به گزارش خبرنگار شهرستان های استان تهران خبرگزاری شبستان مقام معظم رهبری معتقدند که مساجد در هر استان باید زیر نظر امام جمعه به صورت مردمی مدیریت شوند و در هر مسجد هم امام جمعه مدیر طبیعی مسجد است، اما حضور و فعالیت نهادهای مختلف موجب شده تا این هدف در مساجد محقق نشود و حتی مشکلات متعددی را هم ایجاد کند. در این زمینه گفتوگویی با حجتالاسلام حسین ابراهیمی، رئیس اسبق مرکز رسیدگی به امور مساجد استان تهران و نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی داشتیم که میخوانید:
کار جزیرهای بلای جان مساجد است
حضور و فعالیت نهادهای متعدد در مساجد کشور چه مشکلات و خللهایی را رقم زده است؟
مشکلاتی در مساجد کشور وجود دارد که اگر برطرف نشود، مدیریت مسجد را هم دچار مشکل میکند. در مساجد هماکنون چند نهاد دخالت و حضور دارند. همه این نهادها کارهای خوب انجام میدهند، اما جزیرهای کار میشود بنابراین اگر وحدتی در مساجد و نهادهای مختلف ایجاد شود، اثرگذار است.
وزارت ارشاد با کانونهای فرهنگی هنری مساجد، بسیج و امور مساجد و ... در مسجد حضور دارند. در هر مسجدی که تمام ارکان و نهاد با یکدیگر هماهنگ و همافزا باشند، موفقیت حاصل خواهد شد.
در مساجد امام جماعت باید محور باشد. در احکام ائمه جماعت، طبق نظر مقام معظم رهبری و امام خمینی(ع) او مدیر مسجد معرفی میشود. هرجا هماهنگ و زیرنظر امام جماعت کار شود، مسجدی موفق را رقم میزند. متاسفانه مساجد همواره دچار اختلافات داخلی هستند که اگر حل نشود، مساجد خنثی خواهند بود و اثرگذاری ندارند.
در مساجد باید تقسیمکار شود تا سودجویان جولان ندهند
لازمه این هماهنگی و همافزایی نهادها و ارکانهای موجود در مساجد چیست؟
برای اینکه مدیریت خوبی در مساجد وجود داشته باشد باید تقسیم کار صورت گیرد تا مشخص باشد کانونهای فرهنگی، بسیج، و دیگر نهادها چه وظیفهای در مسجد دارند. امام جماعت هم باید بر مسجد و تمام امور حاکم باشد.
متاسفانه گاهی شاهد هستیم افرادی در مساجد حاضر میشوند و مسئولیت میگیرند که آشنا به وظایف شرعی نیستند و تنها حکم سودجو را دارند که بنا دارند از مسجد و رقبات آن منتفع شوند. بنابراین ضروری است مرکزی به نام امور مساجد در سراسر کشور و در استانها شکل بگیرد و دست این افراد را کوتاه کند. در این صورت قطعاً دیگر نهادها هم چالاکتر فعالیت خواهند کرد. سازمان اوقاف هم که نسبت به رقبات مساجد دخالت دارد، باید نقش تسهیلگری و نظارت داشته باشد و بستری برای هزینهکرد در مسجد فراهم شود.
امامان جمعه نسبت به وضعیت مساجد دغدغه بیشتری داشته باشند
اعتقاد شما این است که باید در هر استان مرکز رسیدگی به امور مساجد باشد که ذیل یک نهاد مرکزی فعالیت کند؟
خیر، در استانها مساجد زیر نظر امام جمعه است. او میتواند فردی را مسئول مساجد کند و از او حمایت کند تا بتواند میان نهادها و ارگانهای فعال نسبت به مساجد هماهنگی ایجاد کند. در اینصورت خواهیم دید که مسجد بیسروسامان نیست.
معتقد نیستم که امور مساجد هر استان باید زیر نظر یک نهاد مرکزی در تهران باشد، بلکه امام جمعه باید فرد یا شورایی را مشخص کند تا امور و نهادهای مساجد را مدیریت کند. اگر این کارها صورت گیرد طبعاً مدیریت مساجد شکل خواهد گرفت.
مقام معظم رهبری معتقدند اگر مساجد تهران اصلاح شود و هماهنگیهای لازم ایجاد شود، سایر استانها تبعیت میکنند. متاسفانه در خود استان تهران هم انسجام لازم را نداریم که اگر این انسجام ایجاد شود و مدیریت و سازماندهی حاکم شود، استانها هم تبعیت میکنند و الگو میگیرند. لازم است امامان جمعه در خصوص مساجد دغدغه بیشتری داشته باشند و آنها را وادار به وحدت و انسجام کنند که در این صورت دیگر شاهد این مشکلات نخواهیم بود.
برای حل مشکلات مساجد اول باید ارکان داخلی مساجد را منسجم کرد و دوم برنامه و اقدام داشت و سوم هم دولت و مسئولین نظام نباید نسبت به مساجد بی توجه باشند یعنی هم نماز خود را در مساجد بخوانند و هم حمایت کنند. مردم نیز باید کمک کنند که اگر این مهم رخ دهد مساجد جان تازهای پیدا خواهد کرد.
مسجد اگر برنامه داشته باشد و کار انجام دهد، جوانان جذب میشوند
این مشکلات کنونی ناشی از ضعف امامان جمعه است که امروز شاهد هستیم جوانان کمتر به مسجد میروند؟
حضور جوانان بستگی به برنامه امام جماعت و مسجد دارد. اگر برنامهای در مسجد حاکم باشد و مسجد پویا و فعال باشد، جوانان جذب میشوند، اما اگر برنامه نباشد و تنها به نماز اکتفا شود، همین وضعیت کنونی حاصل میشود.
مساجد باید به جوانان و نوجوانان بها دهند، اما متاسفانه در مساجد وقتی نوجوانی در صف اول میایستد، مسنترها سریع به او میگویند: «برو عقب» که این با جذب جوان و نوجوان متفاوت است یا در گذشته اگر فردی با ریش تراشیده به مسجد میآمد، او را جور دیگری نگاه میکردند. این رویهها خلاف جذب جوانان است.
این امور مطابق اخلاق اسلامی برای جذب افراد نیست و با مدیریت مسجد متضاد است و برخی از اعمال جوانها تند است، اما باید تحمل کرد زیرا نمیتوان سر به سر همه گذاشت. باید در مساجد کار کرد، فضای مجازی و امور فرهنگی باید فعال باشد. مسجد باید برای تمام مناسبتها و به خصوص شهدا برنامه داشته باشد.
از همه مهمتر مسجد باید از چهارطرف خود باخبر باشد و مشکلات مردم و جوانان را بداند و برای حل آنان برنامه داشته باشد که در این صورت همه به مسجد جذب میشوند.
قداست مساجد از دست رفته است
مساجد در گذشته سنگر بودند، اما امروز جایگاه خود را از دست دادهاند. چرا با این نزول مواجه شدیم؟
مساجد دارای قداستی است که مردم به آن احترام میگذارند، اما متاسفانه این قداست شکسته شده است. بنابراین نیازمند برنامه هستیم تا جوانان را جذب کنیم و این احترام و قداست دوباره ایجاد شود. متاسفانه امکانات مساجد محدود است و نمیتوان زیاد هم از آنان گلایه و شکایت کرد.
در کشور ما هیچ ردیف بودجهای که به درد مساجد بخورد، وجود ندارد. بنابراین مردم باید خودشان آستین بالا بزنند و کمک کنند تا بتوان در مسجد کار کرد. برخی تصور میکنند روحانیت دارای امکانات و بودجه هستند و خود را عقب میکشند، در حالی که امام جماعت مسجد دارای چه مسئولیت و پولی است؟ مردم باید کمک کنند. جدای از آن، نهادها و شهرداریها هم باید کمک کنند.
امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری معتقدند که مساجد نباید دولتی و حکومتی شوند، اما این به معنای آن نیست که آنها هیچ کمک و حمایتی نکنند و حتی اصلاً به مسجد هم نیایند. الان هیچ مسئولی در کشور برای خواندن نماز به مسجد نمیرود. مساجد باید مورد توجه دولت و همه افراد باشد تا امام جماعت بتواند کار انجام دهد.
نظر شما