کتاب «مدیریت و اخلاق» منتشر شد

خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: کتاب «مدیریت و اخلاق(درنگی در شناسایی و کاربست هنجارهای اخلاقی در مدیریت کسب و کار با رویکرد اسلامی)» اثر حجت الاسلام والمسلمین محمدتقی اسلامی است که به همت پژوهشکده اخلاق و معنویت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در 323 صفحه منتشر شد.

پژوهشکده اخلاق و معنویت از بدو تأسیس کارگروه اخلاق کاربردی بر پایه تحقیقات میدانی پروژه اخلاق مدیریت کسب و کار را در دستور کار خود قرار داد. این کتاب نخستین محصول پروژه «اخلاق مدیریت» است که به جامعه علمی، فرهنگی و مدیریتی کشور تقدیم می شود.

ساختار اثر

این اثر در سه فصل تألیف شده است؛ در فصل اول، توضیحاتی در باب مفردات و ادبیات بحث و تعریف کلیات اخلاق و مدیریت و ضرورت اخلاقی بودن مدیران، به ویژگی های مسائل اخلاقی در مدیریت اشاره شده و به اخلاق کسب و کار به عنوان شاخه ای علمی پرداخته شده است.

در فصل دوم که با عنوان «هنجارشناسی اخلاق مدیریت» تألیف شده، پس از بیان ویژگی های هنجارشناسی اسلامی و ضمن معرفی هنجارهای عام اخلاقی در مدیریت و مقایسه آنها با هنجارهای ویژه اسلامی، سعی بر آن است که امتیاز نگاه اسلام به هنجارهای مشترک در میان همه مکاتب اخلاقی نشان داده شود.

فصل سوم به «زمینه های کاربست هنجارهای اخلاقی در مسائل مدیریتی» اختصاص یافته است. در این فصل، پس از سنخ شناسی گونه های مسائل اخلاقی مدیران در سازمان ها، انواع شیوه های رویارویی مدیران با این مسائل ذکر شده و با تمرکز بر شیوه بی توجهی اخلاقی، از شیوه های اصلاح این شیوه سخن رفته است.

برشی از اثر

* ویژگی های هنجارشناسی اسلامی

پیش از بیان هنجارهایی که از نظر اسلامی در فرآیند مدیریت سازمان های کسب و کار بر آنها تأکید می شود، لازم است دست کم با برخی ویژگی های هنجارشناسی اسلامی که از مبانی خاص ارزش شناختی، هستی شناختی، انسان شناختی و جهان شناختی این مکتب دینی سرچشمه می گیرد، آشنا باشیم. این ویژگی ها عبارت اند از:

1. تقسیم بندی ارزشی مشاغل: اسلام مشاغل را به حلال، حرام، مستحب و مکروه طبقه بندی می کند. این طبقه بندی از وجود سیستمی منظم در مدیریت اسلامی حکایت می کند.

2. نگاه تربیتی به کار و مدیریت: یکی دیگر از ویژگی های مکتب اخلاقی اسلام در بحث کار و مدیریت نگاه تربیتی خاص این مکاتب به این مقوله است و این ویژگی در بیانات مختلف از روایات پیامبر اکرم(ص) و معصومان(ع) آمده است. برنامه تربیتی اسلام در کسب و کار چنین است که در گام نخست به کار و تلاش و جدیت در امر معاش سفارش و تأکید می کند و در گام دوم در تربیت اخلاقی مدیران و اهالی کسب و کار اصلاح روحیات اخلاقی فردی است که اسلام با ارائه مقررات و دستورالعمل هایی به این مهم توجه کرده است. گام سوم اصلاح اخلاق اجتماعی است که در پرتو اصلاح رابطه فرد با بیرون از خود(جامعه و محیط زیست پیرامون خود) صورت می گیرد. در این گام، تأکیدات اسلامی بر رعایت جوانب مسئولیت اخلاقی در قبال جامعه و محیط زیست بسیار نمایان تر و اکیدتر است.

3. ارزش گرایی به جای اصل گرایی: تنها با مروری بر منابع اصیل اسلامی (قرآن کریم و سنت معصومان) می توان دریافت که هدف اخلاق از نظر اسلام، تعالی معنوی و روحانی فاعل اخلاقی است. مبنا قرار گرفتن اخلاق فضیلت گفتمان اخلاقی را از «اصل» و «الزام» که از تکیه بر فعل حکایت می کنند، به «انگیزش» و «ارزش» تبدیل می کند که از تمرکز بر فاعل حکایت دارند. به این دلیل بر این باوریم که در دیدگاه اخلاق اسلامی «ارزش گرایی» به جای «اصل گرایی» محوریت دارد و هم از این رو در این کتاب مفاهیم هنجاری ویژه اخلاق اسلامی را با عنوان ارزش های اخلاقی بیان می کنیم.

علاقه مندان برای خرید اینترنتی این کتاب می توانند به نشانی اینترنتیhttp://shop.isca.ac.ir/  مراجعه کنند.