به گزارش خبرنگار گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان: آیین تکریم از حجت الاسلام «عسگر دیرباز»، رئیس پیشین و معارفه «حسین واله» رئیس جدید موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران صبح امروز (یکشنبه، ۱۸ آذر ماه) با حضور «پیمان صالحی»، معاون پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و اعضای هیات علمی در سالن دکتر نصر این موسسه برگزار شد.
در ابتدای نشست کلیپی از فعالیت‌های موسسه پخش شد و در ادامه «غلامرضا اعوانی» به سخنرانی پرداخت و اظهار کرد: من از بدو تاسیس موسسه در این مجموعه حضور داشتم بنابراین لازم می‌دانم که نکاتی را بیان کنم؛ نخست موقعیت ایران است، چیزی را که رایگان در حوزه فلسفه به دست کشور رسیده را باید قدر بدانیم که این در واقع همان ایران فرهنگی است که از علوم عقلی بهره‌مند بوده و به قول ابن خلدون خاص ایرانیان بوده است.
وی ادامه داد: از سوی دیگر باید به این مساله توجه داشت که شهر تهران این خصوصیت را داشت که اولین دانشگاه به سبک غربی در آن تاسیس شد و جامع الحکمتین بود، لذا تاسیس چنین موسسه‌ای در آن دوران اقتضا می‌کرد تا معرف این فرهنگ غنی حکمت و فلسفه باشد و دکتر نصر این کار را کرد، این محل را خرید و در هر حال زحمات وسیعی کشیده شد و اساتید برجسته‌ای دعوت شدند از جمله پرفسور «ایزوتسو» که او را از بزرگ‌ترین فلاسفه ژاپن در قرن بیستم می‌دانند.
اعوانی با اشاره به اینکه در گذشته آنچنان که باید به موسسه توجه نمی شد و در نهایت توانستیم آن را مستقل کنیم که ذیل این تلاش تمام رشته‌های حکمت اعم از فلسفه غرب، حکمت اسلامی، کلام و منطق و... و. یکجا جمع شدند، افزود: بیست سال در موسسه سخنرانی‌های آخر هفته و تدریس دروس آزاد داشتیم که هر ترم ۱۵ درس ارایه می‌شد و طی آن اساتیدی چون دکتر ابراهیمی دینانی، آیت الله محقق داماد، خود بنده و... بسیاری از مباحث که در دانشگاه تدریس نمی شدند را ارائه کردیم.
وی ادامه داد: اسم این موسسه حکمت و فلسفه ایران است و باید حق هر دو واژه ادا شود، اسم ایران محدود به تهران و یک دانشگاه نمی‌شود، ما همواره از همه اساتید استفاده کردیم، اسم ایران خودش یک اقتضا دارد که باید همه اساتید به کار گرفته شوند، باید حق همه ۹ رشته که در موسسه فعالیت دارند ادا شود.
اعوانی گفت: در گذشته فعالیت‌های موسسه در سطح بین‌المللی گستردگی بیشتری داشت، این اساتید خارجی اول ایران را نمی‌شناختند اما بعدها بسیار طرفدار ایران شدند، بنابراین در این مجال می‌خواهم که این فعالیت‌های بین‌المللی گسترش یابد، همچنین بر پژوهش تاکید شود، در ایران متاسفانه قدر پژوهش دانسته نمی‌شود حال آنکه پژوهش علم‌آفرین است، مساله دیگر اینکه باید برنامه‌های موسسه تعریف شود؛ ما در گذشته تصحیح انتقادی آثار ابن‌سینا را انجام دادیم.
این چهره ماندگار فلسفه تصریح کرد: ما در گذشته هرکاری که کردیم مستبد به رای نبودیم و همواره در امور مشورت می‌گرفتیم، رئیس جمهور چند شب قبل به عدم سیاست‌زدگی اشاره کردند که من بسیار خوشم آمد، این سیاست‌زدگی مخل علم است، متاسفانه بسیاری از اساتید خوبِ ما بازنشست شده‌اند، لذا باید در خدمت‌گیری اساتید برجسته شود، من از زحمات حجت‌الاسلام دیرباز تشکر می‌کنم که نگاه فلسفی داشت، ایشان هم در حوزه و هم در دانشگاه حضور و تدریس داشت و جامع الحکمتین بود.
