امام حسن عسکری (ع) نقش مهمی در آماده سازی مردم برای عصر غیبت داشتند

خبرگزاری شبستان- مشهد- مرضیه وحدت؛ امام حسن عسکری (ع) نقش مهمی در آماده سازی مردم برای عصر غیبت داشتند، از عقاید اسلامی و اصول شیعه دفاع می کردند و از طریق تربیت شاگردان و ساماندهی سازمان وکالت شبکه ارتباطی با شیعیان ایجاد کردند، در آن شرایط خاصی که حضرت داشتند با نامه نگاری به مناطق مختلف، شیعیان خاص خود را از تولد حضرت مهدی (عج) آگاه می کردند و در فرصت های مناسب به یاران خاص  فرزند خود حضرت مهدی (عج) را نشان می دادند.

همچنین امام عسکری (ع) اعلامیه ها و بیانیه هایی را صادر می کردند و صفات حضرت مهدی (عج) را پس از ظهور ایشان و بعد از قیام اعلام می کردند تا مردم را برای غیبت ایشان آماده کنند. به مناسبت میلاد امام حسن عسکری (ع) حجت الاسلام جمال ایزدی معاون فرهنگی اجتماعی اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی در خصوص نقش امام حسن عسکری (ع) در تبیین دین اسلام و آماده سازی مردم برای عصر غیبت گفتگو کرده است که در ادامه تقدیم می شود:

امام حسن عسکری (ع) چه نقشی را در دوران امامت خود داشتند؟

اگر بخواهیم یک کلام نقش امام را بیان کنیم ، آماده سازی مردم برای عصر غیبت صغرای امام زمان (عج) بود با این توضیح که امام حسن عسکری (ع) در سن 22 سالگی به امامت می رسند و 6 سال امامت می کنند و در سن 28 سالگی به شهادت می رسند. در این 6 سال مدت امامت خود برکات زیادی برای جامعه اسلامی و شیعی داشتند.

نقش امام در دو بخش پیش از امامت و بعد از امامت تقسیم می شود در قبل امامت از همان دوره خردسالی با دیگر کودکان متمایز بودند و آثار علو و ایمان در ایشان نمایان و مشهود بود و حضرت در ساماندهی نظام اجتماعی شیعیان به همراه پدر بزرگوار خود نقش ویژه ای داشتند. اما در دوره امامت ایشان یکی از اقدامات مهم حضرت، آماده سازی مردم برای عصر غیبت بود که چند اقدام موثر را در این راستا ایفا کردند. امام حسن عسکری (ع) از عقاید اسلامی و اصول شیعه دفاع کردند.

ائمه در هر زمانی با توجه به شرایط فرهنگی و اجتماعی خود اقداماتی انجام می دادند و عملکردی را داشتند، یکی از پژوهش گران مدت امامت ائمه را به هفت بخش تقسیم کرده است که یکی از مقاطع امامت در این هفت مقطع (که به تعداد روزهای هفته محاسبه کرده بودند)، مقطع امام حسن عسکری (ع) است  ایشان نقش مهمی در دفاع از عقاید اسلامی و اصول شیعه داشتند و در این زمینه با فرقه های انحرافی مبارزه کردند..

در زمان امام حسن عسکری (ع) یک سری فرقه هایی از جمله صوفیه، واقفیه ، مفوضه، اسماعیله، زیدیه و مدعیان دروغین امامت بروز و ظهور داشتند. امام اینها را معرفی می کرد و به شبهات پاسخ می دادند همچنین خنثی کردن توطئه های ضد دینی اینها همه در راستای دفاع از عقاید اسلامی و اصول شیعه بود.

قدم دوم امام، ایجاد شبکه ارتباطی با شیعیان بود ، امام تلاش می کردند از شیعیان حمایت و پشتیبانی کنند و برای اینکه از گرایش شیعه ها به دستگاه عباسی جلوگیری کنند، تلاش می کردند صبر و تحمل شیعیان را افزایش، به آنها آگاهی دهند و آنها را دلگرم کنند، روحیه آنها را تقویت کنند. حضرت حتی به مسائل مالی شیعیان توجه داشتند و به آنها کمک می کردند. ایشان سازمان وکالت را شکل دادند.

البته این وکالت قبل از امام عسکری (ع) بوده اما در زمان ایشان سازمانی شد. امام با تربیت شاگردان و وکلا آنها را به مناطق مختلف شیعه نشین اعزام و اینها را با شیعیان مرتبط می کردند. این افراد پیام امام را منتقل می کردند لذا تربیت شاگرد و وکیل یکی از اقداماتی بود که زمینه آن وکلا و نواب امام زمان (عج) را فراهم کند.

