به گزارش خبرگزاری شبستان از اصفهان، شیخ ابومسعود احمدبن فرات رازی یکی از دانشمندان و محدثین بزرگ دوره تیموریان، قرن سوّم هجری است که در محلی که امروز «بقعه مسعودیه» نامیده می شود به هدایت و ارشاد مردم می پرداخته است، که در آن روزگار به محله شیخ ابومسعود و خانقاه شیخ ابومسعود هم مشهور بوده است.
بعد از درگذشت ابو مسعود در محلی که خانقاه او بود به دستور سلطان یعقوب آق قویونلو آرامگاهی برای او ساخته شد و این آرامگاه به بقعه مسعودیه نیز شهرت یافت.
بعدها به آرامگاه او چهارسوق، حمام و باغ بزرگی اضافه شد و مجموعه این بناها یادگار تیموریان در اصفهان شدند. آرامگاه او برای مدتی نیز به عنوان قبرستان عمومی به نام قبرستان آبخشان اصفهان کاربری داشت.
در این بقعه مورخ بزرگی به نام حافظ ابو نعیم نیز به خاک سپرده شده است.
معماری آرامگاه شیخ ابومسعود رازی
وقتی از درب کنونی خانقاه داخل شده و به طرف چپ بروید، قبل از رفتن به داخل خانقاه با سردابی هیجان‌انگیز مواجه می‌شوید. قبر شیخ داخل آن قرار دارد.تزیینات اصلی و کاشی های نفیس داخل بقعه به تاراج رفته و متاسفانه اجزای مقبره در کشاکش درگیری‌ها از بین رفته و حرف زیادی برای گفتن ندارد. ولی سرداب بزرگ شیخ بسیارجالب و دیدنی است. سقف آجری با حالت گنبدی شکل و دیوارهای کوتاه آن از زیبایی‌های دیگر این سرداب است.
شاخص ترین قسمت بنا سر در آن است و هنر و خطاطی به کار رفته در آن نشانی از هنر آق قویونلو ها می باشد. در بالا این سردر کتیبه ای ۲ خطی به خط ثلث نوشته شده است. در خط بالا نوشته ها سفید و در خط زیرین طلایی هستند و انتخاب این رنگ ها روی زمینه فیروزه ای زیبایی خاصی به سردر بنا داده است. این کتیبه در سال ۸۹۵ قمری به خط کمال الدین بن شهاب یزدی نگاشته شده است.
قبر شیخ ابومسعود در سردآب بنا قرار دارد اما متاسفانه در کشاکش درگیری ها چیزی از آن باقی نمانده است و امروزه بیشتر میزبان مراسم های فرهنگی مذهبی است.
داخل این سردآب با گچ بری های سفید و آبی به سرد شدن فضای داخل آن و نیز آرامش بخشی در فضا در کنار معیارهای زیبایی شناسی کمک کرده است.
تبدیل بقعه شیخ ابومسعود به مرکز جذب گردشگر
محمدعلی ایزدخواستی، مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان در این باره گفت: این سازمان در نظر دارد با ایجاد کاربری مناسب برای بقعه شیخ ابومسعود، روحی پویا به کالبد خسته این اثر بدهد، بنابراین نه‌تنها حرکتی علمی و فرهنگی صورت می‌گیرد، بلکه بقعه شیخ ابومسعود به یکی از مراکز جذب گردشگر تبدیل می‌شود.
ایزدخواستی با بیان اینکه مطابق روایت محلی قبر شیخ در سردابی بوده، اما سنگ قبری به جای نمانده است، گفت: به دلیل نفوذ معنوی خاصی که شیخ بین مردم داشته است هنوز یک محله و چهارسو به نام او است، همچنین آرامگاه شیخ مورد توجه مردم قرار داشته است و مردمان شهرها و روستاهای اطراف با نذورات بسیار به زیارت آن می‌آمده‌اند و حتی مسافتی را تا حرم شیخ با پای برهنه طی می‌کرده‌اند.
ایزدخواستی گفت: شهرداری منطقه یک اصفهان این اثر تاریخی را از مالکان آن خریداری کرد و از تابستان سال ۱۳۸۱ توسط سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان عملیات احیا و با زنده‌سازی آن آغاز شده است.
وی ادامه داد: تزیینات اصلی و کاشی‌های نفیس داخل بقعه شیخ به تاراج رفته است و تزیینات فعلی آن در اطراف گنبد شامل آیاتی از سوره اسری به خط ثلث بر زمینه آبی رنگ گچ‌بری شده است، همچنین ذیل این کتیبه نیز به خط نستعلیق سفید اشعاری از محتشم مشاهده می‌شود که کاملاً جدید است.
مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان تصریح کرد: این سازمان در نظر دارد با ایجاد کاربری مناسب برای این بنا، روحی پویا به کالبد خسته این اثر بدهد، بنابراین نه‌تنها حرکتی علمی و فرهنگی صورت می‌گیرد، بلکه بقعه شیخ ابومسعود به یکی از مراکز جذب توریست تبدیل می‌شود.
بعد از انقلاب فرهنگی سال ۱۳۵۷ و در سال ۱۳۹۰ خورشیدی به عنوان خانه انقلاب اسلامی و ولایت انتخاب شد و تا کنون به فعالیتش ادامه می دهد.
برای دیدن این بقعه باید به میدان شهدا، خیابان چهارباغ پایین، خیابان جامی بروید.
آرامگاه شیخ ابومسعود رازی اصفهان در ۲۲ آذرماه سال ۱۳۱۳ با شماره ۲۱۹ به ثبت ملی رسیده است.
نظر شما