به گزارش خبرنگار خبرگزاری شبستان در کرمانشاه،صفورادانایی فرد- تقارب این دو عید عظیم، حلاوتی دوچندان دارد؛ چرا که باری دیگر بر ما این حقیقت را یادآور می‌شود که راهِ پیمودن مسیر تقرب به سوی خداوند سبحان و رسیدن به کمال، جز با رهایی از تعلقات دنیایی و تمسک به ائمه اطهار، امکان پذیر نیست.
در ماه ذی‌الحجه عید قربان و عید غدیر خم را داریم که از جمله ارزشمندترین اعیاد جهان اسلام محسوب می‌شوند فاصله بین این دو عید عزیز را که ۱۰ روز است با عنوان دهه ولایت و امامت می‌شناسند.
ماه ذی الحجه، ماهی بزرگ است که در درون خود نیز رویداد‌های بزرگی را نهفته دارد در این ماه عید قربان و عید غدیر خم را داریم که از جمله ارزشمندترین اعیاد جهان اسلام محسوب می‌شوند فاصله بین این دو عید عزیز را که ۱۰ روز است با عنوان دهه ولایت و امامت می‌شناسند.
در همین راستا خبرنگار خبرگزاری شبستان در کرمانشاه ،با حجت الاسلام جواد نباتی ،مدیر دارالقرآن علی بن ابیطالب آموزش وپرورش کرمانشاه، گفتگویی ترتیب داده که با هم می خوانیم.
*قربان به چه معنا است؟
_ لفظ و کلمه‌ی قربان به این معناست که هر چیزی که به وسیله‌ی آن به خداوند تقرب جویند ،می توانیم از آن قربان نام ببریم ، یعنی در کتب لغوی ما کتب معتبر قربان را این چنین معنی نمودند که هر چیزی که به وسیله‌ی آن به خداوند تقرب جسته شود می‌توانیم از آن قربان نام ببریم و عنوانی را برای نشان دادن ارادت و اخلاص به فردی قربان می‌گوید ،قربان هم که در دهم ذی الحجه در تاریخ ماه قمری ثبت و ضبط شده یعنی از این جهت هست که ما ارادت و اخلاص خودمان را می‌خواهیم به ذات باری تعالی خداوند متعال نشان بدهیم و بروز بدهیم و به سوی او تقرب جویم.
*فلسفه عید قربان / آموزه های قربانی کردن در سبک زندگی چیست؟
- همین مناسک حج که اهمیت ویژه‌ای دارد و جز ارکان اسلام می‌باشد و هرگز چیزی یا کار خیر دیگری جایگزین اعمال واجب نمی شود ، یعنی شما نمی‌توانید ما بجای نماز چیزی پرداخت کنیم کار دیگری انجام بدیم بگیم این به جای نماز ظهر به جای نماز صبح به جای نماز عصر به جای نماز مغرب نه شما باید واجب تو به جا بیاوری حج هم همین‌طور است حج اگر زمینه‌ی استطاعت برای مسلمان‌ها واقع شد که طبیعتا عده‌ای این استطاعت واین تمکن مالی و جانی و معنوی را خواهند داشت واجب است که حج برپا شود و پرچم حج بر زمین نماند برافراشته نگه داشته شود .
در هر سال و در هر دوره‌ای توصیه شده است که عده‌ای از مسلمان‌ها برای چنین کاری اهتمام ورزند حتی در حالت‌ها و شرایط خاص حکومت بهش امر شده که از بیت‌المال افرادی را بفرستید برای انجام اعمال حج و حج متوقف نباید شود کسی فکر کند خو ب حالا حج انجام داده نشود یه کار خیلی دیگری انجام شود نه این یک حرف باطل و یک فکر شیطانی و یک فکر انحرافی است و این فکر اسلام ناب نیست این فکر یک جوان و یک مسلمان مکتب شیعی نیست.
بنابراین حج باید بجا آورده شود و در دل حج هم آموزه‌های فراوانی وجود دارد همین قربانی نمودن همین ذبح یک حیوانی مثل گاو، گوسفند و قوچ شده یه قربانی و خونی که ریخته می‌شود بخشی از این قربانی فی‌سبیل‌الله با نیت خالص به افراد نیازمند یا سفره اطعام احسان برای اهل بیت و در اون سفره می‌نشینند و از اون قربانی استفاده می‌کنند بهره دنیوی می‌برند تناولی صورت می‌گیردو اطعامی صورت می گیرد اینا همه یک نوع سبک دین است که از دل قربانی کردن به وجود می آید.
