ارائه مشاوره‌های قرآن بنیان در نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم

دکتر «سید محمد حسین چاووشیان» در گفتگو با خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان گفت: با پیچیده شدن سبک زندگی ها در اثر پیشرفت تکنولوژی، انسان امروزی بجای افزایش سطح آرامش ناشی از این پیشرفت، بر عکس دچار ناآرامی بیشتر به جهت استفاده نادرست، زیاده روی و از بین رفتن مرزهای روابط و کم شدن معنویت شده است.

مدیر بخش مشاوره های قرآن بنیان  اظهار کرد:این در حالی است که بر اساس تربیت دینی و قرانی، دستیابی به آرامش در روح و روان انسان جز در سایه ارتباط با خالق هستی، خودسازی و خودشناسی حاصل نمی شود، تربیت قران بنیان، مخالف رشد و پیشرفت جوامع بشری نیست اما معتقد است، انسان به واسطه فطرت و نحوه افرینشش اگر در مواجهه با عوامل محیطی خود مراقبتی، ذهن آگاهی، خودشناسی و در نهایت تربیت معنویت ضعیفی داشته باشد و به آن نپردازد، نه تنها به آرامش نمی رسند بلکه اسیر و قربانی دستیافت های خودش خواهد شد. نمونه بارز این دوگانگی را در برخی جوامع غربی و پیروان مکاتب فلسفی به وضوح می توان دید.

وی تصریح کرد:از آنجا که غرب در پیشرفت تکنولوژی زودتر به تنیجه رسید، این ناآرامی روانی نیز در جوامع غربی شیوع و تنوع بیشتری یافت، عالمان علوم روانشناسی، به استناد روش علمی ، برای این معضل انسان نیز دست به دامان علم بشری شدند، حال آنکه خاستگاه روح انسان فراتر از این اندیشه بود، در طول زمان با آزمون و خطا تلاش هایی صورت گرفت که در برخی زمان ها مفید ولی در دراز مدت آثار مثبتی نداشته و آمارهای خودکشی و گرایش به فرق شیطان پرستی، پوچ گرایی و ..شاهد این مدعاست.

چاووشیان افزود: ناکامی انسان ها در طی کردن این مراحل، منجر با ناامیدی در تغییر و یاس برای تلاش شده است، خود غرب که سردمدار این علوم بودند امروزه به این نتیجه رسیدند که بهبود حال بشر جز در سایه بازگشت به فطرت و تقویت تربیت معنوی حاصل نمی شود.

مدیر بخش مشاوره های قرآن بنیان بیان کرد:جامعه نیمه توسعه یافته ما نیز در همین پیچ و خم گرفتار است که با رشد روز افزون فضای مجازی و رفتن به سوی دهکده جهانی، این گرفتاری با سرعت و پرخطر است. تجربه را تجربه کردن خطاست... ما با داشتن پیشینه تربیت اسلامی و منبع عظیم قران و عترت و تجربه زیسته غرب، باید پیش از سقوط برای این بحران اندیشه ای کنیم.

وی گفت: طرح پیش رو بر همین اساس و بنیان فکری قرانی و دینی با ابزار مشاوره و راهنمایی به دنبال آن است که با بهره گیری از منابع غنی علمی و دینی با ارائه راه کارها و ارتقاء توان حل مسئله در مخاطبین، نور امیدی را برای برون رفت از مشکلاتشان بیابند و از این طریق بتوانند آرامشی را که لایق آن هستند دریافت کنند.

ضرورت، اهداف  و سیاست ها

وی با اشاره ضرورت، اهداف و سیاست ها خاطر نشان کرد: امروزه با تغییر سبک زندگی و پیچیده شدن تعاملات و ارتباطات در خانواده و جامعه، افراد نسبت به گذشته با مسائل بیشتر و دشوارتری روبرو هستند که در اغلب موارد نمی توانند به تنهایی از پس حل مشکلاتشان بر بیایند، اختلاف و تفاوت تفکر نسلی نیز در برقراری ارتباط ومشورت گرفتن و حل کردن مسائل در داخل خانواده توسط والدین کفایت برطرف شدن این نیاز را نمیکند، لذا اهمیت مراجعه به یک متخصص متعهد و دلسوز اهمیت پیدا میکند. این اهمیت تنها به حل مشکلات جاری و مبتلابه در جامعه منحصر نمی شود، در نگاهی عمیق تر، بسیاری از مسائل یا ناشی از عدم سلامت روحی و روانی و تربیتی و بی مهارتی افراد است یا اگر به موقع برطرف نشود خود می تواند زمینه ساز مشکلات بزرگتر در آینده باشد، لذا علاوه بر مشورت های مقطعی، پیش بینی، آسیب شناسی و درمان مشکلات نیز از اهمیت بالایی برخوردار است.

