خبرگزاری شبستان،جهان اسلام: آوریل گذشته، آتش بس با میانجیگری سازمان ملل در یمن جنگ زده بین دولت مورد حمایت عربستان و حوثی ها اجرایی شد. در ماه اوت، آتش بس برای دومین بار تمدید شد که طولانی ترین آتش بس پایدار از زمان آغاز مداخله عربستان سعودی در سال 2015 بود. اما با توجه به اینکه این آتش بس دوباره در 2 اکتبر منقضی می شود، سرمایه گذاری از این فرصت برای ایجاد حیاتی است و می تواند پیشرفت اساسی در جهت صلح و ثبات در یمن باشد.
بنا بر گزارش‌ها، آتش‌بس اثرات عمده‌ای در کاهش سطح خشونت داشته است، از جمله کاهش 60 درصدی تلفات غیرنظامیان، به همراه از سرگیری پروازها از صنعا به عمان و قاهره، و کاهش کمبود سوخت در کشور.
اما همین آتش بس تأثیر کمتری بر باز کردن دالان های امن برای کمک های بشردوستانه در مکان هایی مانند تعز داشته است.
سازمان ملل اکنون امیدوار است که یک توافق آتش بس گسترده را تضمین کند تا فرصتی برای مذاکره در مورد آتش بس سراسری، مسائل انسانی و اقتصادی فراهم کند و برای ازسرگیری روند سیاسی تحت نظارت سازمان ملل به رهبری یمن برای رسیدن به صلحی پایدار و عادلانه آماده شود.
در ماه اوت اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد ابراز امیدواری کردند که اجرای کامل آتش بس و توافق آتش بس گسترده در حالی که نشست مجازی در ماه ژوئیه بین عربستان سعودی، امارات، عمان، ایالات متحده و بریتانیا به پایان رسید،انجام شود.
در بیانیه ای مشترک اشاره شده است که آتش بس دائمی و یک راه حل سیاسی پایدار باید هدف نهایی فرآیند تحت رهبری سازمان ملل باشد.
همچنین از دیدار دوجانبه اخیر بین جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی حمایت شد که در آن آنها توافق کردند که هر کاری را برای تقویت آتش بس انجام دهند.
اگرچه آتش بس به مردم یمن پس از سال ها درگیری مسلحانه آرامش بخشیده است. اما وضعیت به شدت متزلزل است و نقض آتش‌بس در میان جناح‌های داخلی رخ می‌دهد،اگرچه تا پایان ژوئیه هیچ گزارشی بین حوثی‌ها و ائتلاف به رهبری عربستان سعودی گزارش نشده بود اما از زمان اجرای آتش بس در آوریل، بیش از 2500 تخلف گزارش شده است.
این که آیا آتش بس برقرار می شود و به توافق صلح از طریق مذاکره منجر می شود، باز هم یک سوال باز باقی مانده است ،اما برای یمنی‌ها یک چیز واضحئ است و آن اینکه بحران انسانی این کشور در بحبوحه افزایش قیمت مواد غذایی و کالاها تشدید می‌شود و میلیون‌ها نفر دیگر را به سمت گرسنگی شدید سوق می‌دهد. فقر، سوء تغذیه کودکان و سیستم بهداشتی تحت محاصره همه نیازمند توجه سریع است.
برای پیشرفت در این زمینه ها باید از آتش بس فعلی استفاده کرد. اول از همه، باید تلاش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی هماهنگ برای تضمین برقراری آتش‌بس شکننده وجود داشته باشد.
برخی ناظران هشدار داده‌اند که آتش‌بس در نهایت می‌تواند شکسته شود و به دوره‌ای از درگیری آشکار منجر شود.
در تلاش‌های دیپلماتیک چندجانبه با هدف متقاعد کردن همه طرف‌ها در یمن برای حفظ و تمدید آتش‌بس، تاکید بر از دست دادن مشروعیت برای کسانی که مسئول هدر دادن بهترین فرصت یمن برای ثبات و صلح در سال‌های اخیر هستند، ضروری است.
علاوه بر این، بسیار حیاتی است که مذاکرات به سرعت از توافقات کوتاه مدت به مذاکرات بلندمدت صلح منتقل شود.
در کوتاه مدت نیاز به اقدامات اعتمادساز مانند مبادله زندانیان وجود دارد. اما به طور اساسی تر، نیاز به بازنگری در ساختار میانجی گری برای انعکاس درگیری پیچیده و چند جانبه یمن وجود دارد.
برای سال‌ها میانجیگری بین‌المللی به اشتباه این درگیری را به عنوان یک جنگ داخلی در نظر گرفته است که دولت شناخته شده بین‌المللی را در برابر یک گروه مسلح غیردولتی قرار می‌دهد.
ارزش فراگیری باید فراتر از گفت وگوهای سطح بالا به یک روند صلح چند مسیره که شامل مشارکت معنادار یمنی ها از همه اقشار است، گسترش یابد. گروه های اجتماعی به حاشیه رانده شده مانند زنان و جوانان حق دارند پشت میز بنشینند.
آتش بس همچنین فرصتی برای بازنگری عمیق در واکنش های بشردوستانه و توسعه بین المللی در یمن است. یک بررسی مستقل اخیر کاستی‌های زیادی را در این زمینه نشان داد، از جمله فقدان توانمندسازی بازیگران محلی و تدابیر امنیتی بیش از حد برای امدادگران.
در حالی که چنین انتقاداتی باعث ایجاد درخواست برای اصلاحات شده است، در میان برخی از یمنی ها این نگرانی وجود دارد که بحران غذایی در مقیاس بزرگ برای مقاومت در برابر هرگونه تغییر عمده در سیاست های بشردوستانه استفاده شود.
دوره آرامش نسبی در یمن در سال جاری توجه ها را به مسائل بلندمدت بازسازی، بازیابی و توسعه دوباره جلب کرده است.
این یک پیشرفت خوشایند است، زیرا هیچ واکنش بشردوستانه کوتاه‌مدتی هرگز قادر به مقابله با نیروهای ساختاری عمیقی نیست که اگر به آنها رسیدگی نشود، بحران‌ها، آسیب‌پذیری و نیاز به درخواست‌های بشردوستانه را برای همیشه باقی خواهند گذاشت.
نظر شما