فاصله تا استانداردها به قیمت جان مردم/ مهار ‌آتش با چاشنی کمبود تجهیزات

خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛ با فکر کردن به شغل آتش نشان ها، ایثار و از خودگذشتگی اولین کلمه‌ای است که به ذهنمان خطور می کند. آتش نشان ها انسان‌هایی فداکار که در خلال حوادث بدون هیچ چشم داشتی به کمک دیگران شتافته و از مال و جان آنها در برابر حوادثی مانند آتش و... محافظت می کنند و چه بسا خود نیز در این راه دچار لطمه هایی جبران ناپذیر می شوند.

آتش نشانان در هر مأموریت به‌ طور معمول در معرض چندین خطر از جمله عوارض ناشی از استرس رانندگی و ترافیک، خطرات ناشی از اثرات دود و گازهای سمی در محل‌ حادثه، آسیب‌های ناشی از صدای آژیر، بلندگو و نور چراغ گردان، عوارض ناشی از ترشح هورمون‌های دفاعی و آمادگی بدن در برابر حوادث، اثرات ناشی از حرارت در محل حریق، عوارض ناشی از تماس یا جذب مواد شیمیایی از طریق پوست، عوارض ناشی از صدمات فیزیکی در حین انجام وظیفه و... قرار می‌گیرند.

با توجه به این مهم که آتش نشانان در محیط‌ های پر مخاطره‌ از جمله انفجارات به امدادرسانی و عملیات می‌پردازند آمار تعداد مصدومان و شهدای آتش‌نشان در سالیان اخیر افزایش یافته است. می توان از آتش نشان‌ها به عنوان قشری زحمتکش نام برد که فقط هر ساله در هفتم مهر ماه، روز آتش نشانی و ایمنی به آنها پرداخته می شود. این موضوع بهانه ای شد که گپ و گفتی صمیمی با مدیرعامل سازمان آتش نشانی بیرجند داشته باشیم.

«علی حسینی» در گفتگو با خبرگزاری شبستان در بیرجند از مهمترین مشکلات پیش روی همکاران خود به فرسودگی ناوگان اشاره می کند و می گوید: ۹۰ درصد ناوگان سازمان بالای ۱۰ سال قدمت دارند و برخی از ماشین آلات مورد استفاده عمری بالای ۴۰ سال داشته و در عمل برخی ماشین آلات از رده خارج هستند و با سرویس و نگهداری از همین ظرفیت موجود در حوادث استفاده می کنیم.

وی تعداد خودروهای در اختیار این سازمان را ۲۴ دستگاه اعلام می کند و می افزاید: از این تعداد ۱۴ خودرو سنگین، ۹ خودرو سبک و یک موتورسیکلت فعال هستند و با توجه به قدمت ناوگان برای جلوگیری از خطرات و مشکلات احتمالی، تأمین اعتبار و به روز کردن ماشین آلات و ... ضروری است.

مدیرعامل سازمان آتش نشانی بیرجند با اشاره به فعالیت ۶ ایستگاه آتش نشانی در سطح شهر بیرجند می افزاید: به امید تأمین اعتبار و با بهره‌گیری از توان داخلی و ضعیف شدن توان پنج ایستگاه دیگر، ایستگاه مهرشهر راه اندازی و تعداد ایستگاه ها به ۶ جایگاه رسید.

حسینی متوسط زمان رسیدن به محل حریق در داخل شهر را سه دقیقه و ۱۰ ثانیه اعلام کرده و تأکید می کند: اگر ماشین آلات سازمان به روز باشد زمان رسیدن به محل حادثه زیر دو دقیقه می رسد؛ هر چه زمان رسیدن کمتر باشد عمق حادثه و میزان خسارات کمتر می شود.

وی با بیان اینکه از چهار سال گذشته هیچ تجهیزاتی برای سازمان خریداری نشده و همه حوادث با ظرفیت موجود مدیریت می شود، می گوید: در سنوات قبل از محل ملی، تملک، شهرداری و ... اعتباراتی برای تجهیزات به سازمان آتش نشانی اختصاص می یافت که متأسفانه تخصیص اعتبارات از این محل ها منتفی شد و در حال حاضر ۵۰ درصد درآمدهای داخلی هم به شهرداری پرداخت می شود.

مدیرعامل سازمان آتش نشانی بیرجند گریزی به حوادث تلخ می زند و می گوید: بعد از اعلام هر حادثه با توجه به امکانات محدود، نیروی کم و... تا زمان رسیدن به محل حادثه فقط دعا می کنیم که با همین امکانات محدود قادر به مدیریت حادثه باشیم.

حسینی به حادثه ای در سنوات قبل در تقاطع خیابان ارتش به وقوع پیوست، اشاره می کند و می افزاید: در این حادثه با توجه به واژگونی خودروی سنگین بر روی یک دستگاه خودروی سبک و نبود جرثقیل در هیچ یک از ۶ ایستگاه آتش نشانی، نیاز شدید به چرثقیل داشتیم اولین اقدام فراخوان بخش خصوصی برای کمک بود با این وجود حدود ۴۵ دقیقه زمان رسیدن جرثقیل بخش خصوصی به محل حادثه طول کشید.

