گرفته می‌شود و در آن هنگام تعطیلی رسمی در کشور برقرار است. مقامات دولتی در این روز جشن‌هایی با حضور سفیران خارجی برپا می‌کنند و به مناسبت نوروز پیام تبریک می‌فرستند.

 

اگرچه به دلیل مبارزه حکومت کمونیستی ازبکستان در دهه‌های گذشته با آیین نوروزی بعضی از آیین‌های آن به فراموشی رفته‌اند، سبزه و سمنو درست کردن و هدیه دادن آن به دیگران از جمله کارهایی است که مردم ازبکستان در هنگام نوروز انجام می‌دهند. چهارشنبه سوری و سیزده به در در این کشور دیگر انجام نمی‌شود، ولی از روی آتش پریدن هنوز در برخی روستاها رایج است.

 

پختن سمنو در ازبکستان بسیار میان مردم رواج دارد و مردم در کنار دیگ سمنوی جوشان اقدام به رقص و خواندن شعر می‌کنند:

از جمله دیگر آداب نوروز در این کشور، برگزاری مراسم آوازخوانی، مسابقه، نمایش، و کاشتن درخت است.

 

عید نوروز در بخارا موسوم به مراسمی به نام «بلبل خوانی» است که همان گل گردانی است و فقط در بعضی موارد با گل گردانی تفاوت ‏دارد. گل گردان ها در محل های دیگر گل ها را دسته دسته کرده و یا در نوک چوبی بسته در کنار خانه های اهل ده یا شهر در خاک فرو ‏می کردند و سرود می خواندند.‏

 

در بخارا، صاحبان خانه، گل گردان ها را به خانه دعوت می کردند و بچه ها شروع به سرودن شعر می کردند و به دلیل اینکه وزن این ‏اشعار ساده بود با یک بار شنیدن آن را حفظ می کردند و سرودن بلبل خوانی را همه شرکت کنندگان در مراسم از آغاز تا پایانش می ‏خواندند.‏

 

*نوروز در قزاقستان

مردم قزاقستان نوروز را اعتدال بهاری می‌‌دانند و بر این باورند که در این روز ستاره‌های آسمانی به نقطه ابتدایی می‌‌رسند و همه جا تازه ‏می‌شود و روی زمین شادمانی بر قرارمی‌شود. همچنین قزاق‌ها معتقدند که نوروز، آغاز سال است و در میان آنان عبارات زیبایی درباره ‏نوروز وجود دارد: «نوروز، روزی است که یک سال منتظرش بوده‌اند. نوروز روزی است که خیر بر زمین فرود آمده و بالاخره نوروز روزی ‏است که «سنگ نیلگون» سمرقند آب می‌شود.»‏

 

در شب سال تحویل، صاحبخانه دو عدد شمع در بالای خانه روشن می‌کند و خانه اش را خانه تکانی کرده و چون مردم قزاق بر این باورند ‏که تمیز بودن خانه در آغاز سال نو باعث می‌شود افراد آن خانه دچار بیماری و بدبختی نشوند، در هر سال این کار را انجام می دادند.‏

 

در شب نوروز دختران روستایی قزاق با آخرین گوشت باقیمانده از گوشت اسب که «سوقیم» نام دارد، غذایی به نام «اویقی آشار» همراه با ‏آویز می‌‌پزند و از جوان‌هایی که دوستشان دارند پذیرایی می‌کنند. آنان نیز در قبال آن به دختران آینه و شانه و عطر هدیه می‌کنند که آن ‏را «سلت اتکیتر» می‌‌نامند و به معنی علاقه آور است.‏

 

در عید نوروز جوانان یک اسب سرکش را زین کرده و عروسکی که ساخته دست خودشان است همراه با آویز زنگوله‌ای به گردنش، در ‏ساعت سه صبح که ساعتی معین از شب قبل است، رها کرده تا به این شکل مردم را بیدار کنند. عروسک در حقیقت نمادی از سال نو ‏است که آمدن خود را سوار بر اسب به همه اعلام می‌کند.‏

 

نوروز برای قزاق‌ها بسیار مقدس بوده و اگر در این روز باران یا برف ببارد آن را به فال نیک گرفته و معتقد بودند سال خوبی پیش رو ‏خواهند داشت. در عید نوروز مردم لباس نو و سفید به تن می‌کنند که نشانه شادمانی است. دید و بازدید اقوام در این ایام با زدن شانه‌ها ‏به یکدیگر از آیین و رسوم مردم قزاق در ایام عید نوروز است. همچنین پختن غذایی به نام نوروز گوژه (گوژه = آش) که تهیه آن به معنی ‏خداحافظی با زمستان و غذاهای زمستانی است و از هفت نوع ماده غذایی تهیه می‌شود، جزو آیین و رسوم این سرزمین است.‏

 