چاووشیان اظهار کرد: از سویی دیگر به رغم وجود و احساس این نیاز در جامعه و خانواده ها، عواملی همچون کم اهمیت تلقی کردن اثر مشورت با متخصص و واگذاری حل مشکل به زمان و بهره گیری از افراد غیر متخصص چه در فضای واقعی چه مجازی، هزینه بر بودن جلسات مشاوره و تحت پوشش بیمه نبودن خدمات تخصصی مشاوره، ترس از برچسب های اجتماعی، عدم شناسایی یا عدم دسترسی به متخصصین توانمند و حاذق، زمان بر بودن جلسات درمانی مشاوره، عدم همراهی زوجین ، والدین یا فرزندان جهت مراجعه همگی می توانند به عنوان عوامل تاثیرگذار در رسیدگی به این مقوله در نظر گرفت.

مدیر بخش مشاوره های قرآن بنیان گفت: تحقیقات و تجربیات نشان داده زمانی که افراد به شکل غیر مستقیم و در فضای غیر رسمی مانند اماکن مذهبی، مکان های فرهنگی، سمینارها و همایش ها با متخصصین روبرو می شوند و مسائل خود را به شکل گفتگوی دوستانه( نه به جهت درمان) مطرح می کنند، از شدت اثر عوامل بازدارنده بالا کاسته می شود و افراد برای حل مشکلات حتی جهت حضور در کلینیک ها و پیگیری جدی ترغیب بیشتری می شوند، به نظر می رسد این شکل از ارتباط با متخصصین ترس از قضاوت، ترس از بحرانی بودن شرایط، تسهیل فرآیند اعتماد سازی، ترس از فشار اجتماعی و ... را کاهش می دهد و باعث می شود مخاطبین احساس امنیت کرده و برای رفع و حل مشکلات توسط درمانگران و مشاوران مصمم تر عمل کنند.

وی اظهار کرد: نمایشگاه بین المللی قران کریم که از بزرگترین رخدادهای فرهنگی کشور بعنوان یک رویداد قابل توجه از قابلیت ها و مزایای بسیاری برخوردار است که  می توان به زمان برگزاری و تقارن با ماه مبارک رمضان ، امکان استفاده خانوادگی از فضای نمایشگاه، پیش بینی خدمات متنوع برای گروه های سنی مختلف و ... اشاره نمود. این مزایا، بستر مناسبی را برای تسهیل ارتباط میان افراد و مشاوران فراهم می آورد که در این میان وظیفه متولیان ایجاد زیر ساخت های لازم و بهره گیری از حضور متخصصان متعهد و دلسوز می باشد.

چاووشیان تصریح کرد: موسسه خانواده اسلامی و تربیت معنوی«خاتم»، با پشتوانه قابل اتکاء علمی، پژوهشی و تجربه اجرایی، از بدو تاسیس، همواره دغدغه مندی بالایی در عرصه مشاوره داشته است، لذا با راه اندازی انجمن روانشناسان و مشاوران (ارم)، اقدام به شناسایی و جذب متخصصین متعهد و متدین و پایبند به ارزش های اسلامی و انقلاب، از بدنه اساتید حوزوی و دانشگاهی با هدف ارائه خدمات تخصصی روانشناسی و مشاوره در سطوح مختلف نموده است. از دیگر ظرفیت ها و اقدامات مجموعه مذکور می توان به : توانمند سازی و مهارت افزایی، اصلاح سبک زندگی و برگزاری نشست های تخصصی و کارگاه های آموزشی و باز آموزی اشاره کرد.

وی گفت: بر همین اساس، تیم تخصصی موسسه خاتم، جهت ارائه خدمات هر چه بهتر و همسو با اهداف، نیازها و استراتژی های متولیان برگزاری نمایشگاه بین المللی قران کریم، آمادگی خود را جهت همکاری در این زمینه اعلام می دارد، امید است اینگونه هم افزایی منتج به نیل به اهداف متعالی ، ارتقاء سطح دانش و مهارت افزایی و کمک به تحکیم بنیان خانواده ها شود.

جنبه های نوآوری بخش مشاوره‌ نمایشگاه

مدیر بخش مشاوره های قرآن بنیان افزود: به طور کلی گرایش مردم به استفاده از خدمات مشاوره، اتفاقی جدید و تازه است، ارائه خدمات در غرفه مشاوره، به صورت رایگان برای مخاطبین، ارائه خدمات متنوع در حوزه های مختلف، بهره گیری از روانشناسان متخصص، متعهد، با حسن سابقه و خوش نام و با تحصیلات حوزوی دانشگاهی،معرفی کلینیک های مورد تایید و محل کار اساتید، استفاده از تعداد زیاد اساتید در طی هر شب و ساعات زیاد خدمت رسانی و در نهایت تحلیل آماری موضوعات بررسی و ارجاع شده در طی نمایشگاه، از مزایای خدمات این غرفه است.