وی که با یادآوری این خاطره رنگ رخسارش به قرمزی می گراید، ادامه می دهد: با توجه به نبود جرثقیل در این حادثه، اگه مصدوم خونریزی شدید داشت تا زمان رسیدن جرثقیل بخش خصوصی بعد از گذشت ۴۵ دقیقه به طور حتم مصدوم فوت می کرد.

وی هزینه خرید یک دستگاه جرثقیل را یک میلیارد تومان اعلام می کند و می گوید: وجود جرثقیل در حوادث در آمار نجات بافتگان حریق، تصادف و... تأثیر به سزایی دارد.

مدیرعامل سازمان آتش نشانی بیرجند که سابقه ای ۳۰ ساله دارد و حدود ۱۲ سال از این سابقه را در آتش نشانی بوده است، تأکید می کند: عدم حضور به موقع در حوادث منجر به فاجعه می شود؛ بدون شک ثانیه ها برای نجات مصدوم در امداد و نجات بسیار مهم است و در این بین وجود ماشین آلات به روز، نیروی متخصص و... برای تحقق این مهم، بر کسی پوشیده نیست.

وی در ادامه گریزی به یکی از خاطراتش در سالیان گذشته می زند و می گوید: حدود ۱۰سال قبل سقوط دو جوان در چاهی به عمق ۷۰ متر در دشت علی آباد به سازمان آتش نشانی گزارش شد و به سرعت نیروها به محل حادثه اعزام شدند.

حسینی که به فکر فررفته است گویا خود را در محل حادثه می بیند و در افکار خود غرق می شود با این سوال که چه بر سر دو جوان سقوط کرده در چاه آمد، افکار متشنج را از خود دور کرده و می گوید: با توجه به وقوع حادثه در پاسی از شب و نبود امکانات لازم، شب سختی را تجربه کردیم.

وی ادامه می دهد: استاندارد طول طناب ۵۰ متر بود و عمق چاه ۷۰ متر، در ابتدا با توجه به مشکلات پیش روی و نبود روشنایی و... با احتمال اینکه هر دو جوان در این سقوط فوت شده اند قرار به برگشت به ایستگاه گرفته شد تا با روشن شدن هوا و با توان مضاعف برای خروج جنازه دو جوان اقدامات لازم انجام شود اما پس از همفکری با دیگر نیروها و اصرار؛ قرار شد با همین امکانات اقدامات لازم را شبانه انجام دهیم.

در ابتدا پس از اتصال دو طناب ۵۰ متری، یکی از نیروها به داخل چاه رفت و پس از مدتی اعلام کرد جوان اولی پس از سقوط و شکستگی دست، پا، گردن، کمر و... فوت شده و جوان دوم هم با افتادن بر روی جنازه جوان اول فقط دچار شکستگی های فراوان از ناحیه کمر، خونریزی داخلی و... شده است بلافاصله بدن خرد شده مصدوم ثابت و به بیرون از چاه منتقل شد و با توجه به خونریزی های شدید؛ مصدوم احیا و سپس برای ادامه مداوا به بیمارستان امام رضا(ع) منتقل شد.

مدیرعامل سازمان آتش نشانی بیرجند با لبخندی بر لب ادامه می دهد: با دیدن بدن متلاشی شده و شکسته جوان هیچ امیدی به زنده بودن وی نبود اما خوشبختانه نه تنها این جوان تیمار شد بلکه ازدواج کرد و در مراسم ازدواجش شرکت کردیم و امروز خداوند را شاکرم که با ماندن سر حادثه و با کمترین امکانات باعث نجات این جوان شدیم.

حسینی در ادامه به خاطره تلخ از دست دادن یکی از نیروهایش اشاره می کند و می گوید: با هدف ارتقای فیزیک جسمی و... نیروها در دوره های آموزشی شرکت می کنند که یکی از نیروهای سازمان حین آموزش غواصی پس از واژگونی قایق  در سال ۹۸ دچار سانحه و فوت شد.

وی گریزی به یکی دیگر از خاطرات تلخ در زمان تصدی می زند و می گوید: از خیابان سجادشهر با سازمان تماسی مبنی بر بوی تعفن گرفته و نیروها به محل اعزام شدند پس از شکستن درب و ورود به منزل با جنازه متورم شده با بوی تعفن زیاد روبه رو شدیم برای حمل جسد نیاز به جرثقیل داشتیم علی رغم پیگیری های فراوان به علت بوی بد تعفن بخش خصوصی حاضر به همکاری نشد. به همین علت و با توجه به عدم رغبت بخش خصوصی برای حمل جسد، نیروها بلاتکلیف بودند در نهایت درب یکی از اتاق های منزل متوفی جدا و با مشکلات فراوان، جسد باد کرده متوفی برای انتقال روی درب قرار گرفت و با نیسان منتقل شد.