از دیگر سبک‌ها و آموزه‌های قربانی نمودند این است که متوجه شویم انسان نیازمند است که هر چند وقت یک بار این شاخ و برگ‌های هوا و هوس‌های شیطان را هرس کند و هر چند وقت یک بار خودرو مورد پالایش قرار بدیم و با قربانی کردن برگردیم به فطرت خودمون برگردیم به خوبی‌های خودمون برگردیم به اون آفرینشی که خداوند برای ما رقم زده که همش پاکی و زلالی و شفافیت است این آموزه دینی چون که زندگی روزمره حوادث و اتفاقات گرد و غبار غفلت و فراموشی بر دل و جان ما قرار می هد و می‌پوشاند ما نیاز داریم که این مناسبتی که فرا می رسد یعنی عید قربان قربانی کنیم این خواسته‌ها و خواهش‌ها را و غالبا آنچه که در اجتماع باعث ناهنجاری‌ها می‌شود این پرونده‌های عدیده‌ی دادگستری را و عدلیه را و قوه‌ی قضاییهرا مشاهده می کنید و این دعواها این خرافه‌ها ریشه و اساس خواهش و تمایلات شیطانی و نفسانی بوده اگر ما این خواهش و تمایلات نفسانی را قربانی کنیم بخش عظیمی از حوادث ناگوار اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی محو می‌شو د کسی که انسان نرمالی است خواهش و هواهای نفسانی خود را قربانی کرده و از بین برده و ریشه‌اش سوخت هرگز اهل کینه‌ورزی اهل قتل و غارت و جنایت و خیانت دیگر نخواهد بود و این درسی که ما هر ساله در دهم ذی الحجه از عید قربان دریافت می‌کنیم.
*چه روزي عيد قربان ناميده شده است، چرا؟
ماه ذی الحجه ماه امامت و ولایت ماهی که در مناسبت‌های مختلفی وجود دارد که همگی نشان از جایگاه رفیع ، بالا و بلند مقام امامت و ولایت دارد یعنی حوادثی که یکی پس از دیگری رقم می‌خورد تا معنی واقعی غدیر روشن و مبرهم شود امادر دل خود نیز یک مناسبت دیگری نیز وجود دارد و آن عید قربان است.
در عید قربان در روز دهم این ماه یعنی دهم ماه ذی‌الحجه واقع شده است که از جهت بندگی ، معنویت و عبادت این روز یه روز منحصر به فردی است زیرا پس از ده روز که عبادت و بندگی صورت گرفته است و حجاج به اعمال مختلف حج در مکه و مدینه مشغول هستند این عید قربان برای قربانی نمودن شیطان درون برای قربانی بودن و از بین بردن هوا و هوس‌های شیطانی درونی واقع شده است در اصل سی روز ماه ذی‌القعده ده روز ماه ذی‌الحجه است که ایمان و توحید کامل می‌شود.
عید از عود و و برگشتن است چون در این روز رحمت خدا شامل مردم می‌شود و با آمدن عید شادی به مردم برمی‌گردد یا اینکه عید قربان به معنی برگشتن به فطرت است به خاطر اینکه از آلودگی‌ها انسان پاک می شود مثل نوزادی که از مادر تازه متولد شده بدون هر گونه آلودگی ،بدون هرگونه به اصطلاح رذایل اخلاقی و مثل یک لوح و صفحه‌ی پاک و سفید نوزاد می‌باشد انسان در روز عید قربان هم این چنین حالتی دارد .
در اسلام ما چهار عید بزرگ داریم عید فطر ،عید قربان ، جمعه و عیدغدیر. از امام صادق (ع) هم نقل شده است :(غیر از عید فطر و قربان و جمعه عید دیگری است به نام عید غدیر که از همه حرمتش بیشتر است عیدقربان روز دهم ذی الحجه که از ماه‌های قمری است و در دعای قنوت نماز این روز هم می‌خوانیم که خدایا تو این روز بر مسلمانان عید قراردادی و این روز در روایات به نام روز عید اضحی از ریشه اضحیه به معنی قربانی گرفتن نمود گرفته شده است چون در این روز بر حاجیان واجب است در سرزمین منا قربانی کنند و برای آن‌هایی که در حج شرکت ندارند نیز مستحب است این قربانی را انجام دهند.
اما نکته‌ی مهم فلسفی این قربانی است چون خداوند نیازی به گوشت قربانی ندارد خداوند که جسم نیست خداوند که نیازمند نیست او وجودی است کامل و بی‌انتها از هر جهت هدف این است که مردم با پیمودن تقوا روز به روز به خدا نزدیک شود قربانی درس ایثار و فداکاری و گذشت و آمادگی برای شهادت در دل خدا و کمک به نیازمندان و مستمندان را می‌آموزد. ببینید عید قربان یک عید معنوی عید الهی است برای تقرب به سوی خداست برای قربان رذایل اخلاقی درون ما است اما این قربانی نمودن حیوان بخشی از آن به نیازمندان برمی‌گردد .