شرح ابعاد و روش اجرایی طرح

وی گفت: مشاوره به صورت حضوری و تخصصی است، محیط غرفه بر اساس حیطه های مختلف تقسیم بندی شده و در هر بخش اساتید متخصص به ارائه خدمات می پردازند، در هر حیطه هر شب یک بخش «وی ای پی» برای یک استاد برجسته در نظر گرفته می شود که وقت دهی ایشان از طریق سایت و با هماهنگی قبلی صورت می گیرد. اطلاعات مراجعین در فرم های مشخص ثبت و به صورت محرمانه جهت ارزیابی آماری حفظ می شود.

چاووشیان خاطر نشان کرد: بر اساس تحقیقات و تجربیات میدانی و نیاز سنجی های به عمل آمده از مراکز مشاوره، بیشترین مسائل مبتلابه و مورد نیاز مراجعین، در زمینه تربیتی، مشاوره پیش از ازدواج، مشکلات میان زوجین و مسائل مربوط به زناشویی، مشکلات فردی و عدم مهارت ذکر شده اند. به طور قطع این مسائل از شدت یکسانی برای دریافت خدمات برخوردار نیستند، در برخی نیاز در سطح دریافت مشاوره، برخی نیازمند آموزش و مهارت افزایی، برخی نیازمند دریافت درمان روانشناختی و برخی نیازمند دریافت درمان های بالینی و کلینکال می باشند. قاعدتا همه این سطوح در فضای غیر رسمی و کوتاه مدت قابل ارائه نمی باشد و نیازمند زیر ساخت های تخصصی است.

مع الوصف، جهت بهرمندی از خدمات قابل ارائه در سطوح: مشاوره، آموزش و مهارت افزایی، موقعیت پیش رو (بخش تخصصی مشاوره در نمایشگاه بین المللی قران کریم)، فرصت مطلوبی را برای پاسخ به نیاز مخاطبان و خانواده ها فراهم می آورد. همچنین علاوه بر مزایای مذکور، شناسایی و آشنایی با متخصصین متعهد چه برای کسانی که از خدمات بهرمند می شوند و چه کسانی که شاید مشکلشان در این فضا قابل طرح و حل نباشد(دو سطح درمانی روانشناختی و دارویی قابل ارائه نمی باشد)، امکان پیگیری بیشتر و درمان جدی تر را در فضای تخصصی فراهم می آورد.

خدمات مشاوره های قابل ارائه در نمایشگاه

وی تصریح کرد: خدمات قابل ارائه در فضای نمایشگاه قرآن کریم، با توجه به نیازسنجی ها و در نظر گرفتن سطوح مختلف، در چند حوزه زیر می باشد:تربیتی (مشاوره فرزندآوری و پیش از بارداری، مشاوره دوران بارداری، فرزندپروری، مشکلات رفتاری کودکان، فرزند پروری دوران نوجوانی، آسیب های نوپدید در فضای مجازی)تحصیلی (استعدادیابی، انتخاب رشته، اختلالات یادگیری)فردی (مهارت های فردی و مهارت های زندگی، تنظیم هیجانات (مدیریت خشم و مدیریت استرس)، جرات مندی و ابراز وجود، اعتماد به نفس، مشاوره شغلی)مشاور پیش از ازدواج (ارزیابی ملاک های ازدواج، مشاوره حقوقی خانواده، مصاحبه با زوجین و خانواده هایشان، پاسخ به سوالات عرفی و شرعی زوجین) مشاوره زوجین (آموزش مهارت های ارتباطی، پاسخ به مسائل زناشویی، آموزش تکنیک های افزایش صمیمیت و پیشگیری از طلاق و خیانت، آموزش مدیریت مالی)

ویژگی های مشاورین انتخاب شده جهت ارائه خدمات تخصصی

ملاک انتخاب و دعوت از متخصصین جهت حضور در غرفه مشاوره عبارت است از: بهره مندی از دانش و تخصص آکادمیک، داشتن حسن شهرت و حسن سابقه کاری، تعهد ، اخلاق مداری و امانتداری، علاقمندی و دلسوزی نسبت به اهداف مجموعه، پایبندی به اصول شرعی و ارزش های اخلاقی و انقلاب اسلامی.

زمان و تعداد ارائه دهندگان خدمات در نمایشگاه

چاووشیان افزود: مدت زمان پیش بینی شده برای ارائه خدمات تخصصی، 150 ساعت روزانه در نظر گرفته شده است (مجموعا در 14روز بالغ بر 2100 ساعت می شود)؛ از ساعت 17 الی 11.30 (با احتساب زمان نماز و افطار)، تعداد اساتید و مشاورین هر شب 25  استاد (5 نفر رزرو) در نظر گرفته شده است.

محصولات و آثاری که پس از اجرای طرح باقی می ماند و روش بهره برداری از آنها

مدیر بخش مشاوره های قرآن بنیان  گفت: غرفه مشاوره خدمات در لحظه ارائه می نماید، اما کار تحلیلی و آماری که بعد از پایان کار بر روی دیتاهای جمع آوری شده صورت می گیرد، نظام مسائل مبتلا به در خانواده ها شناسایی می کند که برای متولیان، صاحب نظران، برنامه ریزان و برنامه سازان مفید است.