به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، «دکترشوان صدر قاضی» در نشست «کار آفرینی و نیکوکاری» که به همت مرکز فرهنگ نیکوکاری برگزار شد، گفت: در دنیای آکادمیک می گویند کارآفرینی یک نفع اجتماعی دارد. یک عده کار می کنند و درآمد کسب می کنند علاوه بر آن بنگاه اقتصادی که کارآفرینی به وجود آورده است به دوات مالیات می دهد و دولت آنرا صرف یک سری کارهای اجتماعی می کند. با این تعریف به هر کسب و کاری می شود گفت کارافرینی اما در واقع به کاری می توان کارآفرینی گفت که از اول هدف کارآفرینی داشته باشد.
مشاور بین المللی نوآوری و توسعه پایدار بیان کرد: بحث دیگر این است که بنیادهای نیکوکاری و خیریه چطور توانستند از منابع کارآفرینی استفاده کنند؟ این بنگاه ها چطور بنگاه اجتماعی شوند و چطور فرصت های بهتر شدن کار را ببیند و چطور نوآوری کنند؟
وی در مورد اینکه کارآفرینی همان ایجاد اشتغال است یا خیر، اظهار داشت: وقتی در جایی اولین بار کارخانه ای تاسیس می شود، در واقع آن کارخانه اولین جایی است که افراد استخدام می شوند و درآمد ماهیانه دارند. بر این اساس شاید زیادی اعتبار به کارخانه داده شود. یک عده هم هستند که طرفدار بازار آزاد هستند و معتقدند بنگاه اقتصادی به ارزش آفرینی اقتصادی منجر می شود و وقتی سرعت ایجاد کند، مالیات می دهد و دولت آنرا صرف جاهای دیگر می کند . در سنگاپور و تایوان چنین شده است. صرف کارآفرینی و خلق ارزش و ثروت می تواند منجر به بهبود وضع اجتماعی شود.
این پژوهشگر دانشگاه سازمان ملل در پاسخ به این سئوال که آیا اسم یک اتفاق مانند دیوار مهربانی را می توان کارآفرینی اجتماعی گذاشت، عنوان کرد: نه این کار شاید یک نوآوری اجتماعی بود چون خیلی روی ماندگاری تاکید نداشت. این کار صرفا یک کار اجتماعی و خلاقیت بود. کارآفرینی اجتماعی باید یک سری المان ها ی کارآفرینی داشته باشد و اینکه چطور می تواند منبع درآمد داشته باشد و ادامه یابد. یک بحث، کسب و کار اجتماعی است که موافق نیستم که تاکید کنیم نو اوری و کارآفرینی در آن باشد. می توانیم کاری که جای دیگر انجام شده را پیاده سازی کنیم تا مساله اجتماعی را حل کنیم. مهم حل مسایل اجتماعی است اینکه نواوری یا خلاقانه باشد خیلی مهم نیست.
وی در مورد اینکه چه باید کرد که با استفاده از کارآفرینی به رفع مشکل کمک شود، گفت: دغدغه کارآفرین اجتماعی ، بیشینه کردن سود نیست اما این بدان معنا نیست که سود را در نظر نگیرد. کسب و کارهایی هست که سودشان را بیشینه نکردند اما همچنان به فعالیت می پردازند. اینکه بگوییم یا دنبال سود پیشینه بود با دنبال کارهای خیر، درست نیست. طیف وسطی هم هست. در ایران اسنپ و تپسی کارآفرینی می کنند . کارآفرین می تواند طراحی کسب و کارش را به گونه ای کند که نفع اجتماعی آن بیشتر باشد. به عنوان مثال تپسی دیده بود که رانندگان وقتی متوجه می شوند مسافر معلول است، سفر را لغو می کنند . برای تشویق رانندگان به ارایه خدمات به معلولان، حق کمیسیون را از رانندگانی که مسافر معلول دارند نمی گیرد. این کار، نفع اجتماعی دارد.
صدر قاضی به کارخانه فیروز اشاره کرد و افزود: مدیر کارخانه فیروز معلولیت حرکتی داشت . وی تاکید کرد که افراد دارای معلولیت را استخدام کند و نود درصد کارکنانش معلول هستند. فیروز همچنان یک برند است و وضع بازارش بد نیست پس می بینیم این دو یعنی سود و نفع اجتماعی در تضاد نیستند. فیروز سالهاست در بازار هست و روی این مساله که برای معلولان اشتغال زایی کرده است، مانور نمی دهد.
مشاور بین المللی نوآوری و توسعه پایدار با اشاره به اینکه وام های خرد در دنیا وجود دارد، خاطر نشان کرد: در کشورهایی مثل هند وام های خرد جواب نداد اما در بسیاری از کشورها موثر واقع شد زیرا وام دهنده قدم به قدم به گروه هدف کمک کرد که ایجاد ارزش هم کند. اما خیلی جا ها این کار را نکردند . نیت انسانها هم موثر است اما ما نمی توانیم نیت را ببنیم تا یک سنجش اثر بخشی انجام دهیم.
وی با بیان اینکه در دنیا قوانین در حال تغییر است، گفت: بنگاه های اقتصادی دارند تشویق می شوند که بیشتر فکر کنند که نفع اجتماعی داشته باشند. آیا فکر کردن در مورد نفع اجتماعی بیشتر بدین معناست که از کار اقتصادی طفره رویم؟ موردهایی داریم که می گوید نه. به عنوان مثال اگر از معلولان و یا زنان سرپرست خانواده استفاده کنیم لاجرم بهره وری آنها کمتر نیست اتفاقا احتمال اینکه چنین کارکنانی با انگیزه و دقت بیشتری کار کنند ، بیشتر است. مطالعات نشان می دهد که بنگاه های اقتصادی که حواسشان به مسایل اجتماعی هست در جذب نیروهای نخبه موفق ترند.
این پژوهشگر تصریح کرد: تا سنجش اثربخشی انجام نشود هر کس ادعا می کند که کارش اثربخشی اجتماعی دارد. نیازمند به سنجشی داریم که ببینیم این عده راست می گویند یا اینکه نیت دیگری دارند. در برخی کشورها مانند آمریکا نهاد مالیاتی روی این قضیه دست گذاشته تا فرد مدعی ثابت کند کارش نفع اجتماعی دارد. خیلی ها ادعای نفع اجتماعی دارند اما هدفشان ویترین است یا چیز دیگر. بنابراین یک مطالبه باید ایجاد شود. در ایران مساله این است که حتی خیر هم مطالبه اثربخشی ندارد و درخواستی مبنی بر اثربخشی اجتماعی وجود ندارد. کارآفرین اگر بخواهد می تواند کارش را طوری انجام دهد که نفع اجتماعیش بیشتر شود مثل تپسی و فیروز که اشاره کردیم.
نظر شما