به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، مسجد به عنوان جایگاه عبادت مسلمانان، از مهم‌ترین نهادهای جامعه اسلامی با کارکردی چندمنظوره به شمار می‌آید و همواره در طول تاریخ اسلام نقشی بنیادین و اصلی ایفا نموده است. در پیروزی انقلاب اسلامی، این مکان مقدس به عنوان پایگاه اصلی انقلاب نقش آفرینی کرد.
مساجد در دوران دفاع مقدس از جمله مراکز مهم اعلام اقلام مورد نیاز جبهه‌ها و نیز محل جمع آوری کمک‌های مردمی بودند. صرف نظر از ارزش مادی کمک‌های مردمی که در خور توجه است، حضور معنوی آحاد مختلف مردم در امر کمک رسانی به جبهه‌ها شگفت آور بود. از طرفی مساجد نقش تربیت و جذب رزمندگان و آمادگی آنان برای اعزام به جبهه‌ها را ایفا می‌کردند که بر اساس پیمایش علمی که در مقطعی از زمان توسط بنیاد شهید انجام شد، ۹۷ درصد شهدا تربیت یافته مساجد بودند و از سنگر مسجد تربیت و به جبهه‌ها اعزام شدند. به مناسبت هفته دفاع مقدس دو مسجد از مساجد تهران را که در تربیت نیرو برای اعزام به جبهه ها، پشتیبانی و خدمت رسانی به رزمندگان فعال بودند، معرفی می کنیم.
مسجد حضرت رسول اکرم(ص)
مسجد حضرت رسول اکرم(ص) در محله خانی آباد نو، خیابان میعاد شمالی واقع است. این مسجد در سال ۱۳۴۹ شمسی بنا شد و در دوران قبل از انقلاب پاتوق فعالیت‌های انقلابی و مردمی بوده است.
در دهه ۴۰ قبل از اینکه بنای مسجد ساخته شود، مردم خودشان در زمین مسجد چادر می زدند و نماز جماعت برگزار می‌کردند. بعد از آن کم‌کم پول ساخت بنای مسجد توسط اهالی جمع شد و ساختمان مسجد به دست مردم شکل گرفت. این مسجد در قبل از دوران انقلاب مرکز تمامی فعالیت‌ها از جمله مبارزه برای پیروزی انقلاب، اعزام نیرو به جبهه، جمع‌آوری کمک‌های اهالی به رزمنده‌ها و حوزه‌های رأی‌گیری بود.
مسجد حضرت رسول اکرم(ص) علاوه بر اینکه نقش فعال و مؤثری در پیروزی انقلاب اسلامی و دفاع‌مقدس داشت، از پایگاه‌های قوی و مؤثر مردمی بود که امکان مشارکت بسیاری از مبارزان و فعالان را به وجود آورده بود.
در دوران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، علاوه بر سخنرانی‌های مؤثر و پر شور روحانیون، یکی از برنامه‌های مؤثر مسجد، این بود که هر شب بین نماز مغرب و عشاء نماز غفیله به نیت سرنگونی رژیم طاغوتی پهلوی خوانده می شد و صف‌های این نماز مستحبی هم مثل نمازجماعت پرشور برگزار می‌شد.
روزهای پیش از پیروزی انقلاب اسلامی توسط دولت بختیار حکومت نظامی اعلام شده بود، اما امام خمینی(ره) دستور دادند که حکومت نظامی لغو شود و مردم به مبارزه در خیابان‌ها ادامه دهند. اهالی این محله همپای با دیگر مردم محلات در تظاهرات ها شرکت می کردند. در روز ۲۲ بهمن وقتی مردم برای اقامه نماز جماعت مغرب و عشاء در مسجد حضور یافته بودند، ناگهان صدای مرحوم محلاتی از رادیو پخش شد و اعلام کرد: این صدای انقلاب است که می‌شنوید. همان موقع مردم این بار نه برای تظاهرات و مبارزه بلکه برای جشن پیروزی انقلاب اسلامی به خیابان‌ها آمدند و صدای تکبیر و الله‌اکبر همه جا طنین‌انداز شد.
در سال‌های پیش از انقلاب مسجد حضرت رسول اکرم(ص) پایگاه فعالیت‌های مبارزی «انجمن زعیم» بود. این انجمن فعالیت‌هایی نظیر برنامه‌ریزی تظاهرات، پخش سخنرانی‌ها و اعلامیه‌های امام و شناسایی نیروهای ساواک را در منطقه انجام می‌داد. پس از پیروزی انقلاب هم این انجمن به فعالیت‌های خود ادامه داد و نقش گسترده‌ای در شناسایی منافقان و دستگیری آنها داشته است.
در سال‌های ابتدایی دوران انقلاب اسلامی، مسجد حضرت رسول اکرم(ص) مسئولیت مهمی در رسیدگی و پشتیبانی مالی از خانوادهای بی‌بضاعت و آسیب دیده انقلاب داشت. توزیع برخی اجناس ضروری و کمیاب در دوران انقلاب، حمایت و دریافت کمک‌های نقدی و غیرنقدی به آسیب‌دیدگان بلایای طبیعی، راه‌اندازی صندوق قرض‌الحسنه برای کمک به اقشار کم درآمد و تأمین جهیزیه نوعروسانی که بضاعت مالی مناسبی ندارند، از فعالیت‌هایی است که پس از پیروزی انقلاب در این مسجد انجام شده و همچنان ادامه دارد.
با شروع دوران دفاع مقدس، مسجد به عنوان یکی از پایگاه های اعزام جوانان به جبهه ها تبدیل شد، کودک، نوجوان، بزرگسال و پیرمرد و پیرزن با هر توان و بضاعتی از جبهه ها پشتیبانی می کردند، برخی از عروس و دامادها به مسجد می آمدند و بخشی از جهیزیه خود را به ستاد مردمی پشتیبانی از جبهه ها تحویل می دادند، یا برخی از بانوان که در خیاطی مهارت داشتند، در دوخت لباس برای رزمندگان در مسجد مشارکت می کردند.
بسیاری از جوانانی که از این مسجد به جبهه های حق علیه باطل اعزام شدند، در گروه سنی ۲۰ تا ۲۳ بودند و با خلوص نیت و انگیزه و انرژی به جنگ دشمن رفتند و دشمن را زمینگیر کردند. بیش از ۵۰ نفر از جوانان این مسجد در دوران دفاع مقدس به شهادت رسیدند، شهید زبرجدیان، شهید مدافع حرم هم از جوانانی بود که در برنامه ها و مراسم های مسجد حضور داشت. هرسال مراسم یادواره شهدای مسجد به منظور بزرگداشت یاد این شهدا و تجلیل از خانواده های آنها با حضور مسئولین لشکری و کشوری با استقبال گسترده مردم برگزار می شود.
بعد از دوران دفاع مقدس، انجمن زعیم مسجد در قالب هیأت محبان قرآن و عترت در مسجد فعالیت خود را ادامه داد و با ایجاد حسینیه ای در جوار مسجد، این هیأت جلسات قرآنی و مراسم های مذهبی را برگزار می کند، که استقبال جوانان محل از برنامه های هیات بی نظیر است.
مسجد در حال حاضر در مناسبت های مذهبی و مراسم ها همیشه برنامه با حضور سخنرانان مطرح کشوری برگزار می کند، به طوری که بیش از ۱۰ سال است که در ماه های محرم و صفر و ایام فاطمیه حجج‌اسلام حسین انصاریان، ناصر رفیعی و عبدوس از سخنرانان دائمی مسجد هستند و همیشه از مداحان سرشناس نیز در مناسبت ها در مسجد ما حضور می یابند که جمعیت زیادی نیز در این جلسات حضور می یابند.
مسجد پنبه‌چی
مسجد پنبه‌چی در سال ۱۳۳۷ در محله امیریه تهران، خیابان ولیعصر(عج) تاسیس شد. این مسجد که به همت تعدادی از مومنان و بانیان و خیرین محله امیریه تهران پایه گذاری شد وقایع تاریخی مختلفی را در سیر جریان قبل و پس از انقلاب اسلامی شاهد بوده است.
