«مسجد عمو رمضون»؛ بنایی کاهگلی که هنوز هم میزبان مجالس کوچک مذهبی است

به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، در محله‌های امروزی شمیران مساجد کوچکی وجود دارد که یادگاری‌هایی به‌ جا مانده از روزگار گذشته‌ آبادی‌های شمیران هستند. روزگاری که به جای خیابان‌های عریض و طویل و برج‌های سر به فلک کشیده،‌ آبادی‌های شمیران پر بود از زمین‌های کشاورزی و کوچه‌ باغ‌های بی‌انتها.

اگر چه از مساجد و نمازخانه‌های کوچک شمیران شمار زیادی باقی نمانده است، اما در محله دزاشیب هم می‌شود سراغ یکی از همین مساجد منحصر به فرد رفت.

شمیرانی‌ها علاوه بر مسجد اصلی‌آبادی در گوشه و کنار محله، اتاقک‌های کاهگلی داشتند که به‌ عنوان نمازخانه اهالی و کشاورزان استفاده می‌شد.

«مسجد عمو رمضان» که اهالی محله به آن مسجد «عمو رمضون» می‌گویند، روزگاری در شرق‌ آبادی دزاشیب بنا شد.مسجد عمو رمضان یک بنای کاهگلی بود که در شرق روستای دزاشیب و در کنار زمین‌های کشاورزی این ‌آبادی  ساخته شد و نام خود را از نخستین متولی اش گرفته است. از میان کشاورزان، شخصی به نام عمو رمضان مسئولیت نگهداری از نمازخانه را برعهده گرفت و به‌عنوان نخستین متولی مسجد شناخته شد. کمی بعد با توسعه‌ آبادی‌های شمیران از دهه 40 و پس از جاری شدن صیغه مسجد، اهالی نام او را برای این مسجد انتخاب کردند.

اهالی این محله به مسجد عمو رمضون مسجد «زارعین» هم می‌ گویند. به گفته یکی از همین اهالی قدیمی فردی به نام «حسن رمضانی» در ملک خود مسجد کوچکی ساخت که به مسجد عمو رمضون معروف شد. صحبت از روزگاری است که دزاشیب، گندمزار طلایی بود.

به دلیل فاصله زیاد زمین‌های کشاورزی تا مسجد اصلی محله، این مسجد به صورت یک چهار دیواری کاهگلی برای اقامه نماز ساخته شد. به تدریج با توسعه محله دزاشیب و از میان رفتن زمین‌های کشاورزی، آن نمازخانه کوچک داخل محله قرار گرفت و در دوره‌ای به محل اجتماعات کوچک مذهبی تبدیل شد.

 این مسجد کوچک به اندازه ۱۰ نمازگزار گنجایش داشت. عمو رمضون مصالح فروش بود و این مسجد را ساخت تا کشاورزان و رعایا هنگام نماز دست از کار بکشند و نماز بخوانند. نمازگزاران با آب قنات‌هایی که گندمزار‌ها را آبیاری می‌کرد وضو می‌گرفتند، که بعد‌ها شیر آبی بیرون مسجد نصب شد.

فضای کوچک مسجد عمو رمضان در کوچه شهید کریمی هنوز هم پذیرای اهالی محله است. اگرچه در این مسجد کوچک نماز جماعت برگزار نمی‌شود، اما اهالی قدیمی محله با برگزاری دورهمی‌ها و مجالس کوچک مذهبی، چراغ این مسجد خاطره‌انگیز را روشن نگه داشتند. مسجدی که البته بنای قدیمی‌اش بزرگ‌تر از مساحت امروز آن بود.

در گذشته بنای اولیه مسجد عموم رمضان به 120‌مترمربع هم می‌رسید اما با توسعه محله و خیابان‌کشی‌ها، اکنون مساحت این مسجد حدود 20‌مترمربع است. با وجود این، مسجد عمو رمضان هنوز هم از مجالس کوچک مذهبی اهالی میزبانی می‌کند.

مسجد «عمو رمضون» در خیابان شهید کریمی، خیابان سلیمی واقع است و تا قبل از روزگار پاندمی کرونا در مسجد عمو رمضون هر شب باز بود.