مسابقات معروفی نیز در ایام نوروز در قزاقستان برگزار می‌شود که از مهم‌ترین آنان می‌توان به «قول توزاق» اشاره کرد که بین گروه های ‏مرد و زن برگزار می‌شود. اگر برنده زن‌ها باشند، قزاق‌ها معتقدند آن سال خوب و پربرکتی است و اگر مردها پیروز شوند، آن سال نامساعد ‏خواهد بود. از دیگر مسابقات می‌توان به «کوکپار» یا برداشتن بز از مکانی مشخص توسط سواران، آودار یسپاق، قیزقوو و آلتی باقان نام ‏برد. در عصر نوروز نیز مسابقه «آیتیس» آغاز می‌شود که مسابقه شعر و شاعری است.‏

جشن نوروز در قزاقستان - ساسانیان - پژوهشی در تاریخ ایران باستان

 

*نوروز در ترکمنستان

در کشور ترکمنستان طبق رسم قدیم و جدید دوبار در سال جشن نو گرفته می‌شود. یکی از این جشن‌ها با استناد به تقویم میلادی که به ‏تایید سازمان ملل رسیده، به عنوان جشن بین المللی (سال نو) شناخته می‌شود و دیگری برگزاری عید نوروز به نشانه احیای دوباره آداب ‏و رسوم دیرینه مردم ترکمنستان است. ‏

 

مردم ترکمنستان عقیده دارند زمانی که جمشید به عنوان چهارمین پادشاه پیشدادیان بر تخت سلطنت نشست، آن روز را نوروز نامیدند. ‏مردم ترکمنستان در این ایام با پختن غذاهای معروف نوروزی مانند: نوروز کجه، نوروز بامه، سمنی (سمنو) و اجرای بازی‌های مختلف ‏توسط جوانان ترکمن حال وهوای دیگری به این جشن و شادی می‌‌دهند.‏

 

در ایام نوروز مسابقات مختلفی در ترکمنستان برگزار می‌شود که می‌توان به مسابقات اسب دوانی، کشتی، پرش برای گرفتن دستمال از ‏بلندی، خروس جنگی، شاخ زنی میش ها، شطرنج بازی، مهره بازی و تاب بازی اشاره کرد.‏

 

*نوروز در قرقیزستان

عید نوروز در قرقیزستان تنها یک روز آن هم در روز اول یا دوم فروردین ماه است که به 29 روز یا 30 روز بودن اسفند بستگی دارد. اگر ‏اسفند 29 روز باشد، اول فروردین و اگر 30 روز باشد در روز دوم فروردین برگزار می‌شود. تا قبل از فروپاشی شوروی سابق این مراسم به ‏دست فراموشی سپرده شده بود، اما پس از فروپاشی دوباره حیات یافت و هر ساله با شکوهتر از سال قبل برگزار می‌شود.‏

 

مراسم جشن این روز را در شهرها، دولت و در روستاها، بزرگان و ریش سفیدان تدارک می بینند که در شهرها در میادین بزرگ و در ‏روستاها در بیابان‌های اطراف برگزار می‌شود.‏

 

در قرقیزستان در این روز پختن غذاهای معروف قرقیزی مثل «بش بارماق»، «مانته برسک» و «کاتما» مرسوم است که به صورت رایگان ‏بین حاضران در جشن پخش می‌شود.‏ در قرقیزستان در این روز افزون بر جشن، برگزاری یکسری مسابقات از قبیل سوارکاری و غیره نیز مرسوم است. البته غذاهایی که قرقیزها ‏در این روز می پزند، پیشینه افسانه ای را دارند.‏

نتيجة بحث الصور عن النيروز.. احتفالات ب

 

*نوروز در مصر

نوروز یکی از مشهورترین اعیاد مصر است که به «نوروز قبطی» معروف است . این عید با آداب و رسوم ایرانی در مصر برگزار می شود ولی ‏از لحاظ زمانی متفاوت است.‏

 

مردم مصر هر سال با آغاز فصل زراعی و زمانی که رود نیل طغیان کرده است و زمین های اطراف خود را سیراب می سازد، یعنی دهم یا ‏یازدهم سپتامبر مطابق با روز اول ماه توت، یکی از ماه های مصر باستان عید نوروز اعلام می کنند.‏مردم مصر با آغاز ماه توت جشن می گیرند و آتش روشن می کنند و بر روی یکدیگر آب می پاشند.‏

 

عید نوروز که از زمان حکومت فاطمیان جزو اعیاد رسمی مصر محسوب شده، با آیین ها و مراسم خاصی در این کشور برگزار می شود و ‏مردم لباس های نو و پاکیزه خود را می پوشند و طبق عادت هر ساله به دید و بازدید یکدیگر می روند و به همدیگر عیدی می دهند.‏

 

همچنین مردم مصر در اوایل بهار یعنی زمان سیزده به در در ایران، از شهر بیرون می روند و مراسمی شبیه ایرانیان را که موسوم به ‏‏«شیم النسیم» است، برگزار می کنند.‏

 

برخی از تاریخ نگاران معتقدند نوروز یادگاری از دوره تسلط هخامنشیان بر مصر است، ولی قبطیان آن را مربوط به مصر باستان می‌دانند.‏

 

کد خبر 1039321

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha