به گزارش خبرنگار گروه غدیر و مهدویت خبرگزاری شبستان، با توجه به آنکه دعای ندبه از ادعیه سفارش شده برای روز جمعه منتظران امام مهدی(عج) است در سلسله مطالبی مروری داریم بر شرح فرازهای نورانی این دعا و آموزه های مهدوی آن. در ادامه شرح فراز چهل و ششم و چهل و هفتم از این دعا مرور می شود:
فراز چهل و ششم
«إِلَی مَتَی أَحَارُ فِیكَ یَا مَوْلایَ وَ إِلَی مَتَی وَ أَیَّ خِطَابٍ أَصِفُ فِیكَ وَ أَیَّ نَجْوَی عَزِیزٌ عَلَیَّ أَنْ أُجَابَ دُونَكَ وَ أُنَاغَی عَزِیزٌ عَلَیَّ أَنْ أَبْكِیَكَ وَ یَخْذُلَكَ الْوَرَی عَزِیزٌ عَلَیَّ أَنْ یَجْرِیَ عَلَیْكَ دُونَهُمْ مَا جَرَی هَلْ مِنْ مُعِینٍ فَأُطِیلَ مَعَهُ الْعَوِیلَ وَ الْبُكَاءَ هَلْ مِنْ جَزُوعٍ فَأُسَاعِدَ جَزَعَهُ إِذَا خَلا هَلْ قَذِیَتْ عَیْنٌ فَسَاعَدَتْهَا عَیْنِی عَلَی الْقَذَی؛ تا چه زمانی نسبت به تو سرگردان باشم، ای مولایم، و تا چه زمان، و با کدام بیان، تو را وصف کنم، و با چه رازو نیازی؟ ، بر من سخت است که از سوی غیر تو پاسخ داده شوم، و سخن مسرّت بخش بشنوم، برای تو گریه کنم، ولی مردم تو را وا گذارند، بر من سخت است که بر تو جریان هایی واقع شود و تو تنها باشی آیا کمک کننده ای هست، که فریاد و گریه را در کنارش طولانی کنم؟ آیا بی تابی هست که او را در بی تابی اش، هنگامی که خلوت کند یاری رسانم، آیا چشمی دردناکی هست که چشم مرا یاری کند و هم اشک شویم؟
این فراز نیز در ادامه همان جملات سوزناک قبلی در فراق امام زمان(عج) است. در این باره نیز نکاتی می توان بیان کرد.
«احار» از حیرت است.
«اناغی» به معنای شنیدن کلام شادی بخش است.
«قذی تیغ» یا چیزی است که به چشم می رود و یا خاشاکی که به چشم پرتاب می شود.
نکته ها
۱. احادیث فراونی داریم که پیشوایان معصوم حیرت و سرگردانی مردم در دوره غیبت امام زمان عليه‌السلام را پیش بینی کرده اند. امام رضا عليه‌السلام به نقل از پدران بزرگوارشان از علی عليه‌السلام ، روایت می کنند که فرمود: ای حسین! نهمین از فرزندان تو همان قائم به حقّ است؛ کسی که آشکارکننده دین و بسط دهنده عدل است. امام حسین عليه‌السلام گوید: گفتم یا امیر المؤمنین! آیا آن واقع خواهد شد؟ فرمود: سوگند به خدایی که محمّد را به نبوّت مبعوث کرد و او را بر جمیع خلایق برگزید، آن واقع خواهد گردید، ولی پس از غیبت و حیرتی که جز مخلصین کسی در آن استوار نمی ماند، کسانی که مباشر روح الیقین هستند و خداوند پیمان ولایت ما را از آنها گرفته و ایمان را در قلوبشان نگاشته و آنان را به واسطه روحی از جانب خود مؤیّد داشته است.
فراز چهل و هفتم
«هَلْ إِلَیْكَ یَا ابْنَ أَحْمَدَ سَبِیلٌ فَتُلْقَی هَلْ یَتَّصِلُ یَوْمُنَا مِنْكَ بِعِدَهٍ فَنَحْظَی مَتَی نَرِدُ مَنَاهِلَكَ الرَّوِیَّهَ فَنَرْوَی مَتَی نَنْتَقِعُ مِنْ عَذْبِ مَائِكَ فَقَدْ طَالَ الصَّدَی مَتَی نُغَادِیكَ وَ نُرَاوِحُكَ فَنَقِرَّ عَیْنا؛ آیا به سوی تو ای پسر احمد راهی هست، تا ملاقات شوی آیا روز ما به تو با وعده ای در می پیوندد تا بهره مند گردیم، چه زمان به چشمه های پر آبت وارد می شویم، تا سیراب گردیم، چه زمان از آب وصل خوش گوارت بهره مند می شویم؟ که تشنگی ما طولانی شد، چه زمان با تو صبح و شام می کنی تا دیده از این کار روشن کنیم؟»
در این فراز نکاتی قابل بیان است:
کلمه «نحظی» به معنی کامیابی و بهره و «مناهل» محل دریافت آب است.
