به گزارش خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان، آیت الله محمود رجبی، رییس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) در افتتاحیه ششمین کنگره بین المللی علوم انسانی اسلامی و پنجمین دوره جایزه جهانی علوم انسانی اسلامی با اشاره به ارکان تحول در علوم انسانی گفت: برای تولید علوم انسانی اسلامی اگر به دنبال حرکتی هستیم باید چندین مرحله طی شود. بر این اساس شناخت نظام اندیشه اسلامی از اولین اولویت ها است چرا که کسی که می خواهد تحول ایجاد کند باید با نظام اندیشه اسلامی آشنا باشد.وی افزود: شناخت مبانی و روش های اندیشه علوم انسانی از دیدگاه قرآن کریم ذیل نظام اندیشه اسلامی می آید که در تحول علوم انسانی و اسلامی سازی آن اهمیت دارد.
آیت الله رجبی عنوان کرد: شناخت علم مورد نظر با نگاه انتقادی از دیگر مبانی تحول در علوم انسانی است. بر این اساس محققان و دانش پژوهان در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) از سطوح ابتدایی تا دکتری به این مهم می پردازند.
رییس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) تصریح کرد: شناخت مبانی فلسفه و روش شناسی علم، شناخت فقه فلسفه علم با هدف احصای نقاط قوت و ضعف آن، شناخت روش استنباط از مبانی علم از دیگر ساحت های مهم برای تحول در علوم انسانی است.
آیت الله رجبی عنوان کرد: چرا که تحول علوم انسانی اسلامی یک موضوع میان رشته ای است و هم کار مجتهدانه علمی و هم کار متولوژی علوم انسانی می خواهد.
وی خاطرنشان کرد: توجه به فلسفه تولید علم از دیدگاه اسلام و قرآن کریم از دیگر ساحت های مهم برای دست یابی به تحول علوم انسانی با دیدگاه اسلامی است. بر این اساس برای رسیدن به این هدف باید این مراحل طی شود.
آیت الله رجبی با اشاره به اینکه هدف علامه مصباح این بود که فضلای حوزه تدریس و تحصیل حوزه علوم انسانی اسلامی را فراهم کنند و استادان را برای تدریس در این حوزه آماده نمایند، گفت: علوم انسانی برای اجرا باید توسط استادان این عرصه اجرا شود. بنابراین باید محققانی تربیت شوند که در وضعیت کنونی مسیر را ادامه دهند. بر همین اساس علامه سعی کردند که به علوم انسانی در بستری که مسائل و مبانی خود را دارد توجه شود. ایشان معتقد بود که باید علوم انسانی اسلامی را شناخت و مبانی آن را به دست آورده و نقد کرد.
وی اضافه کرد: علامه مصباح به عنوان یک الگوی نمونه وارد تدوین علوم انسانی اسلامی شد و بحث معارف اندیشه اسلامی را به علوم انسانی موجود توسعه داد. وی پس از انقلاب که امام راحل طرح بازسازی علوم انسانی را مطرح کردند، اقدامات لازم را آغاز کردند. در همان زمان برخی کارشکنی بر علیه این اقدامات را شروع کردند و این طرح مبارک متوقف شد اما علامه به مسیر خود ادامه دادند.
رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره ) یادآور شد: مسیر بعدی علامه مصباح تاسیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی بود که به تربیت محققان بپردازد. امروز در حوزه علمیه انجمن های علوم انسانی تشکل شده و مدیران آنها فارغ التحصیلان دوره هایی هستند که علامه دوره های آن را اجرا کرد و اکنون در بخش علوم انسانی اسلامی حضور فعال دارند. علامه در سال های پایانی عمر خود اقدام به تدوین سند جامع علوم انسانی اسلامی و قرآن بنیاد کردند که نمونه ندارد و به بسیاری از سوالات پاسخ گفته است.
آیت الله رجبی با اشاره به اینکه کتاب بحران جامعه شناسی غرب تصریح می کند که هر جامعه و سخنی در علوم انسانی یک سوال دارد که انسان در نظام جامعه انسانی در کجا قرار دارد، افزود: مبانی ارزش شناسی این علوم از منظر قرآنی تدوین نمی شود بنابراین کاخی که بر روی آن بنا شود بدون مبنا است. لذا در این سند تاکید شده است که مبانی علم، علوم انسانی، مشترکات این رشته ها و مبانی هر یک از رشته های علوم انسانی به معنای فلسفه این علوم باید نگاشته شود.
وی با تاکید بر اینکه برای آغاز حرکت در تولید علوم انسانی اسلامی باید به شناخت نظام اندیشه اسلامی پرداخته شود، افزود: تولیدکننده علوم انسانی باید خطوط اندیشه قرآنی و اسلامی را بداند. مرحله دیگر شناخت مبانی و روش علوم انسانی از دیدگاه قرآن است. ضمن اینکه شناخت علم مورد نظر با رویکرد انتقادی است و محققان در موسسه امام خمینی تا مقطع دکتری این رشته ها را خوانده اند و شناخت کافی در فسلفه و نقد فلسفه آن علم را می دانند و به روش استنباط از منابع اسلامی شناخت لازم دارد.
نظر شما