تقوا مفهومی کلیدی در قرآن است

یک استاد حوزه و دانشگاه گفت: اگرچه در قرآن کریم تقوا به عنوان مفهومی کلیدی به کار رفته است اما متاسفانه در جامعه و فرهنگ ما آنگونه که باید به آن توجه نمی‌شود.

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه خبرگزاری شبستان، حجت الاسلام والمسلمین علیرضا پناهیان استاد حوزه و دانشگاه در مراسمی که به مناسبت ماه مبارک رمضان در فاطمیه بزرگ تهران برگزار شد، در خصوص تربیت تقوا محور در خانواده، مدرسه و مسجد طی سخنانی اظهار کرد: در قرآن کریم تقوا به عنوان مفهومی کلیدی به کار رفته است که متاسفانه در جامعه و فرهنگ ما آنگونه که باید به آن توجه نمی شود و مفاهیم دیگری همچون اخلاق به جای آن به کار برده می شود.

حجت الاسلام والمسلمین پناهیان با بیان اینکه در قرآن کریم  کنار مفاهیم خوب دیگر همچون نماز و عبادت تقوا به صورت مطلق برجسته شده است که می فرماید خداوند فقط از متقین می‌پذیرد. عنوان کرد: ارزش اعمال ما بر اساس تقوا است و عاقبت برای متقین است. اوصافی که از دل تقوا درمی‌آید مراقبت، نظم، محاسبه، مراعات دقیق و اموری از این دست است. انسان متقی انسان منظم، دقیق و محاسبه‌گری می‌شود. متقی اهل دقت در روحیات و گرایشات درونی خود می‌شود. 

این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه انسان باتقوا دقت‌های روحی بسیار ظریفی دارد. ابراز کرد: لقمان حکیم به فرزند خود می‌فرماید ای فرزند من به اندازه یک ذره در دل یک صخره یا در دل آسمان‌ها یا در دل زمین باشد خداوند آن را می‌آورد چرا که او بسیار دقیق است.

کسی که در دین نگاه دقیق داشته باشد در روز قیامت جایگاه بالایی خواهد داشت، اهل تقوا نیز بسیار جزئیات را دقیق محاسبه می‌کنند، خداوند به چنین افرادی انرژی فراوان می‌دهد. 

وی ادامه داد: کسانی که فکر می‌کنند دینداری برای قیامت است بدانند که دینداری بدون تقوا برای قیامت است وقتی دینداری همراه با تقوا باشد در همین دنیا خداوند برای شما شروع می‌کند و اتفاقات خوبی رخ می‌دهد. انسان متقی با خدا کار می‌کند، خداوند حتی به اندازه مثقالی و ذره ای را حساب می‌کند. در قرآن کریم می فرماید«یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَیْراً یَرَهُ وَ مَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ» متقی انسان دقیقی است. 

این استاد دانشگاه با بیان اینکه تربیت بر محور تقوا باید شخص را دقیق تربیت ‌کند. اظهار کرد:‌ خدا در زندگی طبیعی و جسمی ما با برخی جزئیات دقت‌هایی قرار داده است که ما اینجا تمرین کنیم در زندگی و مسائل معنوی و عاطفی دقت خود را افزایش بدهیم. انسان موجود هوشیاری است که تفریح او هم باید برنامه‌ریزی شده و از روی حساب و کتاب باشد. وقت شما کسی را منظم و با حساب و کتاب تربیت نکرده باشید انتظار نماز از او نداشته باشید.

