خبرگزاری شبستان - رشت، برنج محصولی استراتژیک و پرمصرف است که منبع تغذیه بیشتر مردم در کشور به حساب می‌آید، اما تولید این محصول استراتژیک مشکلات عدیده‌ای هم دارد که باید برای رفع آن تلاش شود. نخستین مشکل، قیمت فروش برنج در زمان برداشت محصول است، کود شیمیایی نیز از محصولات تاثیرگذار در تولید برنج محسوب می‌شود که تامین آن نیازی اساسی است از طرفی ماشین‌آلات کشاورزی و تجهیزات نوین نقش زیادی در کاهش هزینه‌های کشاورز و بازدهی بیشتر این محصول استراتژیک یعنی برنج دارند.
کشاورزان معتقدند توان خرید ادوات و ماشین‌آلات کشاورزی را ندارند و قیمت این ماشین‌آلات سر به فلک کشیده و هیچ تناسبی بین آن و توان خرید کشاورز برنجکار گیلانی وجود ندارد، بنابراین ظاهرا یکی از راه‌های حمایت از کشاورزی گیلان می‌تواند اعطای تسهیلات ارزان قیمت به کشاورز برای جلوگیری از فروش زمین‌ها باشد. از سویی برخی نمایندگی‌ها و فروشندگان ماشین‌آلات و تجهیزات کشاورزی هم معتقدند در سال 1400 حتی نتوانستند یکی از دستگاه‌هایشان را به فروش برسانند و در طول سال تنها امر سرویس‌دهی ماشین‌آلات خراب را انجام دادند و به طور کلی نمایندگی‌های اینچنینی در حال نابودی‌اند و تنها مراکز عرضه قطعات و تعمیرات توانستند به حیات خود ادامه دهند.
بدون شک بانک‌ها در توسعه کشاورزی و تعالی هر چه بیشتر برنج نقش پررنگی را ایفا می‌کنند اما کشاورزان برنجکار گیلانی می‌گویند در مسیر گرفتن تسهیلات برای آنان هزاران مانع به وجود می‌آید و کلا طی کردن چنین فرآیندی برای آنان طاقت فرساست. سود بالای تسهیلات بانکی مشکلات زیادی را برای کشاورزان گیلانی ایجاد کرده است، برخی از شالیکاران معتقدند پس از برداشت محصولشان مجبورند به سرعت برنج تولیدی خود را ارزان بفروشند و عملا نمی‌توانند برای هزینه‌های دیگر نظیر خرید ماشین‌آلات هیچ سرمایه‌ای ذخیره کنند.
کشاورزان در هر حالتی و با وجود همه مشکلات عاشق کار و عاشق تولید برنج هستند و زندگی و معاش آن‌ها به سختی به این کار طاقت‌فرسا گره خورده است از طرفی واقعا مشخص نیست در سال زراعی جدید همزمان با اجرای قضیه برداشته شدن تخصیص ارز چهار هزار و 200 تومانی برای تامین نهاده‌ها، افزایش هزینه‌های کارگری و نوسانات بی حساب و کتاب بازار چه چیزی در انتظار آن‌هاست.
*بخش کشاورزی گیلان از حیث تامین آب زراعی سال سختی در پیش دارد
«صالح محمدی» محصول برنج را محصول استراتژیک کشور خواند و اظهار داشت: 238 هزار هکتار شالیزار در استان گیلان وجود دارد و برای حفظ و تقویت این اراضی که جزو اراضی و خاک‌های کلاس A هستند وزارت جهاد کشاورزی از سنوات گذشته تاکنون برنامه‌های متنوعی را اجرایی کرده است.
سرپرست سازمان جهاد کشاورزی گیلان با بیان اینکه طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری به عنوان یکی از همین برنامه‌ها از سال 74 در استان شروع شده است افزود: نزدیک به 180 هزار هکتار از اراضی شالیکاری استان گیلان امکان اجرای طرح تجهیز و نوسازی را دارند که تا به امروز این فرآیند در نزدیک به 88 هزار هکتار انجام شده و مابقی هم در دست مطالعه است.
محمدی در مورد رهاسازی آب زراعی و اینکه چرا شالیکاران گیلانی از این روند ناراضی هستند هم توضیحاتی ارائه داد و ابراز داشت: متولی آب در حوزه کشاورزی شرکت آب منطقه‌ای بوده و بخش کشاورزی تنها مصرف کننده آب به حساب می‌آید اما با توجه به اینکه ما به لحاظ بارش‌ها و نزولات آسمانی در شرایط بسیار سختی به سر می‌بریم مدیریت آب امری حیاتی است.
وی با تاکید بر اینکه به لحاظ شرایط جوی، اقلیمی و میزان ذخیره آب پشت سد سفیدرود قطعا بخش کشاورزی گیلان امسال سال سختی را پیش رو دارد تصریح کرد: 171 هزار هکتار از اراضی شالیکاری گیلان تحت پوشش آبخور سد سفیدرود هستند و امید ما به خداوند است تا در ماه‌های آینده با بهبود شرایط بارش‌ها شاهد افزایش آورد سد سفیدرود باشیم.
سرپرست سازمان جهاد کشاورزی گیلان عدم بارش باران در استان‌های دیگر که جزو حوضه آبریز سفیدرود محسوب می‌شوند را متذکر شد و گفت: سازمان جهاد کشاورزی، شرکت آب منطقه‌ای و استانداری گیلان در چند روز اخیر جلساتی را در همین زمینه و نحوه مدیریت آب برای سال جاری برگزار کردند که جزییات آن اطلاع رسانی می‌شود.
محمدی کشاورزی و زراعت برنج در گیلان را گره خورده با فرهنگ و اقتصاد مردمان این دیار دانست و ادامه داد: امیدواریم با همکاری مشترک سازمان جهاد کشاورزی، شرکت آب منطقه‌ای، همکاری خود کشاورزان و با تدوین یک تقویم زراعی دقیق بتوانیم سال زراعی پیش رو را با کمترین مشکل و تنش آبی پشت سر بگذاریم.
هر هکتار از اراضی شالیکاری گیلان قابلیت برداشت پنج تن محصول را دارند
«رضا ابراهیمی» نیز در همین زمینه وضعیت بازده به مقیاس تولید برنج در گیلان را مورد واکاوی قرار داد و عنوان کرد: به طور میانگین وضعیت تولید و برداشت برنج در واحد سطح در گیلان چیزی حدود سه تن در هر هکتار است و غالبترین رقمی هم که در استان کشت می‌شود رقم هاشمی محسوب می‌شود.
استاد دانشگاه گیلان فاصله بین وضع موجود و پتانسیل استان را در تولید برنج در هر هکتار حدود دو تن اعلام کرد و با بیان اینکه این فاصله باید با کمک دانشگاه، جهاد کشاورزی و سایر متولیان کاهش پیدا کند افزود: حداقل 50 عامل می‌تواند مقدار تولید در واحد سطح را تحت تاثیر قرار دهد که عوامل مربوط به گیاه، خاک و اقلیم از جمله آن به شمار می‌آید.
وی با بیان اینکه در برخی از نقاط گیلان مانند فومنات وضعیت پتاسیم خوبی مشاهده نمی‌شود و این همان عامل محدود کننده در تولید برنج است اذعان کرد: برعکس آن شالیزارهای رستم آباد از حیث پتاسیم شرایط خوبی دارند اما از حیث فسفر جایگاه خوبی ندارند بنابراین با شناسایی و درمان این ضعف‌ها می‌توان قدم محکمی را برای افزایش تولید در واحد سطح برداشت.
استاد دانشگاه گیلان برنج را محصولی که از حیث مصرف آب محصولی پرمصرف محسوب می‌شود خواند و گفت: در دنیا ساز وکارهایی را برای مدیریت مصرف آب اتخاذ می‌کنند که در کشور ما هم باید در دستور کار قرار گیرد، به بیان دیگر باید مدیریت آب در شالیزارها را متفاوت‌تر از گذشته در پیش بگیریم تا میزان مصرف آب کاهش پیدا کند که البته این کار نیاز به آموزش دارد.
ابراهیمی آبیاری متناوب را یکی از راه‌های مقابله با کم‌آبی و اجرای مدیریت مصرف خواند و اظهار داشت: فسفر و آهن جزو مواد مغزی هستند که گیاه برنج در حالت غرق آبی می‌تواند آن‌ها را جذب کند اما پس از آنکه به گیاه یک تنش کوچک خشکی وارد شود یکسری عناصر دیگر مانند روی وضعیت بهتری در محصول پیدا می‌کنند بنابراین از شالیکاران گیلانی درخواست می‌کنم که نحوه دقیق آبیاری را مورد توجه قرار دهند.
خبرگزاری شبستان، حمایت‌های واقعی از کشاورزان برنجکار گیلانی، عمل کردن دستگاه‌های متولی به تعهداتشان نظیر تعهدی که جهاد کشاورزی در تجهیز و نوسازی اراضی، تامین نهاده‌ها و توزیع ماشین‌آلات بر عهده دارد، اقدام عملی و جدی دولت در حمایت از کشاورزان با اعطای یارانه و سوبسید به این بخش، جلوگیری از واردات بی حساب و کتاب، مدیریت مصرف و تامین آب زراعی و ده‌ها مورد دیگر از جمله مطالبات به حق تولیدکنندگان برنج و فعالان این چرخه محسوب می‌شود که امیدواریم توسط متولیان امر به فراموشی سپرده نشود.
نظر شما