خبرگزاری شبستان، گروه مسجد و کانون های مساجد به نقل از ستاد ارتباطات رسانه‌ای (فهما)، چندی قبل «احمدخطیری» هنرمند عکاس مسجدیِ عضو در کانون فرهنگی هنری مسجد جامع گلشن گرگان توانست در چهل و سومین جشنواره بین المللی هنر عکاسی نورماندی فرانسه با عکس «دختری که در نماز پرواز می‌کند»، دو جایزه اصلی در جشنواره هنر عکاسی نورماندی فرانسه از جمله مدال طلای فیاپ (فدراسیون جهانی هنر عکاسی) و روبان افتخار آبی FIAP را کسب کند، او همچنین در این بخش با عکس «تنهایی» روبان افتخار سفید اتحادیه جهانی عکاسی GPU، روبان آبی فیاپ FIAP و در مجموع چهار جایزه اصلی این رویداد را از آن خود کرد.
اما افتخارآفرینی این هنرمند به اینجا محدود نشد و خطیری به تازگی موفق به کسب مدال انجمن عکاسی آمریکا PSA برای عکس «دختری که در نماز پرواز می کند» شد. به این مناسبت با این هنرمند عکاس برخاسته از کانون‌های فرهنگی هنری مساجد گفت وگویی داشته ایم که در ادامه حاصل آن را می خوانید:
در رابطه با عکس معروفی که چند ماه قبل با عنوان «دختری که در نماز پرواز می کند» مدال فیاپ جشنواره فرانسه و اکنون مدال انجمن عکاسی آمریکا(PSA) را از آن خود کرده است توضیح دهید، این عکس حاصل یک اتفاق در لحظه بود یا از قبل سوژه پردازی کرده بودید؟
این سوژه حاصل عکاسی از نماز ظهر عاشورا در میدان چهار راه حضرت عباس(ع) در گرگان است؛ هر سال نماز ظهر عاشورا در این مکان در خیابان برگزار می‌شود و آن روز نیز همچون سال‌های گذشته که برای عکاسی به این محل می‌آمدم مشغول ثبت لحظات اقامه نماز ظهر عاشورا بودم که متوجه دختری میان جمعیت نمازگزاران شدم؛ در آن لحظه سوژه و موقعیت مناسبی را پیدا کردم که باید در قاب دوربین عکاسی ام جای می‌گرفت در نتیجه از زوایا و کادرهای مختلف از سوژه و اتفاقات اطراف آن عکاسی کردم؛ با نمای نزدیک با لنز تله و نماهایی با زاویه بازتر با لنز نرمال و واید این صحنه را ثبت کردم و جالب است بدانید حاصل این ۲۰ دقیقه عکاسی فریمی خاص از دختربچه‌ای شد که در بین نمازگزاران دستانش را باز و حالت پرواز را برای خود تصور می کرد.
از سوی دیگر از آنجایی که مراقب رفتارهای این دختر خردسال بودم در کنار عکاسی از اتفاقات اطراف نماز ظهر عاشورا این صحنه خاص و جالب را توانستم به ثبت برسانم که برای خودم بسیار دلنشین و ارزشمند بود؛ سوژه کاملاً طبیعی و رفتارهای خاص خودش را داشت؛ هیچ درخواستی از سمن من از کودک یا خانواده‌اش برای گرفتن یان ژست نشده بود و اساسا دسترسی هم به آنها نداشتم، این عکس حاصل یک لحظه بود؛ ضمن اینکه اساسا در عکاسی مستند اجتماعی، هیچ وقت طرفدار چیدمان یا جاگذاری سوژه ها نبودم و نیستم.
نکته ای که در این مجال مایلم به آن اشاره کنم استقبال از این عکس بود، اساسا از آنجایی که سوژه کاملا اسلامی و موضوع آن برخاسته ازبحث نماز و نیایش و دعا بود و از سوی دیگر به واسطه خلق و ترکیب این عناصر اجتماعی به همراه تکنیک و کیفیت خوب، ترکیب‌بندی و زمینه به همراه سوژه خاص، توانست در مجامع بین المللی دنیا افتخار کسب کند که از جمله آنها می توان به تقدیر ویژه دبیر جشنواره در ایتالیا، کسب مدال «فیاپ» در فرانسه و هم اکنون نیز مدال طلای انجمن عکاسی آمریکا با عنوان PSA را از آن خود کند.
در رابطه با افتخارآفرینی کنونی و جایگاه مدالی که از انجمن عکاسی آمریکا دریافت کردید توضیح دهید.
