به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، مسجد میرزا یونس خان در دوران قاجار بنا شد و شیخ فضل الله نوری در آن نماز می خواند، این مسجد چندسالی متروکه بود و در دوران پهلوی دوم احیاء شد و در دوران جمهوری اسلامی به نام مسجد شیخ فضل الله نوری نام گذاری شد.
این مسجد در دوران قاجار (زمان ناصرالدین شاه) توسط میرزا یونس خان جارچی دربار و حاج حسین انگشت باف بنا شده است. در زمان پهلوی دوم مسجد متروک ماند و در سال ۱۳۵۰ هجری خورشیدی توسط آیت الله حسین غفاری (پدر آیت الله هادی غفاری) و معماری استاد حسین لرزاده بازسازی شد و مجددا در سال ۱۳۸۳ مسجد شیخ فضل الله نوری (میرزا یونس خان) توسط شهرداری تهران مورد بازسازی نهایی قرار گرفت.
مسجد در زمینی به مساحت حدود ۸۰۰ متر در دو طبقه همراه با زیرزمین ساخته شده است، نمای مسجد شیخ فضل الله نوری (میرزا یونس خان) آجری و با کاشی کاری مزین شده است. طاق در ورودی به صورت قوس شاخ بزی تند و با آجرکاری نمای رومی است.
.jpg)
یک ورودی دیگر نیز برای مسجد شیخ فضل الله نوری (میرزا یونس خان) در بن بست جوان با شیشه های رنگی قرار دارد که معمولا از آن استفاده نمی شود.
ورودی دیگر آن از شمال مسجد شیخ فضل الله نوری (میرزا یونس خان) است که از محوطه ساختمان شهرداری مرکز وارد صحن حیاط می شود و این در برای رفت و آمد پرسنل شهرداری تهران است.هشتی پس از در ورودی اصلی با کاشی های زیبا مزین شده و پس از آن راهرویی که با دیواره های آجری و مزن به کاشی های لاجوردی است قرار دارد.سقف این قسمت با نام قائم آل محمد(ص) و کاشی مزین شده است و راهرویی برای ورود به واحد سرایداری دارد.
صحن مسجد شیخ فضل الله نوری (میرزا یونس خان) به صورت یک چهارضلعی نامنظم به ابعاد ۱۳*۱۲ مترمربع و دارای حوضی ۸ضلعی در مرکز آن است.ایوان مسجد شیخ فضل الله نوری (میرزا یونس خان) در ضلع غربی صحن واقع شده و به صورت طاق شاخ بزی ، آجرکاری رومی و کاشی کاری است.
پشت ایوان شامل طرح های اسلیمی ،ختایی و گل و بوته است. این اشکال به رنگهای سفید، طلایی و نیلی روی زمینه فیروزه ای است. در بالای ایوان و پشت بغل ها یک کتیبه با خط ثلث سفید رنگ بر زمینه لاجوردی بخشی از آیه ۱۰۸ سوره توبه نوشته شده است.«قال الله تعالی لَّمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوَىٰ مِنْ أَوَّلِ يَوْمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِيهِ ۚ فِيهِ رِجَالٌ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُوا ۚ وَاللَّهُ يُحِبُّ الْمُطَّهِّرِينَ».
مسجد شیخ فضل الله نوری (میرزا یونس خان) دارای یک شبستان مردانه و زنانه واقع در طبقه اول و یک نیم اشکوب در طبقه دوم است و دارای ۱۰ چهارطاقی، ۶ستون و ۱۴نیم ستون که سرستونها مقرنس کاری و به رنگ مس است.محراب در ضلع جنوبی شبستان به ابعاد ۴ در ۶ متر و به صورت نیم هشت است و کتیبه ای با خط ثلث سفید آیه الکرسی بر روی آن نقش بسته و مقرنس کاری مسی رنگ در داخل محراب انجام شده است.
گنبدخانه مسجد شیخ فضل الله نوری (میرزا یونس خان) به شکل تخم مرغی در مرکز شبستان قرار دارد، تزئینات داخل سقف معقلی های مسی رنگ اند و دور دهانه گنبد با طرح های پاباریک و رسمی بندی و گچ بری مسی مزین شده و لوستری ۱۰۰ شاخه از آن آویزان است.گنبد مسجد شیخ فضل الله نوری (میرزا یونس خان) گنبد نار با قوس تیز دوپوش است با کاشی معرق فیروزه ای پوشانده شده است.
بادگیرهای آجری مسجد شیخ فضل الله نوری (میرزا یونس خان) در ضلع جنوبی پشت بام قرار دارد و بادگیر مرکزی به ابعاد ۵ در ۵ متر و بادگیرهای طرف راست و چپ به ابعاد چهارمتر به پایین شبستان مردانه ختم می شود که در حال حاضر مسدود است.
حبیب الله سلطانی (خادم مسجد) خطاط کتیبه های پوشش گنبد و صحن مسجد بوده و کاشی کاری مسجد شیخ فضل الله نوری (میرزا یونس خان) کار کاشی سازی ایلیا اصفهان است.
نظر شما