«الصدی» عطش شدید و «نغادیک از غدو» به معنی صبح است. کلمه «نراوحک» از رواح و نیز در مقابل «صباح» قرار دارد.
این فراز از مناجات ندبه که بخش دیگری از درد فراق را بیان می کند، به آرزوی ملاقات و دیدار با حضرت پرداخته که در ضمن به برخی آیات و روایات نیز اشاره دارد.
نکته ها
۱. امام باقر عليه‌السلام درباره آیه: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛ ای کسانی که ایمان آورده اید! استقامت کنید و پایدار باشید و از مرزها مراقبت کنید و از خداوند پروا داشته باشید، شاید که رستگار شوید»، فرمود: «اصْبِرُوا عَلَی أَدَاءِ الْفَرَائِضِ وَ صابِرُوا عَدُوَّكُمْ وَ رابِطُوا إِمَامَكُمُ الْمُنْتَظَرَ؛ بر انجام واجبات الهی صبر کنید و در برابر دشمنان پایداری کنید و مراقب و مرتبط با امامتان - که به انتظارش هستید – باشید».
۲. اسلام، دین ارتباط است؛ ارتباط با خدا، پیامبران عليهم‌السلام ، ائمه عليهم‌السلام و مردم: «رابِطُوا».
۳. صبر، مصابره و مرابطه باید جهت دار باشد و در راه تقوا و رضای الهی قرار گیرد؛ و گرنه کفار هم از چنین اموری برخوردارند: «صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ».
۴. رابطه ما با امام باید رابطه علمی، عاطفی، عملی و رفتاری باشد. یعنی باید امام را با مغز و فکر بشناسیم؛ با دل و عشق و عاطفه، مرید، مخلص، عاشق و مطیعش باشیم و در عمل هم به سخنان او گوش بدهیم.
۵. اگر بخواهیم با امام زمان رابطه داشته باشیم، باید پس از شناخت، با وی رابطه عاطفی برقرار کنیم. قرآن می فرماید: «إِذا حُیِّیتُمْ بِتَحِیَّهٍ فَحَیُّوا بِأَحْسَنَ مِنْها؛ اگر کسی به شما سلام کرد، شما جواب گرمتر بدهید». پس وقتی می گویید: «السلام علیک یا مهدی، السلام علیک یا صاحب الزمان»، امام زمان عليه‌السلام سلام شما را می شنود و پاسخ گرمتری به شما می دهد.
۶. همینکه ما می توانیم به امام زمان(عج) سلام کنیم، نشان دهنده این است که او ما را لایق دانسته تا با او سخن گوییم. زیارت «آلیاسین» زیارتی است که در آن به وسیله سلام با امام زمان(عج) ارتباط معنوی پیدا می کنیم و بسیار زیارت خوبی است.
۷. این، رابطه با حضرت مهدی(عج) است که به ما ارزش می دهد. اسکناس، یک تکه کاغذ است؛ چیزی که به آن ارزش می دهد، نخی است که در وسط آن قرار دارد . این نخ، ارتباط با مهدی(عج) و رابطه ما با خداست. نگذارید این نخ پاره شود!
۸. فاصله ما با امام زمان(عج) زیاد است. بر اساس روایت حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف هر هفته کارهای ما را می بیند و چون ما هر هفته گناه می کنیم، قهراً ایشان از ما ناراحت می شود. تنها چیزی که می توانیم خودمان را با آن به امام زمان وصل کنیم، این است که بگوییم: «مهدی جان! ما برای جدت امام حسین عليه‌السلام گریه کردیم». این ارتباط با عزاداری سیدالشهداء(ع) خیلی ارزش دارد.
۹. امامان معصوم عليهم‌السلام در قیامت از افرادی شفاعت می کنند که در این دنیا رابطه خوبی با آنها داشته باشند. هرکس اتصالش به امام زمان(عج) بیشتر باشد، آنجا هم بیشتر مشمول شفاعت خواهد بود و اگر کسی در این دنیا رابطه اش با امام قطع شود، مشمول شفاعت نخواهد شد.
۱۰. امام موسی کاظم عليه‌السلام در تفسیر آیه:«قُلْ أَرَأَیْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ ماؤُكُمْ غَوْراً فَمَنْ یَأْتِیكُمْ بِماءٍ مَعِینٍ؛ بگو: به من خبر دهید اگر آب (چشمه ها و چاههای) شما در زمین فرو رود، کیست آنکه آب روان و گوارا برای شما بیاورد»، فرمود: «إِذَا غَابَ عَنْكُمْ إِمَامُكُمْ فَمَنْ یَأْتِیكُمْ بِإِمَامٍ جَدِیدٍ؛ زمانی که امام شما غایب شود، کیست (غیر خدا) که برای شما امام تازه ای آورد؟».
منبع: شرح قرآنی دعای ندبه، محسن قرائتی
برگرفته از پایگاه اطلاع رسانی بنیاد دعا
نظر شما