به گزارش گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان: میزگرد علمی «روایت‌های علم؛ از تئوری تا تصویر» با همکاری جشنواره بین‌المللی فیلم «اشراق» یکشنبه ۱۳ آبان به صورت حضوری و مجازی به میزبانی دانشگاه باقرالعلوم(ع) برگزار شد.
در ادامه گزارش برخط خبرنگار شبستان از گزیده بخش‌هایی از این نشست را می‌خوانید:
حجت الاسلام «اکبر روستایی» در این نشست با بیان اینکه ما برای انتقال فرهنگِ خود دو راه را پیش رو داریم، اظهار کرد: یک راه شناساندن فرهنگمان است و راه دیگر شناساندن ضدفرهنگ رقیب است.
استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) با اشاره به اینکه در این مجال بیشتر سعی دارم بر حوزه تخصصی مطالعاتی خودم یعنی «وهابیت» به موضوع بحث بپردازم، ادامه داد: اکنون در سطح رسانه عموما به جنبه‌های خشونتی وهابیت می‌پردازند که همه افراد نمی‌توانند با آن ارتباط بگیرند اما وقتی به آثار وهابیت مراجعه می‌کنیم، می‌بینیم به گونه‌ای برخورد می‌کنند که افراد در سنین مختنلف از کودک سه ساله گرفته تا سنین بالاتر درگیر می‌شوند، کافی است کتاب‌های مقطع ابتدایی در عربستان سعودی را ببینید، مثال‌هایی که در کتاب ریاضیات عربستان سعودی زده شده از این دست است: دو اسلحه به اضافه دو تانک چندتا می‌شود؟ همین موارد است که باعث می‌شود یک کودک انتحاری انجام دهد.
وی افزود: حال سوال این است که ما برای کودک خود چه کرده‌ایم و اگر بخواهیم او نَه از جنبه کلامی بلکه به طریق دیگر بفهمد که حقیقت وهابیت چیست باید چه کنیم؟ از نظر من عرصه انیمیشن بسیار تاثیرگذار است، یکبار انیمیشینی از وهابیت دیدم که کیفیت بسیار پایینی داشت اما محتوا ارایه کرده بود و از این همین نظر مورد استقبال واقع شده بود؛ بنابراین از ضعف‌های وهابیت کار رسانه‌ای برای کودکان است و ما اگر بتوانیم از این عرصه ورود کنیم بسیار جای کار دارد؛ همچنین گستره دیگر مساله بانوان است چراکه حتی شاید متخصصان اطلاع نداشته باشند که وهابیت نسبت به زنان چه فکری دارد؛ وقتی وارد آثار آنها می‌شوید تازه می بینید که آنها اصلا زن را انسان تلقی نمی‌کنند بلکه او را شی‌ء می‌دانند؛ حال این نگاه را کنار فرهنگ شیعی و اهل‌بیتی بگذارید و بر همین مبنا تولید اثر در قالب فیلم و رسانه‌های مختلف داشته باشید، قطعا تاثیرگذار خواهد بود.
حجت‌الاسلام روستایی گفت: فیلم‌های کُره‌ای را ببینید که از نظر فرهنگی و تاریخی پشتوانه ندارند؛ اما آنها برای خودشان تاریخ می‌سازند و همین سببب جذب مخاطب شده است، من همیشه گفته‌ام که زنان سه‌چهارم جمعیت کره زمین را تشکیل می‌دهند! همه می‌گویند زنان نیمی از جمعیت کره زمین را تشکیل می دهند اما من چنین می‌گویم و استدلال‌ام این است که زن در جایگاه مادر، همسر و تازه این در حالی است که نقش دختر بودن را کنار بگذاریم؛ حال بیاییم جایگاه و فرهنگ متعالی را که ما نسبت به زنان داریم در قالب فیلم متبلور کنیم و در مقابل وهابیت که اصلا زن را انسان نمی داند، به همین شیوه دیگر لازم نیست همه وهابیت را با پدیده کلامی بفهمند بلکه زبان رسانه و فیلم بسیار موثرتر از واحدهای درسی می‌تواند عمل کند.
استاد دانشگاه باقرالعلوم (ع) تصریح کرد: نکته دیگری که به عنوان نقطه ضعف وهابیت می‌توانیم به آن توجه کنیم مساله برده‌داری است و اینکه در دنیا در حال حاضر چگونه مطرح است و حقوق بشر چه نگاهی به آن دارد اما با این وجود هنوز میان سعودی وجود دارد، در وهابیت وجود دارد و این مساله را می توان در منابع آنها از جمله تاریخ «جَبَرتی» مشاهده کرد؛ لذا من با قوت می گویم که کارگروه فرق و ادیان دانشگاه باقرالعلوم(ع) این آمادگی را دارد که اطلاعات و منابع را برای ساخت اثر در اختیار فیلمسازان قرار دهد.
وی گفت: نقدهایی که غربی‌ها به وهابیت دارند لزوما کلامی نیست، برخی سیاسی و برخی اجتماعی است، اساساً هر کسی از زاویه متفاوتی وارد بحث نقد می شود؛ ما می‌توانیم بر اساس هر کدام از این موارد محصول مورد نظر را تولید کنیم، یکی از نقطه ضعف‌های وهابیت مساله فلسطین است که از گذشته و اکنون و آینده مشخص است، تعامل وهابیت با یهود از گذشته وجود داشته است، وقتی یک سعودی که از مفتی‌های اعظم عربستان است از شهادت یحیی سنوار اظهار شادی می‌کند این رویکرد بدون عقبه فکری نیست.
حجت‌الاسلام روستایی گفت: نقش خاندان سعودی در غصب فلسطین و تعامل آنها با غرب، تعامل آنها با اسرائیل و یهود و آینده فلسطین عرصه قابل توجهی است که در قالب های مختلف اعم از مستند، فیلم کوتاه و بلند قابلیت ساخت اثر دارد و می تواند در این عرصه‌ها ورود کرد و چه بسا بشود ایده های دیگری را به منصه ظهور گذاشت.
در ادامه این نشست حجت الاسلام «مهدی سلطانی» با اشاره به بخشی از سخنان «داریوش ارجمند» در مورد این مساله که قوام بازیگری در دیده شدن است، اظهار کرد: این یعنی وقتی بخواهیم فیلمی حذف و نابود شود کافی است تا چشم‌هایمان را ببندیم و همه می‌دانند که دیدن امر فرهنگی است و در خلال این دیدن است که امور معنایابی می‌شوند.
عضو هیأت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم (ع) افزود: در دیدن همواره با چرخه‌هایی از زندگی مواجهیم، با این وصف اگر دیدن امر فرهنگی است چرا برخی سوژه‌ها را نمی‌توانیم ببینیم و از آنها فیلم بسازیم؟ ما در برخی موارد می‌توانیم بازتعریف معنا داشته باشیم؛ در این میان سوال این است که انقلاب اسلامی چه انسانی را می‌خواهد ببیند و رقم بزند؟
وی گفت: از مسائلی که جهان جدید در ساحت فرهنگ و روایت علم تحت تاثیر قرار داد این بود که ابعاد متعالی علم و فرهنگ را از دست ما بیرون کشید، اگر بخواهیم ابعاد متعالی را در دیدن خود اضافه کنیم چه بازتفسیری از جهان ارائه خواهد شد؟ این پاسخی است که در تولیدات آثار هنری باید به مخاطب ارائه کنیم. مساله این است که در انقلاب اسلامی ایران، امر سیاسی از امر اجتماعی منفک نشد و همین مساله می تواند دست‌مایه بسیاری از آثار باشد.
نظر شما