به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، شاهزاده حمزه از نوادگان موسى بن جعفر (ع) است. بقعه این امامزاده که در محله«میدان کهنه قم» واقع شده، مورد احترام ویژه مردم است. این امامزاده واجب التعظیم در میان مردم به شاه حمزه معروف است.
ابتدا که وارد محله می‌شوی، گنبدی فیروزه‌ای شاه حمزه خودنمایی می‌کند. این گنبد ساخته استاد حسن بنای قمی از معماران پر‌آوازه قم است که پایه‌گذار مکتب ویژه‌ای در معماری بود. جلوی امامزاده فضای سبز کم‌رمقی کاشته شده و راه ورودی با چند پله به درب چوبی زیبایی می‌رسد که با کلون طلایی تزیین‌شده است. وارد که می‌شوی، سادگی و زیبایی بنا که از ویژگی‌های معماری ایرانی اسلامی است، آرامش عجیبی به وجودت منتقل می‌کند. قدم‌به‌قدم که برمی‌داری، روی اسامی اهالی و بزرگان این محله پا می‌گذاری. اسامی که روزگار بر سنگ‌های گورشان هک شده بود و امروز بر کف‌پوش حیاط امامزاده.
حوض کوچکی وسط حیاط است و درختان نارون اینجا و آنجا خودنمایی می‌کنند.گنبد با ویژگی‌های خاصش در کنار ایوان فیروزه‌ای و شمسی‌هایی که به‌تازگی مرمت‌شده‌اند، زیبایی دیگری دارد. ضریح با نوری سبز در یک محوطه کوچک پوشیده شده و ستون‌ها با سردرهای سنگ‌تراشی شده تزیین‌شده‌اند.
حجره‌های آجری که دورتادور محوطه را گرفته‌اند، احتمالاً استراحتگاه زائران درگذشته هستند. می‌توان تصور کرد روزهایی که با چهارپا از راه دور برای زیارت کریمه اهل‌بیت(س) به شهر قم می‌آمدند و شب را در این حجره‌ها بساط کرده و روز بعد از زیارت پای پیاده به‌سوی حرم می‌رفته‌اند.
ستون‌های کنده‌کاری‌شده و سردرهایی که گویا بناهایش درگذشته از بین رفته هم از دیدنی‌های حیاط پشتی امامزاده است.
درهاى ورودى به داخل حیاط از ضلع شرقى و غربى به طور قرینه تعبیه شده است. حیاط بقعه مستطیل شکل است و در دور آن طاق نماهایى تعبیه شده که کلاً داراى طاق رومى هستند. در ضلع جنوبى روبروى در ورودى حرم، محوطه ایوانى شکلى به صورت شاه‌نشین وجود دارد که دو ستون در وسط و دو نیم ستون در طرفین آن قرار دارد و نوع طاق آن رومى است. ستون‌ها یک پارچه و از سنگ است.
یکى از تزئینات بسیار جالب بقعه، ایوان ورودى به حرم است. در بدنه ایوان و در زیر پایه قوس یک ردیف کتیبه بر روى زمینه لاجوردى وجود دارد که انتهاى آن تاریخ ۱۳۰۱ هـ.ق را که تاریخ احداث بنا باشد، نشان مى‌دهد. دیوارهاى ایوان داراى کاشى‌هاى شطرنجى سفید بر زمینه لاجوردى است و بیش‌تر این نوع کاشى‌ها از نوع کاشى قاجارى است. سقف حرم به صورت حلزونى یا ترکیبى از مخروطى و گنبدى است که در رأس، حالت مدور پیدا کرده است. تمامى روى آن با کاشى آبى‌رنگ پوشانده شده است. در قسمت زیر گنبد از داخل مقرنس‌سازى بسیار جالبى که با گچ انجام شده، به چشم مى‌خورد. اطراف مقبره را صندوقى مشبک گذارده‌اند که از سطح زمین، حدود ۲/۵ متر بالاتر است. پیرامون آن کتیبه‌هاى کاشى در هر چهار طرف تعبیه شده است.
در کنار این امامزاده، امامزاده دیگرى به نام شاهزاده احمد وجود دارد که گویا برادر شاهزاده حمزه است. قبرهاى متعددى در اطراف هر دو امامزاده به چشم مى‌خورد.
امامزاده شاه حمزه با پدر خود حسین و جد خویش احمد در این بقعه مدفون می باشند. بواسطه شهرت و فضیلتی که جناب حمزه داشته بقعه فقط بنام وی شهرت یافته و اسم وی خوانده می شود.
امامزاده حمزه(ع) با 6 واسطه یکی از نوادگان امام موسی کاظم(ع) به شمار می‌روند و شاهان صفوی هم که سعی می‌کردند خودشان را به سادات منتسب کنند و نیای اصلی خود را حمزه بن موسی بن جعفر(ع) می‌دانستند، هر جا بقعه نوادگان ایشان را می‌دیدند در تجدید بنا و آبادانی آن مکان می‌کوشیدند.
در کتب تاریخی آمده بسیاری از مردم قم در زمینه شکایات حقوقی و دعاوی گوناگون، امامزاده حمزه و آستان مقدس ایشان را به عنوان مرجع و فصل الخطاب خود قرار می‌دادند به این نحو که در این مکان نورانی حاضر می‌شدند و یکدیگر را سوگند می‌دادند و انسانی که به حرف کذب خود باور داشت به این امامزاده قسم نمی‌خورد.
ضریح دیگری که در این بقعه دیده می‌شود، مربوط به احمد بن اسحاق بن ابراهیم بن موسی بن ابراهیم بن موسی الکاظم(ع) است، احمد بن اسحاق پسر سلطان اسحاق آوه؛ و در واقع شاه حمزه(ع) عموزاده شاه ابراهیم(ع) هم به شمار می‌روند و محمد فقیه دیگر عموزاده ایشان هم در جوار امامزاده علی بن جعفر(ع) مدفون است و جد اعلی ایشان ابراهیم مرتضی است که عموزاده های سید رضی و سید مرتضی نیز در این مکان به خاک سپرده شده‌اند.
صاحب کتاب «انوار المشعشعین» در معرفی امامزاده حمزه(ع) نوه جناب احمد بن اسحاق آورده است که مردم برای شفای بیماران صعب العلاج خود مثل نابینایان و فلج‌های مادرزاد به بقعه متبرکه ایشان مراجعه می‌کردند و را با توسل به این امامزاده جلیل‌القدر شفا می‌گرفتند.
با توجه به جایگاه فرهنگی این امامزادگان همزمان با اعیاد و مناسبات مذهبی برنامه های مداحی و مرثیه خوانی متنوعی در این امامزاده برگزار می شود.
نظر شما