خبرگزاری شبستان-اصفهان/روح اله باقری؛
آزمون ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حفاظ قرآن کریم معتبرترین آزمون تخصصی قرآن کریم است که به استناد مصوبه جلسه ۵۷۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی به منظور ساماندهی و تسهیل خدمت‌رسانی دستگاه‌های اجرایی کشور برای حافظان قرآن کریم همه ساله از سوی سازمان دارالقرآن الکریم سازمان تبلیغات اسلامی برگزار می شود و درجات آن معادل مدارک تحصیلی دانشگاهی است.
مرحله شفاهی هفدهمین دوره این آزمون ابتدای شهریور ماه جاری همزمان با سراسر کشور با حضور متسابقین شهرهای شمال استان اصفهان(کاشان، آران و بیدگل، نطنز و بادرود) در حوزه امتحانی کاشان برگزار شد. به همین بهانه با دکتر «فاطمه بدیعی» که در ۱۷ دوره این طرح از ممتحنین مجاز و داوران سازمان دارالقرآن الکریم در استان اصفهان بوده است، به گفت و گو نشستیم.
وی حافظ کل قرآن کریم، پیشکسوت قرآنی کاشان و از اساتید برجسته موسسه جامعه القرآن کاشان، عضو هیئت اندیشه ورز بانوان قرآنی کاشان و دارنده مدرک درجه دو آزمون اعطای مدرک تخصصی حفاظ قرآن کریم است. متن گفت و گو با این چهره قرآنی را در ادامه می خوانید:
سطح آزمون حفاظ امسال را چگونه دیدید؟
بحمدالله سطح آزمون حفاظ در سه رشته حفظ ۱۰و۲۰ و کل بویژه در حفظ کل خیلی خوب بود و حتی برخی از حافظان که در چندین سال گذشته برای اخذ مدارک بالاتر تلاش می کنند در این دوره هم با آمادگی خوبی حاضر شدند. در این دوره از مسابقات حافظانی داشتیم که از دهه هشتاد تجربه حضور در مسابقات داشتند و افرادی هم بودند که حافظان جوانی بودند و این بسیار خوب است. حفاظ در این مرحله فقط در حسن حفظ سنجیده می شوند اما اکثر حافظان در تجوید، وقف و ابتدا و صوت و لحن هم از سطح بسیار خوبی برخوردار بودند.
آزمون های تخصصی حفاظ چه مزایایی دارد؟
به افرادی که در آزمون‌های ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به حافظان پذیرفته شوند، درجات مختلفی اعطا می‌شود؛ به طوری که حافظ ممتاز قرآن، آشنا به تفسیر و علوم قرآنی و دارای ۱۰ سال سابقه تدریس و تربیت حافظان قرآن کریم به‌عنوان «استاد حفظ قرآن»، حافظ مسلط بر تلاوت ترتیل کل قرآن از حفظ و ترجمه آیات و مفردات قرآن به‌عنوان «حافظ ممتاز قرآن»، حافظ مسلط بر خواندن کل قرآن از حفظ همراه با درک معنای آیات به‌عنوان «حافظ کل قرآن»، حافظ مسلط بر خواندن ۲۰ جزء پیوسته قرآن از حفظ، همراه با درک معنای آیات به‌عنوان «حافظ ۲۰ جزء قرآن» و حافظ مسلط بر خواندن ۱۰ جزء پیوسته قرآن از حفظ، همراه با درک معنای آیات به‌عنوان «حافظ ۵ جزء قرآن» شناخته می‌شود.
این درجات به ترتیب معادل دکترا، فوق لیسانس، لیسانس، فوق دیپلم و دیپلم است و اعطای آن برای متقاضیان استخدام در مراکز دولتی هم پایه مدارک دانشگاهی و برای کارمندان دولت و تمامی نیروهایی اداری و سازمانی برابر با افزایش و پرداخت حقوق هم‌پایه این درجات تحصیلی است و این مزیت با توجه به مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی طی سه دوره با دستور ریاست جمهوری به نهادها و ارگان‌ها انجام می‌شود.
برگزاری این گونه آزمون ها را به چه میزان در رشد و ارتقای قران آموزان موثر می دانید؟
طبیعتا آزمون حفاظ معتبرترین آزمون در سطح کشور است که مدارک آن معادل مدارک دانشگاهی است، این موضوع از یک لحاظ بسیار ارزشمند است و قطعا سبب ارتقای سطح حفاظ می شود اما نکته قابل تامل آن، تقویت مدرک گرایی است.