امام حسن عسکری (ع) چگونه مردم را برای غیبت امام عصر (عج) آماده کردند؟

اقدام سومی که امام حسن عسکری (ع) داشتند زمبنه سازی برای غیبت بود، ایشان وجود حضرت مهدی (عج) را اثبات کردند در آن شرایط خاصی که حضرت داشتند دشمنان شبهه هایی را وارد می کردند لذا ایشان با نامه نگاری به مناطق مختلف، شیعیان خاص خود را از تولد حضرت مهدی (عج) آگاه می کردند و در فرصت های مناسبی حضرت به یاران خاص  فرزند خود حضرت مهدی (عج) را نشان می دادند.

همچنین امام عسکری (ع) اعلامیه ها و بیانیه هایی را صادر می کردند و صفات حضرت مهدی (عج) را پس از ظهور ایشان و بعد از قیام اعلام می کردند تا مردم را برای غیبت ایشان آماده کنند.

لذا به طور کلی امام حسن عسکری (ع) برای زمینه سازی عصر غیبت، اثبات وجود حضرت مهدی (عج) و بیان صفات ایشان با توجه به ارتباط محدود حضرت با شیعیان نقش ویژه ای داشتند، در این مقطعی که امام عسکری (ع) نقش آفرینی کردند یک مقطع حساسی بود چون از یک طرف حضرت باید دوران امامت 250 ساله قبل از امامت خود را به امامت بعدی که آن امام غایب و به عنوان آخرین امام خواهد بود، متصل می کردند.

امام حسن عسکری (ع) هم با نامه نگاری زمینه توقیعات امام زمان (عج) را فراهم کرد و هم با ساماندهی سازمان وکالت زمینه وجود نواب امام زمان را فراهم کرد و هم اینکه گاهی از پشت پرده حضرت سخن می گفتند و ارتباط مستقیم برقرار نمی کردند تا مردم به این درک برسند که حتما برای پیروی از امام نباید او را ببینند و اگر صدا و پیام امام را بشنوند کافی است.
 

چه تفاوتی بین سیره و زندگینامه ائمه وجود دارد، آیا دانستن زندگینامه ائمه برای ما ضروری است؟

ائمه یک زندگینامه و یک سیره دارند، زندگینامه مراحل زندگی ائمه را شامل می شود و دانستن زندگینامه امام لازم اما کافی نیست اما آنچه که مهم و لازم است که شیعیان بدانند و در آن تامل و مطالعه کنند سیره امام است، سیره یعنی آن روش و متد زندگی یعنی آن چیزی که ما می توانیم از آن درس بگیریم. با نگاهی به دوران امامت ما می دانیم 12 امام آمدند همه آنها یک هدف و اصول واحد داشتند اما عملکرد هر کدام از این امامان بنا به شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی آن زمان تغییر می کرد و هر زمان با توجه به شرایط، تغییر عملکرد امام را در آن مقطع داشت.

دانستن سیره ائمه چه کمکی به تعالی انسان خواهد کرد؟

اگر سیره ائمه را مرور کنیم و دریابیم به راحتی می توانیم با استفاده از آن، زمان خود را تحلیل و استفاده کنیم چون تاریخ ضابطه مند قانونمند است و تصادفی نیست اگر کسی بخواهد بصیر،زمان شناس، دشمن شناس و دوست شناس باشد باید تاریخ را بداند، مقاطع تاریخ را مطالعه و بعد از آن تاریخ را تحلیل کند لذا اگر این کار را انجام دهد هر اتفاقی در زمان او بیفتد هیچ کدام برای او جدید نیست چون هر حادثه ای که رخ می دهد قبلا در تاریخ افتاده و فقط شکل و ظاهر آن شاید تغییر کرده باشد.

لذا اگر ما نسبت سیره ائمه کاملا آشنایی داشته باشیم، در شناخت راه و آن چیزی که مطلوب خداوند است و در قران بیان شده و آن چه غایت آفرینش است که کمال انسان باشد به ما کمک می کند. اگر ما این سیره را فرا گیریم صراط مستقیم را پیدا می کنیم و در این صراط راه را دنبال تا به قرب الی الله نائل شویم.

مهمترین درسی که ما می توانیم از سیره امام حسن عسکری (ع) بگیریم چیست؟

دوست شناسی و دشمن شناسی است، که در زمان امام حسن عسکری (ع) بود . ما نیر باید دوست و دشمن را بشناسیم و مسیر درست را از راه قرآن و عترت پیدا کنیم .