به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان، حجت الاسلام والمسلمین سید محمدباقر علوی تهرانی، در مسجد حضرت امیر(ع)، پیرامون موضوع حکمت از دیدگاه قرآن کریم به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: یکی از افرادی که در قرآن کریم ستوده و از او تمجید شده است، جناب لقمان است و این تمجید به لحاظ حکمت است. خداوند در قرآن می‌فرماید: ما به او حکمت دادیم.
این کارشناس مذهبی ادامه داد: حکمت به استناد قرآن کریم و به چهار دلیل وصفی فضیلتی است. چهار دلیلی که حکمت را به عنوان یک فضیلت برتری داده است از این قرارند؛ حکمت موهبتی از ناحیه حضرت حق است، خداوند متعال این موهبت را به هر کسی نمی‌دهد، حکمت خیر کثیر است و به کسانی اعطا می‌شود که اولوالالباب، صاحبان عقل و خرد باشند.
حجت الاسلام والمسلمین علوی تهرانی یادآور شد: نبوت و امامت موهبتی الهی است که خداوند متعال به انسان‌هایی که در ازل تعیین شدند عطا کرده و سایر انسان‌ها هر قدر هم که شایسته باشند به این مقامات دست پیدا نمی‌کنند. اما حکمت دست یافتنی است و خداوند حکمت را به افرادی که شایسته آن هستند عطا می‌کند، از این جهت باید دید جناب لقمان چه شایستگی از خود به ظهور رسانده، که مستحق دریافت چنین فضیلتی از جانب خداوند شده است.
وی با اشاره به معنای حکمت، ابراز داشت: در فهم و شناسایی شایستگی‌های لازم برای دریافت حکمت، ابتدا باید معنای حکمت را دانست. حکمت در لغت به معنای مانع شدن و باز داشتن است، بر این اساس از آن جهت به قضاوت عادلانه یک قاضی حکم می‌گویند که مانع از ظلم می‌شود.
علوی تهرانی افزود: حکمت در اصطلاح به آن بخشی از علم اطلاق می‌شود که علوم نظری و معرفتی است، اثبات جهان غیب می‌کند و انسان را به خدا می‌رساند مانند اینکه به علم فلسفه حکمت گفته می‌شود.
وی به بررسی مفهوم حکمت در قرآن کریم پرداخت و گفت: واژه حکمت در قرآن کریم 20 بار تکرار شده و ذات اقدس الهی 91 بار خود را در قرآن به صفت حکیم توصیف کرده است. واژه حکیم 47 بار در کنار وصف عزیز، 36 بار در کنار صفت علیم، 4 بار در کنار صفت خبیر و یک بار در کنار اوصاف تواب، حمید، علی و واسع آمده است. به کار بردن واژه حکیم در کنار عزیز به معنای شکست ناپذیر و خیبر به معنای موجود آگاه علیمی که علم در او استوار است، بیانگر این معناست که کارهای حکیمانه کارهای سطحی و آسانی نیستند.
این استاد اخلاق با بیان اینکه در دیدگاه قرآنی حکمت سه قسم دارد، مطرح کرد: حکمت از نظر قرآنی بر سه قسم علمی، عملی و حقیقی تقسیم می‌شود. هر انسانی به واسطه به کار گرفتن این سه قسم با هم مراتب رسیدن به انسان کامل را طی می‌کند. به معنای دیگر اگر کسی بخواهد انسان کامل بشود باید حکمت علمی، عملی و حقیقی را در کنار هم داشته باشد.
وی در پایان خاطرنشان کرد: حکمت علمی، عملی و حقیقی به سان پله‌های یک نردبان برای رساندن انسان به قله انسانیت هستند. انسان کامل انسانی است که تمام ظرفیت‌های ربانی شدن را در خود به فعلیت رسانده است، همچنان که در زیارت اربعین به ساحت مقدس اصحاب سیدالشهدا(ع) عرضه می‌داریم: انتم الربانیون، شما خداگونه‌گان هستید. بنابراین برای اینکه خداگونه بشویم باید تمام ظرفیت‌های انسانی را در خود به فعلیت برسانیم.
نظر شما