مدرک گرایی در جامعه قرآنی رواج یافته است و حافظی را موفق می دانند که بتواند در مسابقات شرکت و گواهینامه و مدرک اخذ کند. البته در توانایی این حافظان شکی نیست اما این موضوع نباید به یک رویه تبدیل و باعث دلسردی قرآن آموز شود و از سوی دیگر مدرک‌گرایی نباید هدف فراگیری و حفظ قرآن شود.
برای اصلاح این رویه باید چه کار کرد؟
در اینجا دو نکته حائز اهمیت است اول اینکه با الگو پذیری از روش حضرت رسول اکرم(ص) و ائمه اطهار (ع)به عنوان معلمان قرآن باید با اخلاق نیکو افراد را جذب قرآن و حفظ قرآن کنیم و به تدریج فرهنگ قرآنی را در جامعه پیاده کنیم. تاکید مقام معظم رهبری بر گسترش حفظ و تربیت ۱۰ میلیون حافظ بر همین اساس است.
به همین دلیل وظیفه موسسات،مربیان قرآن و داوران قرآنی سنگین می شود.مثلا در کلاس های قرآنی یا در مسابقات به گونه ای با قرآن آموز برخورد نشود که او را از کار حفظ و آموزش قرآن دلسرد کند یا در مسابقات با سوال های چالش برانگیز یا غیر استاندارد قران آموز را در موقعیت بغرنجی قرار می دهد که این باعث ضربه به نظام اموزشی قرآن و دلسردی و سرخوردگی او می شود و باعث می شود دیگر هیچ ذوق و شوق شرکت در هیچ آزمون یا مسابقه ای را نداشته باشد.
دلیل عدم رغبت برخی حفاظ در آزمون های این چنینی چیست؟
متاسفانه یکی از دلایل عدم رغبت حفاظ در آزمون ها بویژه آزمون های اعطای مدرک تخصصی درجه ۱ و ۲ حفاظ (معادل مدرک دکترا و فوق لیسانس) همین روش سختگیرانه در سوالات است.
نشان دادن کمی رأفت و روی خوش از داور مسابقات (در هر سطحی) یا عدم سختگیری بیش از حد در امر آموزش باعث افزایش انگیزه حفاظ و افراد جامعه به سوی اموزش قرآن خواهد بود.
آیا این منافاتی با نظام آموزشی متقن صحبح و ندارد؟
این صحبت های بنده حمل بر این نشود که اعتقادی به وجود نظام اموزشی متقن و صحیح ندارم بلکه معتقدم وجود این نظام متقن چه در بحث آموزش و چه در بحث آزمون ها و مسابقات با فرهنگ قرآنی عجین شود تا فرمانبر فرمایش مقام معظم رهبری شویم که معضل جامعه امروز را دوری از فرهنگ قرانی می دانند.
این وظیفه مسئولین موسسات،مربیان قرآنی و داوران گرامی و حتی مسئولین بالا دستی را جهت تجدید نظر در آیین نامه های ابلاغی مسابقات سنگین تر می کند.
پیشنهاد دیگری هم در این خصوص دارید؟
حفاظ قرآن کریم در طول سال زحمت زیادی را متحمل می شوند از سوی دیگر ذات آزمون هم استرس زاست و بسیاری از حفاظ آمادگی بالایی داشته اند اما بخاطر اضطراب و فشار روحی و روانی قرارگرفتن در ازمون بعضا در حفظ کل تا پرسش های پایانی را هم به درستی پاسخ می دهند اما به یکباره با کسر نمره مواجه شده و حذف می شوند.
لذا پیشنهاد می شود برای حافظی که در طول سال اینهمه زحمت کشیده حداقل فرصت یک یا دوبار تجدید آزمون فراهم شود و نکته دیگر هم که در برخی سال ها مشاهده شده برخی مربیان توانمند حفظ بخاطر یک یا دو نمره کسری در بخش صوت ولحن و تجوید از اخذ مدرک محروم شده اند و دیگر در این آزمون شرکت نکرده اند فلذا اگر تجدید نظری در آیین نامه ها صورت پذیرد و کمی هم انعطاف چاشنی کار شود موجب امیدواری و دلگرمی بیشتر حافظان خواهد شد.
از فرصتی که در اختیار ما گذاشتید؛ سپاسگزارم.
نظر شما