به گزارش خبرگزاری شبستان؛ در نخستین روز ماه مبارک رمضان، ماه نزول قرآن، محفل نورانی انس با قرآن کریم در حضور حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در حسینیه امام خمینی (ره) برگزار شد. رهبر انقلاب در سخنان مختلف و به‌خصوص در دیدار امسال قاریان فرمودند قرآن کتاب حکمت و کتاب زندگی است که برای همه‌ی شئون انسان درس دارد و بر تلاوت قاریان و توجه و تعمیق آنها به مفاهیم و ترجمه آیات الهی تأکید کردند.
بر همین اساس گفت‌وگویی با دکتر کریم دولتی، از اساتید و قاریان جامعه قرآنی درباره اهمیت اثرگذاری تلاوت قرآن بر مخاطبین انجام شده است که از نظرتان می گذرد:
به عنوان اولین سوال؛ چطور می توان به تلاوت معنامحور دست یافت و برای تحقق منویات رهبری در این زمینه چه بستر و ساز و کاری نیاز است؟
در خصوص تلاوت قرآن کریم و توجه به مفاهیم و ترجمه آیات نیازمند ساز و کار جدی هستیم که باید توسط اهل فن تبیین شود این کار تخصصی نیازمند بسترسازی متفاوتی است که با کارهای انجام شده پیش از این تفاوت دارد. چرا که در این زمینه، بحث ترجمه آیات الهی در کنار متن قرآن به مخاطب به طور مستقیم منتقل می شود و مستمعین در کنار شنیدن آیات الهی ترجمه و مفاهیم را دریافت می کنند که کار بسیار تخصصی و مهم است.
چطور می توان فرایند تعمیق و تدبر در آیات قرآن کریم را در ذهن مخاطبین و مستمعین قرائت قرآن کریم تسریع بخشید؟
یکی از پیشنهاد هایی که در این زمینه تجربه شده این است که مخاطب با یک سری کلید ترجمه های قرآن آشنا شود. در واقع مخاطبان به جای آنکه ترجمه و مفهوم نهایی را به صورت مستقیم دریافت کنند، از قبل با لغات و کلیدهای ترجمه آشنا می شوند. این کار نیز به این جهت اهمیت دارد که اگر ترجمه نهایی در اختیار مستمعین قرآن باشد، فرایند توجه و تدبر آیات قرآن در ذهن افراد شکل نخواهد گرفت. لذا با در اختیار قرار دادن کلید لغات قرآن، خود مخاطب توجه جدی و مستقیم به مفاهیم آیات خواهد داشت و مخاطب با زبان قرآن ارتباط عمیق تری برقرار خواهد کرد.
آشنایی با قواعد و زبان عربی تا چه میزان می تواند در فهم آیات قرآن کریم برای مخاطبان محافل قرآنی موثر باشد؟
اگر سطح و اطلاع مخاطبین در حد معمول از دستور زبان عربی باشد می توان قواعد این زبان را نیز در اختیار او گذاشت که با دانستن این قواعد در کنار لغات تا حدودی خود را در فضای ترجمه و مفاهیم قرآن کریم قرار دهد. بی شک این بستر سازی نیازمند کار تخصصی و قاعده مند است که باید از دیدگاه اساتید و اهل فن استفاده کرد تا بتوان پیش زمینه آشنایی با زبان قرآن را در مخاطب پیش از تلاوت قرآن فراهم شود.
به نظر شما نقش رسانه ها و ابزارهای رسانه ای برای تبیین قرائت معنا محور و بسترسازی لازم برای ورود مخاطب و مستمعین محافل قرآنی به دنیای زبان قرآن چیست؟
یکی از مهمترین ابزار بسترسازی برای تلاوت معنا محور استفاده از رسانه در محافل قرآنی است از آنجا که ایده آشنایی مخاطبین با کلید لغات قرآنی و در اختیار قرار دادن آن در تمام محافل و زمان ها میسر نیز می‌توان از ابزارهای رسانه‌ای کمک گرفت. به عنوان مثال هنگام تلاوت قرآن کریم توسط قاریان می توان از طریق نمایشگر به ارائه ترجمه یا ترجمه مستقل آیات قرآن کریم پرداخت تا مخاطب ارتباط اولیه خود را با آیات کلام الله مجید برقرار کند.
برای تلاوت معنا محور و توجه به مفاهیم و فحوای آیات قرآن کریم در کنار تلاوت قاریان، چه آموزش ها و بستر های آموزشی نیاز است؟
بی شک برای آشنایی مستمعین و مخاطبین قرآن کریم باید آموزش هایی از پیش تعیین شود که مهمترین بستر آن وزارت آموزش و پرورش است که می‌تواند ارتباط عمیق افراد با زبان قرآن را فراهم کند. همچنین در بستر آموزش های عالی نیز می توان کارهای موثری انجام داد که متاسفانه تاکنون در این زمینه کاری انجام نشده است.
دلیل تاکید مقام معظم رهبری در دیدار با قاریان قرآن کریم بر پایگاه قرار دادن مساجد برای ترویج قرآن کریم و تلاوت آیات الهی چیست؟
مقام معظم رهبری در مدت یک سال به صورت پیاپی بر نقش مساجد و حضور و ترویج قرآن کریم در این مکان مقدس تاکید داشتند، تاکیدات ایشان برگرفته از سفارشات دینی است که در احادیث ما نقل شده است: مساجد برای ترویج قرآن بنا شده اند.
تاکیدات مقام معظم رهبری بر نقش مساجد برای تکریم و ترویج قرآن کریم نشان از این دارد که مسئولین طی یک سال اخیر کار قابل توجهی انجام ندادند. بر این اساس مساجد پایگاهی برای آموزش قرآن، شنیدن آیات الهی و برگزاری مسابقات و رقابت های قرآنی بین محلات است. این اهداف نیز باید در کنار هم رقم بخورد و اگر مسجدی صرفاً به امر آموزش بپردازد و از سایر امور چشم پوشی کند از جذابیت‌های قرانی کم می شود. بر این اساس فعالیت های قرآنی در مساجد دارای سه ضلع آموزش، استماع و مسابقات و محافل خواهد بود.
مساجد یکی از بهترین پایگاه ها برای ارتباط عمیق با ظاهر و باطن قرآن کریم و فراهم کردن این بستر برای عموم مردم و به خصوص قشر جوان است که اگر این اتفاق رقم بخورد بسیاری از نواقص برطرف خواهد شد.
نظر شما