به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان، جشنواره تولیدات چند رسانه‌ای میراث فرهنگی از ۸ تا ۱۰ آذرماه در قزوین برگزار شد؛ این جشنواره در راستای جلب توجه افکار عمومی به میراث تمدنیِ ملموس و ناملموس برپا شد و می توان گفت ماموریت آن عمومی کردن میراث فرهنگی در میان مردم با استفاده از ابزار رسانه ای مختلف بود؛ در واقع سیاست گذاران عرصه میراث از این طریق به دنبال توجه دادن جامعه به حفظ، نگهداری و پاسداشت میراث فرهنگی بودند؛ رویه ای که در سالیان اخیر مغفول مانده بود و از طریق این رویداد دوباره مطرح شد.
«شهرام گیل آبادی»، کارگردان و برنامه‌ساز رادیو و تلویزیون و عضو شورای سیاستگذاری دومین جشنواره ملی تولیدات چندرسانه‌ای میراث‌فرهنگی در پاسخ به این سئوال که چگونه می شود از طریق مدیا های مختلف میراث تمدنی منحصر به فرد ایران را بازشناسی کرد؟ به خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان گفت: میراث فرهنگی ما یک گنجینه ناشناخته است؛ اگر سیاستمداران ومسئولان کشورشناخت درستی از فرهنگ و میراث تمدنی داشته باشند، باید «در» چاه های نفت بسته شود و مردم همه در رفاه زندگی کنند؛ این را به چه خاطر عنوان میکنم ؟چون کشور ما در حدود یک میلیون بنای با ارزش دارد که فقط ۳۵هزار تای آن ثبت ملی شده است. فضاهای بی بدیلی داریم که حتی آدم های نزدیک به این فضاها شناخت جدی نسبت به آن ندارند. در میراث ملموس و ناملموس و طبیعی در میان کشورهای جهان جزء چهار کشور پیشرو هستیم و عدم شناخت این موضوعات باعث می شود که سرمایه هایمان نادیده گرفته و افول کنند. روز به روز این سرمایه بی بدیل در حال از دست رفتن است.
این کارگردان و برنامه‌ساز رادیو و تلویزیون با بیان اینکه با میراث فرهنگی می توانیم گستره تازه ای از جهانی بودن را به ثبت برسانیم، توضیح داد: درست است که جهانی سازی و عالم مدرن یک سری فضاهای مخصوص خودش را دارد، ولی جهانی بودن زاویه دید جدیدی ایجاد می کند و کشور ایران با این پتانسیل می تواند جهانی بودن را در دنیا با زاویه دید جدیدی ارائه کند. در نظر بگیرید وقتی پای بودجه های دولتی به میان می آید برای مرمت آثار بی بدیل ایران فقط ۱۵ میلیارد تومان در نظر گرفته می شود؛ فقط عدم شناخت مطرح نیست، نداشتن معرفت نسبت به یک موضوعی که از شناخت ما بزرگتر است مسئله است، اگر سیاستگذاران به این سمت نروند ، مردم هم در نگه داشت این سرمایه بی بدیل الکن می شوند و به عنوان یک تهدید به آن نگاه می کنند. به عنوان مثال کسی که بنای با ارزشی دارد به آن به عنوان مخل سرمایه خانوادگی توجه می کند، در صورتی که همه جای دنیا عکس آن اتفاق افتاده است.
درست است که جهانی سازی و عالم مدرن یک سری فضاهای مخصوص خودش را دارد، ولی جهانی بودن زاویه دید جدیدی ایجاد می کند و کشور ایران با این پتانسیل می تواند جهانی بودن را در دنیا با زاویه دید جدیدی ارائه کند. در نظر بگیرید وقتی پای بودجه های دولتی به میان می آید برای مرمت آثار بی بدیل ایران فقط ۱۵ میلیارد تومان در نظر گرفته می شود؛ فقط عدم شناخت مطرح نیست، نداشتن معرفت نسبت به یک موضوعی که از شناخت ما بزرگتر است مسئله است، اگر سیاستگذاران به این سمت نروند ، مردم هم در نگه داشت این سرمایه بی بدیل الکن می شوند و به عنوان یک تهدید به آن نگاه می کنند.شهرام گیل آبادی اظهار کرد: ما متاسفانه کشوری هستیم که بافت های با ارزش خودمان را به عنوان بافت فرسوده نگاه می کنیم، در صورتی که در جاهای دیگر دنیا تعریف متفاوتی از بافت فرسوده وجود دارد. بافت های با ارزش تاریخی خرم اباد در سکوت کامل از بین رفتند؛ این بافت های تاریخی مثل شیراز و یزد و اصفهان می توانستند گذرگاه های موقت اقتصاد مولد باشند.
وی با اشاره به قابلیت های مشاغل حوزه میراث فرهنگی گفت: در گردشگری ۱۸۶۰ شغل در سایت های دنیا وجود دارد؛ بیش از ۳هزار عنوان شغلی در فضای میراث گردشگری وجود دارد، در صنایع دستی نیز ۲۹۹ از چهارصد شغل شناخته شده در جهان وجود دارد؛ شناخت این سرمایه بی بدیل کشور ما را نجات خواهد داد، در عنوان هایی مثل اشتغال زایی و تولید سرمایه که به توهم عملکرد در دولت های مختلف تبدیل شده است؛ با این سرمایه بی بدیل اساسی نمی دانیم چه کنیم.
شهرام گیل آبادی اظهار کرد: جشنواره ملی تولیدات چندرسانه‌ای میراث‌فرهنگی و کارهای مشابه این جشنواره حداقل کاری که می توانند بکنند در برندینگ است. برند کردن این موضوعات یکی از چیزهایی است که دوباره برای مردم این موضوع را بازشناسی کند و برای مسئولین فضا را با اهمیت تر نشان دهد و برای سیاستگذاران موضوع را در درصد اهمیتی قرار دهد که روی آن تمرکز کنند.
عضو شورای سیاستگذاری جشنواره ملی تولیدات چندرسانه‌ای میراث‌فرهنگی با اشاره به اجراهای بخش نمایشی این رویداد در کاروانسرای سعد السلطنه گفت: امروز تئاترهایی که در این مکان اجرا شد، مردم می آمدند با مونولوگ های هنرمندانی مواجه می شدند که تاریخ «سعدالسلطنه» را می گفتند که خود مردم قزوین آن را ندیده بودند. یا درباره «قلعه الموت» می گفتند که مردم قزوین با این شیوایی و نگاه عاشقانه و دراماتیک با آنها برخورد نکرده بودند؛ پس این جشنواره دارای اهمیت زیادی است ولی جشنواره باید تاثیر خودش را روی مردم بگذارد و شبکه های تولید معنا و معرفتی به وجود بیاورد که این شبکه ها بتوانند روی سیاستمداران تاثیر بگذارند.
شهرام گیل آبادی در پاسخ به این سئوال که اجرای نمایش های آئینی همانند تعزیه در یک مکان تاریخی چگونه می تواند به ثبت این میراث ملموس و ناملموس در یونسکو کمک کند؟ توضیح داد: درهمه جای مملکت فضای بی بدیل فرهنگی وجود دارد؛ ثبت ۵۴ تا کارونسرادر یونسکو؛ غارهای منقوش ما در مقایسه با غارهای ثبت شده در فهرست میراث جهانی بسیار فراتر است؛ پل های تاریخی که در کشور وجود دارد در مقایسه با طاق کسری دارای تکنولوژی بالاتری بوده اند؛ اینها می تواند یک فضا و موقعیتی از ایران به نمایش بگذارند، زیرا این فضاها و ابنیه تاریخی جاری در نفس و هرم میراث ناملموس است؛ بنابراین نمی شود میراث ناملموس را از ملموس جدا کرد،آنها از یکدیگر جدایی ناپذیر است. درهمه جای مملکت فضای بی بدیل فرهنگی وجود دارد؛ ثبت ۵۴ تا کارونسرادر یونسکو؛ غارهای منقوش ما در مقایسه با غارهای ثبت شده در فهرست میراث جهانی بسیار فراتر است؛ پل های تاریخی که در کشور وجود دارد در مقایسه با طاق کسری دارای تکنولوژی بالاتری بوده اند؛ اینها می تواند یک فضا و موقعیتی از ایران به نمایش بگذارند، زیرا این فضاها و ابنیه تاریخی جاری در نفس و هرم میراث ناملموس است؛ بنابراین نمی شود میراث ناملموس را از ملموس جدا کرد،آنها از یکدیگر جدایی ناپذیر است.
این کارگردان تئاتر خاطر نشان کرد: این نمایش ها از جام قصه حرکت خودشان را آغاز کردند و از رنگین نگاره ها دارند قصه می گویند، مثلا اهلی کردن اسب، در «تعزیه» و گونه های مختلف «واقعه خوانی» نگاه و نگرش ایرانی نهفته است و ثبت آنها ضرورت دارد، ولی استفاده و بهره گیری از آنها ضرورت بیشتر دارد. بخش نمایشی بود در جشنواره امسال این شعار مردمی کردن جشنواره را محقق کرد، بیش از ۳هزار نفر نمایش ها را دیدند. چه قدرتی مثل نمایش می توانست این جشنواره را مردمی کند. پس در نظر داشته باشیم ثبت آیین های نمایشی و بازی ها و واقعه خوانی های مختلف و دیدن آثار هنرمندان یکی از لازمه های این جشنواره هاست که بیاید در میان مردم بازنشانی شود و در مراکزی مثل وزارت ارشاد به این نوع نگاه در سیاستگذاری اهمیت بیشتری داده شود.
این کارگردان و برنامه‌ساز رادیو و تلویزیون با بیان اینکه دولت باید شناخت بیشتری از میراث ملموس و ناملموس داشته باشد، اظهار کرد: باید شناخت مسئولان نسبت به میراث تمدنی ملموس و ناملموس بیشتر شود؛ ممکن است شبکه سازی برای مسئولین کشور آنها را در مقابل افکار عمومی قرار دهد و نتوانند از آن گذر کنند، اما تصور بر این است که هم مردم و هم مسئولین باید واقف باشند که میراث فرهنگی این کشور شناخته شود و در ادامه آن «در» چاه های نفت بسته شود.
عضو شورای سیاستگذاری جشنواره ملی تولیدات چندرسانه‌ای میراث‌فرهنگی در پاسخ به این سئوال که چرا بخش موسیقی بویژه موسیقی نواحی در این رویداد مغفول مانده بود، گفت: جشنواره ملی تولیدات چندرسانه‌ای میراث‌فرهنگی سال دوم است که دارد برگزار می شود؛ پس می تواند توسعه پیدا کند و به غیر از موسیقی بازی ها و غذاهای محلی را داریم که می تواند به جشنواره اضافه شود. در واقع توقع در سال دوم جشنواره نباید زیاد باشد ولی تصور من بر این است که بلوغ خوبی رسیده است. هیچ چیزی جایگزین موسیقی اقوام ما در جهان نمی شود.
نظر شما