روند ساخت این مسجد از آغاز به کار ساخت و ساز بنا تا زمان بهره برداری کامل نزدیک به یکسال زمان برد. نهایتا این مسجد در سال ۱۳۳۸ به دستور آیت‌الله بروجردی دارای امام جماعت شد و آیت‌الله نخعی به محله امیریه آمد و امامت جماعت این مسجد را بر عهده گرفت.
بنابر، تقاضای عده ای از مومنین تهران از آیت الله بروجردی خواسته شده بود که فردی را برای اقامه نماز جماعت و تبلیغ و ارشاد به مسجد پنبه چی بفرستند، آن مرحوم نیز آیت الله نخعی را به این مسجد فرستاد و در نامه ای خطاب به مردم آن جا نوشت: «من آقای نخعی را که مورد اعتماد من است، برای امامت جماعت و تبلیغ و رسیدگی به امور محل، بسوی شما فرستادم و…» مرحوم نخعی تا سال ۱۳۷۰ امام جماعت مسجد بود و پس از درگذشت ایشان، به ترتیب حجج اسلام سید علی نجفی، سید مهدی جعفریان، سید عبدالمهدی هاشمی در محراب این مسجد اقامه نماز کرده اند.
در طول سال های گذشته به دلیل کمبود فضای فیزیکی این مسجد چند بار توسط خیرین و مومنین مورد تعمیرات ساختمانی قرار گرفت و نهایتا در سال ۱۳۹۲ با توجه به بررسی های صورت گرفته توسط نمایندگان مرکز رسیدگی به امور مساجد، بسیج و مهندسین و کارشناسان مربوطه ساختمان قدیمی مسجد تخریب و با کمک های مردمی و خیرین نوسازی و در سال ۱۳۹۶ افتتاح شد.
مسجد پنبه‌چی، در جریان مبارزات مردمی برای پیروزی انقلاب اسلامی حضور پررنگ و فعالی داشت به گونه ای که مرکز اصلی فعالیت‌های ضدطاغوتی محله امیریه محسوب شده و در زمان جنگ تحمیلی نیز بسیاری از جوانان این مسجد به سوی جبهه‌های نبرد رفتند و به شهادت رسیدند. بیشتر جوانان محله امیریه از این مسجد به جبهه های حق علیه باطل اعزام می شدند و قریب ۱۰۰ جوان اعزامی به جبهه ها از این مسجد در دوران دفاع مقدس شهید شدند و می توان گفت که این مسجد یکی از مساجدی است که شهدای بسیاری را تقدیم انقلاب کرده است.
عملیات کربلای ۵ که یکی از بزرگترین عملیات‌های رزمندگان در طول جنگ تحمیلی بود، دی‌ماه سال ۱۳۶۵ با رمز مبارک «یازهرا(ع)» در منطقه شلمچه و شرق بصره آغاز شد و با توجه به اینکه بسیاری از جوانان این مسجد در عملیات کربلای ۵ به شهادت رسیدند، به همین جهت بیش از ۳۵ سال است که یادواره شهدای عملیات کربلای ۵ در این مسجد در دی ماه با حضور مسئولین کشوری، لشکری و خانواده شهدا برگزار می شود.
تهیه و بسته بندی مواد غذایی، ارسال کمک های مردمی به رزمندگان از جمله کمک هایی بوده است که توسط مردم جمع آوری و به جبهه ها ارسال می شد. ضمن اینکه با بخشی از کمک های که از سوی مردم جمع آوری می شد، یک ماشین نظامی که مورد استفاده رزمندگان بود، خریداری و به مناطق جنگی ارسال شد.
پس از دوران دفاع مقدس هم این مسجد از مساجد فعال در خدمت رسانی به محرومین و رسیدگی به مردم آسیب دیده در بحران ها بوده است. در اوج بحران کرونا که مردم با کمبود ماسک مواجه بودند، بیش از ۱۲ هزار ماسک و گان توسط بچه های این مسجد تولید و توزیع و به همت بچه های مسجد آبمیوه تهیه و به بیمارستان ها برای کادر درمان و بیماران ارسال شد.
نظر شما