یعنی اسلام توحید و عبادت وبخشی رساند مازاد مالی به نیازمندان اون شیاطین جنی و انسی که حج را کنار می‌گذارند و صرفا به رفع نیازهای نیازمندان توجه می کنند سخت در اشتباه هستند چون که تا حج شکوفا نشود این گل سرسبد شکوفا نشود چطوری می‌توانی از دانه‌ها استفاده کنیم و از میوه های آن بهره ببری حج وقتی که برگزار شد بنابراین کمک کردن به نیازمندان و مستمندان هم در دل خودش دارد. و اونهم اجرا می‌شود و انجام می‌شود پس این حجم و این قربانی نمودن در اصل یک امتحان الهی است که صورت‌می‌گیرد چرا که خداوند به حضرت ابراهیم دستور داده بود که فرزندش حضرت اسماعیل را قربانی کند یک امتحان سخت و دشوار و حضرت ابراهیم بر این امر و بر این اقدام تعجیل و انجام داد یعنی مقدماتش فراهم کرد وقتی که خداوند دید که حضرت ابراهیم این چنین تابعی دستور الهی بنابراین آن را مورد توجه و تفقد قرار داد و از این کار صرف نظر کرد .گفت همین مقدار به همین میزانی که تو مقدمات چنین قربانی ر فراهم کردید و تزو و قصد داشته که برای تقرب به سوی خدا فرزند خود اسماعیل را قربانی کنید من هم به همین مقدار اکتفا می‌کنم و به موحد بودن و پاک بودن تو اذعان و وقتی که از اقدام به قربانی نمود به امر الهی کار گلوی اسماعیل را نبرید و از سوی خداوند حیوانی قوچی قربانی فرستاده شد پس حاجیان خانه‌ی خدا نیز مامور شدند به تاسی از قهرمان توحید حضرت ابراهیم باشد در چنین روزی حیوانی راقربانی نمود.
*آيا عيد قربان در اديان الهي ديگر وجود دارد؟
عید بزرگ قربان متعلق به تمام مسلمان‌ها و تمام ادیان توحیدی است ، به یک معنا عید قربان ریشه در ادیان ابراهیمی دانست گرچه امروزه ادیان الهی غیر از اسلام مناسبتی در روز عید قربان ندارند مثل ما مسلمان‌ها قربانی انجام نمیدهند مراسم و مناسک ندارند اما برای تقریب بین ادیان ابراهیمی و ادیان الهی ما مسلمان‌ها می‌توانیم از این روز و این فرصت عید قربان استفاده کنیم و ادیان الهی را به هم نزدیک کنیم و به عنوان یک وجه اشتراک از آن استفاده کنیم .
عیدقربان اختصاص به اسلام و مسلمان‌ها نداشته و یک ریشه ابراهیمی دارد در ادیان دیگر هم قبل از اسلام این موضوع واقع شده است و روز عید قربان و توافق خانه کعبه یک امر تولیدی در غیر اسلام و غیر سرزمین مسلمان‌ها نیز وجود داشته ، بله الان در حال حاضر نمی‌توانیم بگویم که عید قربان در ادیان الهی وجود دارد اما به این شکل که امروز ما در دهم ذیحجه بین ما مسلمان‌ها مرسوم است اما چون که ریشه‌ی ابراهیمی دارد می‌توانیم به عنوان یک تقریب بین ادیان الهی این موضوع را تعمیم بدیم و به عنوان یک مطلب اشتراک بین ادیانی استفاده کنیم و همه زیر پرچم توحید جمع شویم و از این جهت که هدف انبیای الهی یکی بوده همه‌ی افراد و همه انسان‌ها آزاده‌های دنیا ر به سمت و سوی خداوند متعال جلب و جذب نماییم.
*برای نماز عید قربان پاداش و فضیلتی ذکر شده است؟
یکی از اعمال واجب و عبادی در زمان امام معصوم خواندن نماز عید قربان است ، یعنی در زمانی که امام زمان (ع)امام معصوم(ع) حضور دارد نماز عید قربان یک نماز واجب عینی است مثل نمازهای یومیه باید خوانده شود .اما در زمان غیبت که زمان حال و حاضر ما باشد خواندن نماز عید قربان مستحب است و یکی از اعمال روز عید قربان از خواندن نماز عید قربان که مثل نماز عید فطر است در حرکت اول پنج به اصطلاح قنوت ودارد و در رکعت دوم هم چهار قنوت دارد .
در آموزه‌های دینی به اهمیت و فضیلت نماز عید قربان اشاره شده است در تفسیر روز عید قربان روز پاکیزه نمودن است و قربان نمود و زکات فطریه را پرداخت می کند وقتی که پرداخت می‌کند و سپس نماز عید را می‌خوا ند در اصل این پاکیزه شدن و برگشتن به فطرت است. ائمه اطهار اهتمام خاصی به نماز عید قربان داشتد به گونه‌ای که امام صادق(ع) فرمودند: پدرم امام باقر( ع) در روز عید قربان بیمار شد نماز عید دو رکعت را خانه‌ی خودبجا آورد و قربانی کرد آن حضرت ارزش این نماز را به دیگران نیز یادآوری می‌شدند کسی که در عید قربان و عید فطر نماز جماعت نمی‌تواند شرکت کند . به تنهایی در خانه‌ی خود به صورت فردی نماز را انجام دهد.
نظر شما