«سید محسن هاشمی»، تعزیه‌خوان در گفتگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری شبستان درباره جلوگیری از بدعت و تحریف تعزیه گفت: بدعت اگر به معنای نوآوری باشد در همه هنرهای آیینی، هنرهای مدرن لازم است اما باید ببینیم چگونه نوآوری ای باید باشد، هیچ هنری بودن بدعت و نوآوری به پویایی و رشد نمی‌رسد، همه هنرها از سینما، تئاتر موسیقی و هنرهای تجسمی اگر بدعتی در آنها صورت نگیرد به رشد و بالندگی نمی‌رسند منتهی این بدعت ها باید دید چه بدعتی است؟ اگر در همه هنرها نوآوری نمی‌شد قطعا به آن درجه کمال که باید نمی‌رسیدند. مثلا در موسیقی و آواز سنتی ما اگر بدعتی صورت نمی‌گرفت امروز همه باید خوانندگان باید همانند خوانندگان دوران قاجار می‌خوانند.
نوآوری در تعزیه باید در چهارچوب‌های اصولی باشد
این تعزیه خوان با اشاره به این نکته که نوآوری و بدعت در تعزیه خوانی امر پسندیده‌ای است، اظهار کرد: بدعت در تعزیه مشکل ندارد اما باید توسط اهل تعزیه با رعایت چهارچوب‌هایی که در تعزیه سنتی و حدود و صغور آن صورت بگیرد؛ اگر چنین باشد بدعت امر پسندیده‌ای در تعزیه است.
در نمادهای تعزیه نمی شود بدعت ایجاد کرد
هاشمی با اشاره به اینکه در سه عنصر اصلی تعزیه می توان نوآوری و خلاقیت داشت، توضیح داد: ما در سه عنصر موسیقی تعزیه، حرکت، کلام و ادبیات تعزیه می‌توانیم بدعت، نوآوری و خلاقیت داشته باشیم؛ در موسیقی تعزیه اگر قرار است به موسیقی سنتی ایرانی وفادار باشیم و خلاقیتی در چهارچوب دستگاه‌های موسیقی ایرانی انجام دهیم، اشکالی ندارد در شعر و کلام تعزیه هم همین طور است؛ یک جاهایی شعر هم ایراداتی دارد که در چهارچوب کلاسیک ادبیات ایرانی باید در آن تغییراتی ایجاد کنیم یا حرکاتی که در تعزیه به عنوان آداب است باید در چهارچوب آداب مجالس باشد، مثلا در نوع رنگ نمی‌توانیم بدعت ایجاد کنیم چون رنگ در تعزیه نماد است. نماد باید همان گونه که هست باشد.
وی خاطرنشان کرد: آریا عظیمی نژاد و داود فتحعلی بیگی در نوآوری تعزیه کارهای جالب توجهی انجام داده اند.
استفاده از سازهای غیر ایرانی در موسیقی تعزیه بلااشکال است
این تعزیه خوان که «مجلس تعزیه ابوالفضل العباس» را با سازهای غیر ایرانی در پاریس اجرا کرده و با استقبال مواجه شده است، می گوید: در موسیقی تعزیه ما می توانیم از سازهای غیر ایرانی استفاده کنیم؛ ترومپت یکی از سازهای غیر ایرانی است که معمولا در تعزیه بکار می رود. در تعزیه اینکه چه نوع موسیقی اجرا می کنیم مهم است نه اینکه با چه سازی آن را اجرا می‌کنیم، ممکن است با ساز«نی» موسیقی غیر ایرانی را در تعزیه اجرا کنیم، بنابراین آلات موسیقی را اگر در چهارچوب آواز و موسیقی دستگاهی ایرانی اجرا کنیم مشکلی ندارد.
برخی از اشعار نسخه‌های تعزیه باید اصلاح شود
هاشمی با اشاره به اینکه اشعار بسیاری از نسخه های تعزیه نیازمند اصلاح است، اظهار کرد: در ادبیات و کلام تعزیه یک شعرهایی وجود دارد که به لحاظ ردیف و قافیه اشکال دارند و باید اصلاح شود. در برخی متون و نسخ قدیمی تعزیه، برخی شعرها اشکالات ساختاری دارند و نیاز به بروزرسانی دارند و باید در چهارچوب ادبیات کلاسیک ایرانی این اشعار اصلاح نشوند.
آموزش و یادگیری پاشنه آشیل تعزیه است
این تعزیه خوان درباره ضرورت آموزش صحیح تعزیه خوانی و پژوهش در تعزیه گفت: پاشنه آشیل تعزیه آموزش و یادگیری است، امروز آموزش تعزیه به روش قدیمی صورت نمی‌گیرد، آموزش بیشتر از روی فیلم ها و سی دی ها آموزشی انجام می شود و این شیوه خیلی بد است، آموزش تعزیه باید توسط اساتید خبره و کاربلد تعزیه صورت بگیرد. در آموزش تعزیه باید دست به بدعت و خلاقیت زد. در نظام آموزش تعزیه هم باید نوآوری و خلاقیت صورت بگیرد.
دولت در شهر تهران مکان اختصاصی اجرای تعزیه راه اندازی کند
هاشمی اختصاص دادن یک مکان برای اجرای تعزیه را از سوی دولت یک ضرورت خواند و گفت: مهمترین کاری که دولت و مرکز هنرهای نمایشی به عنوان متولی نمایش های آئینی برای تعزیه می تواند انجام دهد اختصاص یک مکان برای اجرای تعزیه است. متاسفانه حسینیه و تکیه ای در شهر تهران وجود ندارد که بشود در آنجا تعزیه اجرا کرد، باید یک مکان اختصاصی برای اجرای تعزیه در این شهر تعریف کرد، در گذشته در هر محله ای حسینیه یا تکیه ای وجود داشت که در آنها تعزیه اجرا می شد امروز تکایا هم کارکردشان تغییر کرده است.
نظر شما