به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از شفقناالعربی، ماه رمضان امسال در مسجد جامع خارطوم بدون حضور نمازگزاران و بدون پخش اذان طی می‌شود، این مسئله برای نخستین بار پس از یک قرن به دلیل قرارگرفتن این مسجد در قلب نبردهای نظامی رخ داده است.
مسجد جامع خارطوم یکی از قدیمی‌ترین مساجد قدیمی در پایتخت سودان به شمار می‌آید که در سال ۱۹۰۱ میلادی زمانی که سودان تحت حاکمیت بریتانیا و مصر بود، ساخته شد.
سازندگان مسجد مکانی را در مرکز شهر خارطوم، نزدیک به «کاخ والی» در آن زمان و «کاخ ریاست جمهوری» امروزی انتخاب کردند، اما پس از گذشت بیش از یک قرن، این مکان، مأموریت اصلی این مسجد را که برای آن ساخته شده است، مختل می کند. زیرا دیگر صدای اذان از آن شنیده نمی شود و نمازگزاران مانند پنج بار در روز در آن حضور ندارند.
از اولین روز جنگ سودان که در ۱۵ آوریل سال ۲۰۲۳ آغاز شد، منطقه ای که مسجد جامع خارطوم در آن واقع شده است، به دلیل نزدیکی به کاخ ریاست جمهوری، فرماندهی کل و تعدادی از وزارتخانه‌ها و نهادهای دولتی به صحنه عملیات نظامی تبدیل شده است.
این منطقه قبل از اینکه نیروهای پشتیبانی سریع بتوانند کنترل خود را برآن گسترش دهند، شاهد نبردهای شدید است.
تاریخچه مسجد جامع خارطوم
این مسجد به عنوان یک اثر تاریخی جهانی در یونسکو به ثبت رسیده است. مسجد خارطوم از ماسه سنگ ساخته شده و با تزئینات اسلامی حاوی کلمه لفظ جلاله و انواع دیگر مجسمه پوشیده شده است.
«صلاح عمر الصادق» پژوهشگر در مطالعه‌ای با عنوان «تاریخ و معماری مسجد بزرگ خارطوم» می‌گوید: ساخت آن دو سال پس از نبرد کرری بین ارتش ملی مهدوی و ارتش متجاوز انگلیسی انجام شد.
الصادق افزود: سنگ بنای آن را در ۱۷ سپتامبر ۱۹۰۰ گذاشته شد، افتتاح آن هنگام بازدید «خدیو عباس پاشا حلمی» از سودان در ۴ دسامبر ۱۹۰۱ انجام شد، زیرا منطقه ای که در آن مسجد ساخته شده بود، بخشی از گورستان های خارطوم قدیمی بود.
مسجد جامع خارطوم چندین بار مورد بازسازی قرار گرفت، اما هیچ تغییری در ساختمان اصلی مسجد رخ نداد، همانگونه از سال ۱۹۰۱ میلادی قاقی ماند. این مسئله به دوام ساخت و ساز، فرم ساخت، مصالح ساختمانی و فناوری ساخت کامل برمی گردد.
این مطالعه حاکی از آن است که شکل مسجد کاملاً شبیه مساجد کشورهای اسلامی است، زیرا درمی یابیم که شکل بنا مربع است که از ویژگی‌های مساجد اولیه در عراق، ایران و همچنین مصر است.
این پژوهشگر در بررسی خود می افزاید: سه در چوبی مستطیل شکل برای مسجد وجود دارد که در بالا با طاق نماهای کشیده منتهی می شود و در انتهای طاق تزئینات صدفی است و یک مجموعه پنجره مستطیل شکل از چوب ساخته شده که چهار نورگیر مستطیل شکل با منشور شیشه ای مدور بر آن پوشانده شده است .
این مسجد دو مناره یکی در ضلع جنوب غربی و دیگری در ضلع شمال غربی دارد که شبیه مناره های مسجد سلطان شاه ناصر حسن (۷۴۸ هجری قمری) از پادشاهان ممالیک در ارگ ۱ قاهره است.
گنجایش مسجد ۱۰هزار نمازگزار است. این مسجد شامل مؤسسه تربیت ائمه جماعت و جلسات قرآن صبحگاهی می شود.مسجد بزرگ خارطوم از نظر شکل، مصالح و روش ساخت یکی از ممتازترین مساجد سودان به شمار می‌آید، همچنین نقش و نگارهای اسلامی ممتاز آن به مدت ۱۲۰ سال باقی مانده است.
نظر شما