حجت الاسلام والمسلمین پناهیان با بیان اینکه بدون نظم نمی‌شود دینداری کرد. گفت: خداوند شب قدر را در سه شب مخفی می‌کند و برخی شب‌ها را ثواب شب قدر قرار می‌دهد در عین حال که حساب شده است سختگیرانه نیست. هرکس اهل دقت باشد هرچه جلوتر می‌روند از دقت خود بیشتر لذت می‌برند، وقتی می‌خواهند جوان‌های دنیا را به بردگی بکشند رها بودن، بی‌برنامه بودن و بی‌دقت بودن را به آنها تلقین می‌کنند. بسیاری از دینداری ما تحت تاثیر موج، احسااست و تبلیغات قرار می‌گیرد. کربلا رفتن برنامه دارد ثروتمند سالی دو بار فقیر سال یک بار باید برود، کربلا رفتن عشقی نیست وظیفه است و زمان دارد. فرهنگ دقیق تربیت کردن بسیار مهم است. بر اساس پیشرفته‌ترین محاسبات و مطالعات روانشناسی عرض می‌کنم بالای ۹۰ درصد دانش آموزان ما می‌توانند دانشمند بشوند اما نظام تعلیم و تربیت ما در مدرسه و مسجد این استعدادها را نابود می‌کند.

این کارشناس مذهبی افزود: درباره شیوه انتقال نظم و دقت به افراد نه با تشویق و تنبیه بیرونی بلکه با توصیه بر تقوا باید باشد و منشأ این نظم باید انگیزه درونی باشد. در این مسیر تشویق و تنبیه غلط است برای انتقال نظم به کودک در ۷ سال اول تربیت بچه دقت لازم نیست اما در ۷ سال دوم کودک شما دوست دارد دستور بگیرد اما والدین در اثر دلسوزی بیجا به آنها دستور نمی‌دهند. زمانی بچه شما بی‌تربیت می‌شود که در بین ۷ تا ۱۴ سال به او دستور ندادید. وقتی پدر و مادر خود ادب را رعایت کنند و از این ادب لذت ببرند و این لذت را برای بچه‌ها رعایت کنند زیباترین روش انتقال دقت و نظم است، متاسفانه ما کارهای تربیتی خود را در قالب عصبانیت ارائه می‌دهیم و در شادی‌ها آن را در نظر نمی‌گیریم.

وی با بیان اینکه یکی از عناصر اصلی ادب دقت در رفتار است؛ ابراز کرد: وقتی فرزند شما به این عادت کرد که همه چیز حساب شده است برای نماز خود هم ارزش قائل می‌شود. نماز قرآن خواندن و ذکر مؤدبانه است، توصیه شده که شما همواره در حال ذکر باشید اما نماز ذکر همراه با آداب است. یکی از ارکان اصلی نماز ادب است وقتی ادب نداشته باشید نماز سخت می‌شود. روزی یک مستمند در خانه امام حسین(ع) آمد و از او درخواست کمک کرد امام فرمودند آیا به درب خانه امام حسن(ع) رفته‌ای او گفت نه. امام حسین(ع) فرمودند او برادر بزرگتر ماست ما از برادر بزرگتر خود پیشی نمی‌گیریم پس ابتدا به درب خانه ایشان برو؛ آن فقیر درب خانه امام حسن(ع) رفت ۲۰و  دینار به او دادند پس از آن به درب خانه امام حسین(ع) آمد. امام فرمودند چقدر گرفتی؛ آن فقیر گفت ۲۰ دینار، امام حسین(ع) رفتند و ۱۹ دینار برای او آورند. آن فقیر پرسید چرا شما ۱۹ دینار دادید. امام حسین(ع) فرمودند ما هیچ وقت بر برادر خود پیشی نمی گیریم.

این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه ادب، محاسبه، دقت در جزئیات زیر مجموعه تقوا هستند، خاطرنشان کرد: افراد با تقوا بسیار دقیق هستند. حر عامل اصلی دستگیری امام حسین(ع) و هدایت این کاروان به سمت کربلا شد اگر حر نبود امام حسین(ع) به سمت کوفه نمی‌رفتند. او در ماجرای کربلا بسیار مقصر بود. وقتی حر جلوی امام حسین(ع) را گرفت و با استدلال های امام(ع) قانع نمی شد امام به او فرمودند: مادرت به عزای تو بنشیند. در مقابل ادب را رعایت کرد و مقابله به مثل نکرد و گفت مادر شما فاطمه(س) است و مادر من کنیز مادر شما هم نیست. همین ادب حر سبب نجات و عاقبت به خیری او شد.

کد خبر 1756512

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha