به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان؛ خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید: انَّ الَّذِینَ یَغُضُّونَ أَصْوَاتَهُمْ عِندَ رَسُولِ اللَّهِ أُوْلَئِکَ الَّذِینَ امْتَحَنَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوَى لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ عَظِیمٌ یعنی آنکه همانا کسانى که نزد پیامبر (از روى ادب و احترام) صدایشان را پایین مى آورند، آنان کسانى هستند که خداوند دلهایشان را براى (پذیرش) تقوا آزمایش (و آماده) کرده و آمرزش و پاداش بزرگ مخصوص آنها است.
بنابراین گزارش «غَضّ» به معناى پایین آوردن و کوتاه کردن است. این واژه در قرآن، هم در مورد کوتاه کردن صدا به کار رفته و هم در مورد کوتاه کردن نگاه ؛ چنانکه در مورد نگاه به نامحرمان، قرآن مىفرماید: «قل للمؤمنین یغضّوا من ابصارهم».اگر ادب در کلام لازم است، در رفتار و کردار، به طریق اولى لازم است.
آهسته سخن گفتن، نشانه ادب، تواضع، وقار و آرامش انسان است.قرآن در این آیه مى فرماید: خداوند دلهاى افراد را آزمایش مىکند، تا میزان پاکى و تقواى درون آنها را آشکار سازد. زیرا چه بسیار افراد ریاکارانه اظهار ادب و تواضع مى کنند، ولى در درون متکبّرند.
پاداشهاى الهى معمولاً با صفات «کَریم»، «عَظیم»، «کَبیر» و «غَیر مَمنُون» (پیوسته) همراه است و این بخاطر آن است که سرچشمه این پاداشها، رحمت و لطف بى نهایت خدا است.ادب در گفتار این آیه ادب سخن گفتن با رسول خدا را بیان مىکند، در اینجا مناسب است به دستوراتى که اسلام براى نوع سخن و گوینده و چگونگى بیان او دارد، اشاره کنیم:
۱. سخن باید واقعى و حقیقى باشد. «بِنَباءٍ یَقین»
۲. گفتار بایستى دل پسند باشد. «الطّیّب مِن القَول»
۳. سخن باید رسا و شفّاف باشد. «قَولاً بَلیغاً»
۴. بعضى از گفتار باید نرم بیان شود. «قولاً لَیّناً»
۵. سخن باید بزرگوارانه بیان شود. «قَولاً کریماً»
۶. سخنى باشد که پذیرش و عمل آن آسان باشد. «قَولاً مَیسوراً»
۷. در گفتار هیچ گونه لغو و باطلى نباشد. «اِجتَنِبوا قَول الزّور»، «عن اللَّغو مُعرضون»
۸. گفتار باید همراه با کردار باشد وگرنه قابل سرزنش است. «لِمَ تَقولون مالا تَفعلون»
پیام های این آیه به شرح زیر است:
۱- هم خلافکار را توبیخ کنیم و هم درستکار را تشویق. (در آیه قبل کسانى که در محضر پیامبر بلند صحبت کردند توبیخ شدند، و در این آیه و آیات بعد، افراد مؤدّب تشویق مى شوند.) «انّ الّذین یَغضّون... لهم مغفرة...»
۲- ادب هاى مقطعى و لحظه اى، نشان دهنده عمق تقوا نیست. «یَغضّون اصواتهم» (فعل مضارع، نشانه استمرار و تداوم است)
۳- در قرآن هرجا «مغفرت» و «اجر» آمده، ابتدا سخن از مغفرت است. زیرا تا از گناه پاک نشویم، نمى توانیم الطاف الهى را دریافت کنیم. «لهم مغفرة و اجر عظیم»
۴- لازمه ایمان و تقوا، عصمت از گناه نیست، چه بسا افراد مؤمن متّقى که گرفتار لغزش و گناه مى شوند امّا به زودى جبران مى کنند. «لهم مغفرة»
منبع پایگاه درس هایی از قرآن
نظر شما