در خصوص فستیوال‌ها و جشنواره‌های هنری از آنجایی که افراد و رقبای قدرتمندی حضور دارند؛ ارسال آثار و پذیرش آن در جشنواره از ارزش بسیاری برخوردار است چراکه این جشنواره‌ها در واقع یک محک برای ارزش‌گذاری روی هنر و دستاوردهای هنرمندان محسوب می شود و از سوی دیگر منجر به شناخته شدن هنرمند و کشوری است که آن شخص از آنجا اثر را ارسال کرده است؛ در این بین اگر اثر هنری آنقدر قابلیت داشته باشد که در این رخداد بین المللی پذیرفته شود و پس از آن گردونه سخت و نفس‌گیر داوری به مرحله نهایی و فینال برسد یعنی افتخارآفرینی در سطح بین المللی برای خود، کشورش و البته هنرش کسب کرده است.
در این میان تصور کنید که یک هنرمند باید تمام گزینه ها و مقیاس های داوری را از سر بگذارد تا به مدال دست یابد و خدا را شاکر هستم که این اتفاق در مورد عکسی که من از صحنه اقامه نماز ظهر عاشورا و آن دخترک ثبت کردم توانست چنین افتخاری را کسب کند.
آیا به صورت خاص علاوه بر این عکس، با محور نماز، مسجد و اساسا عکس‌هایی با رنگ و بوی مذهبی کار کردید؟
بله با توجه به اینکه در ایران اسلامی زندگی می کنیم و برگزاری مناسبت‌های مختلف مذهبی تعدد دارد، در بسیاری از عکس های اختصاص به سوژه‌های مذهبی دارد و به ویژه در این میان عکس با موضوعات تاسوعا و عاشورای حسینی در مجموعه عکس هایی به ثبت رسانده ام بیشتر است؛ اساسا عکاسی از این محورها به علاقه و تخصص من در حوزه عکاسی مستند اجتماعی نیز نزدیک تر است.
به عنوان یک هنرمند مسجدی و کانونی، چه رهنمودی برای بچه های مسجد که علاقه مند به فعالیت در حوزه عکاسی هستند دارید؟
با توجه به وجود ابزارهای جدید و بروز از جمله دوربین‌های دیجیتالی، تلفن‌های همراه هوشمند و با کیفیت مناسبت برای عکاسی و بسیاری از امکاناتی که در روزگار کنونی فراهم شده است، پیشنهاد می کنم علاقه مندان پیش از هرچیز برای دیدن آثار ارزشمند وقت بگذارند، مدام از سوژه های مختلف عکس بگیرند و تمرین کنند تا از ورای این تکرار و تمرین به خروجی مناسب از کارهای خود برسند.و توصیه فراوانی می کنم که این عکس ها را در شبکه های اجتماعی برای عموم ارسال کنند تا بازخورد کار خود را ببینند و حتی اگر برخی آثار مورد تایید نبود هرگز دلسرد نشوند. عکاسی با تکرار، دیدن و تمرین به ثمر می‌نشیند.
امروز برای حمایت از هنرمندان به ویژه در حوزه هنر عکاسی چه اتفاقاتی در سطح کلان باید رخ دهد؟
اتفاقا یکی از دغدغه‌های هنرمندان این عرصه حمایت از سوی مدیران و مسئولان کشوری است که متاسفانه کمتر این اتفاق می‌افتد؛ بسیاری از هنرمندان هستند که هزینه فعالیت‌هایشان را شخصا تقبل می کنند. سال‌ها تجربه یک هنرمند در یک جشنواره بین‌المللی دیده می شود، در سایر کشورها از هنرمندانی که موفق به کسب این جوایز شدند حمایت‌های مالی و معنوی می شود چراکه این جوایز از ارزش جهانی برخوردار است؛ با این حال این اتفاق آنچنان که باید در کشور ما رخ نداده است که هنرمند زیر چتر حمایتی تام و تمام مسئولان باشد.
از جمله دغدغه های اصلی برای همه هنرمندان تولید این آثار با استفاده از تجهیزات با کیفیت است. این تجهیزات گران قیمتی هستند و در مدت زمان اندکی مستهلک می شوند و تصور کنید تهیه دوباره آنها چه هزینه ای را بر دوش هنرمند می گذارد در حالی که در کشورهای دیگر هنرمند دغدغه فکری و ذهنی و مالی ندارد. آنها با جدیدترین امکانات و فناوری ها با ما رقابت می کنند و ما با همین تجهیزات که در دست داریم. کتاب مجموعه‌آثارشان به راحتی منتشر می شود بدون اینکه نگران مسایل مالی باشند اما در کشور ما این حمایت حداقل است.
نظر شما