وی از دیگر خاطرات ناگوار به فوت چند تن از همشهریان در فاجعه گازگرفتگی یک منزل مسکونی در بیرجند اشاره می کند و می گوید: متأسفانه یکی از همشهریان با گوش کردن به توصیه غیرکارشناسی برخی افراد برای باز شدن چاه فاضلاب از ۲۰ لیتر اسید استفاده کرد که پس از تخلیه اسیدها به داخل چاه و تصاعد گازهای سمی، دچار گاز گرفتگی و فوت شد و در ادامه همسر و دو پسر خانواده نیز برای کمک ورود کردند که با توجه به شدت گازهای متصاعد شده هر سه نفر در ابتدا و قبل از رسیدن به محل حادثه در دم جان دادند.

مدیرعامل سازمان آتش نشانی بیرجند تأکید می کند: در این حادثه با توجه به توسعه گازهای متصاعد شده به همراه ۴ تا ۵ نفر از نیروهای سازمان دچار گازگرفتگی شده و به بیمارستان منتقل شدیم.

حسینی گریزی به نقل قول های غیرکارشناسی برخی افراد می زند و می گوید: متأسفانه برخی بانوان در منزل با انجام توصیه های غیرکارشناسی برای باز شدن لوله فاضلاب، تمیزی سطوح و... اقدام به مخلوط کردن برخی شوینده ها می کنند؛ غافل از این مهم که با تصاعد گازهای سمی باعث خسارات جبران ناپذیری از جمله مسمومیت، فوت و...برای خود و خانواده می شوند.

وی از خانواده ها می خواهد در این موارد با تماس با سازمان آتش نشانی، از نیروهای زبده مشورت گرفته تا از خطرات احتمالی در امان باشند.

حسینی با بیان اینکه بارها من و دیگر همکاران حین مأموریت مصدوم شده ایم در خصوص مشکلات احتمالی در حین مأموریت می گوید: در سال ۹۶ در آتش سوزی سالن علامه فرزان با توجه به عدم اعلام به موقع و توسعه حریق، دچار گازگرفتگی شده و به بیمارستان اعزام شدم.

وی با بیان اینکه همه حوادث به نوعی تلخ و شیرین است، می گوید: نجات جان و مال شهروندان با کمترین امکانات خستگی را از همکاران دور کرده و باعث خرسندی است و فوت شهروندان در حوادث بسیار ناگوار بوده و تا مدت ها از اذهان دور نمی شود و چه خوب است مسئولان دغدغه و کمبودها را ببینند و فاصله تا استانداردها را از بین ببرند چرا که حادثه خبر نمی کند.

مدیرعامل سازمان آتش نشانی بیرجند کمبود تجهیزات لازم، به روز نبودن امکانات، کمبود نیروی انسانی و... را از مهمترین مشکلات اعلام می کند و می گوید: با توجه به نبود امکانات لازم در همه حوادث با استرس ورود کرده و با کمترین امکانات به مردم خدمات ارایه می شود.

حسینی با اشاره به روحیه ستودنی نیروهای آتش نشان می گوید: با توجه به کمبود امکانات، تجهیزات و هزینه های بالای دستگاه تهویه فشار مثبت استاندارد(دو میلیارد ریال) سازمان آتش نشانی با استفاده از ظرفیت و توان کارشناسان نسبت به تهیه و تولید یک دستگاه تهویه فشار مثبت مشابه نوع فرانسوی آن اقدام کرده و این دستگاه با همان کارایی با هزینه حدود 5 میلیون تومان تهیه و در ایستگاه شماره یک در حال بهره برداری است.

وی از دیگر اقدامات به تهیه پودر مورد نیاز برای اطفای حریق اشاره می کند و می افزاید: با توجه به استفاده زیاد آتش نشانان از کپسول های پودری در حریق ها و قیمت بالای پودرها (به ازای هر کپسول حدود یک میلیون ریال) با تحقیقات انجام شده از پتانسیل های معدنی استان به پودری دست یافته ایم که با همان کارایی می تواند هزینه ها را سالانه یک چهارم قیمت کنونی کاهش دهد و مراحل اولیه تست ها انجام شده و برنامه ریزی برای استفاده از این پودر به جای پودرهای بازار در دست بررسی است.

مدیرعامل سازمان آتش نشانی بیرجند ضمن گلایه از برخی شهروندان می گوید: متأسفانه بیشتر مغازه صاحبان مشاغل در بازار و... به سیستم اعلام و اطفای حریق مجهز نیستند و سازمان آتش نشانی در این راستا اهرم قانونی برای پلمپ مغازه ها ندارد و با توجه به قدمت بازار و بروز حادثه در این بخش از شهر، مشکلات جبران ناپذیری را شاهد خواهیم بود.

حسینی هزینه تجهیز مغازه ها به سیستم اعلام و اطفای حریق را ۵ تا ۱۰میلیون تومان اعلام می کند و از شهروندان می‌خواهد برای جلوگیری از مشکلات احتمالی نسبت به نصب این سیستم در مغازه های خود اقدام کنند.