در ادامه حجت‌الاسلام عسگر دیرباز گفت: چند موضوع در مورد موسسه وجود دارد، نخست در مورد توسعه عمرانی این مکان که چون میراثی است باید در مورد گسترش فضا اقدام کنیم، نکته دیگر در پیشبرد فعالیت‌ها بر اساس رویکرد پژوهشی است که در این راستا بستری برای تبدیل شدن موسسه به پژوهشگاه ها شده است که اگر چنین مساله‌ای محقق شود طبیعتا بودجه افزایش یافته و همکاران محقق بیشتری در موسسه فعالیت خواهند داشت.
رئیس پیشین موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران افزود: مطلب مهم تاثیرگذاری موسسه است که امیدواریم پژوهشگاه شود، ربط و نسبتی که در آینده با پژوهشگاه‌های مختلف پیدا می‌کند و همچنین ارتباطات گسترده بین لمللی، چراکه وقتی خارج از کشور می‌رویم جایگاه ایران فرهنگی را بهتر درک می‌کنیم و بهتر متوجه می‌شویم که ایران چه قدر می‌تواند جایگاه والاتری داشته باشد و لذا احساس وظیفه بیشتری می‌کند، البته به برکت انقلاب اسلامی و شهدا و مقام معظم رهبری وضعیت فلسفه بسیار رشد کرده اما قطعا ظرفیت بیشتری داریم و می‌توانیم گام های بلندی برداریم و قطعا تبدیل موسسه به پژوهشگاه اتفاقات خوبی را رقم می‌زند به ویژه ترویج بعد بین المللی که اشاره کردم.
حجت الاسلام دیرباز در پایان برای دکتر حسین واله به عنوان رئیس جدید موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران آرزوی موفقیت کرد.
در ادامه «حسین واله» طی سخنانی با اشاره به اینکه هویت این موسسه وام‌دار فعالیت‌ها دکتر اعوانی است، گفت: از اولین نفری که این موسسه را تاسیس کرد یعنی دکتر «سید حسین نصر» تا آخرین نفر تا امروز یعنی حجت الاسلام دیرباز و البته سایر مدیرانی که حضور داشتند هرکدام به نوعی فعالیت داشتند و باید از آنها سپاسگزار باشیم چراکه تلاش‌های آنها باعث پا گرفتن این موسسه شد.
سرپرست جدید موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران ادامه داد: تلاش ما این است که بتوانیم رویکرد موسسه را توسعه دهیم و اگر حتی اگر نتوانستیم به توفیق برسیم میراث و آنچه که موسسه از گذشته داشته را از دست ندهیم، آنچه که در حوزه فرهنگ، دانش و تعقل اهمیت دارد جمعی‌گرایی و بین الاذهانیت و همچنین حضور و مشارکت است، فکر می‌کنم فکر و تئوری و نظریه در کنار همفکری و مشارکت است که نتیجه می‌دهد، با این رویکرد موفق خواهیم شد و آرزو و امید دارم که بتوانیم با این رویه فعالیت‌های موسسه را جلو ببریم.
در ادامه «پیمان صالحی» با اشاره به اینکه من همواره در مسوولیت‌هایی که داشتم با سیاست‌های علم و فناوری سر وکار داشتم، افزود: ما در گذشته‌هایی که به ویژه در عرصه علوم انسانی داشتیم بسیار درخشان عمل کرده‌ایم، در این میان حکمت و فلسفه از برجسته‌ترین علوم محسوب می‌شود اما کمتر توانسته‌ایم این گذشته افتخارآفرین را در سطح بین‌المللی مطرح کنیم، آنچه که به ما می‌گوید چه‌قدر توانسته‌ایم علم، فرهنگ، تاریخ و داشته‌هایمان را در سطح بین‌المللی مطرح کنیم بر اساس همان سیستم‌های علم‌سنجی در جهان امروز است، برای مثال در حوزه علوم انسانی اخیرا تحقیقی داشته ایم که نشان می‌دهد تمام مقالاتی که در سطح دنیا با کیبورد و کلمه کلیدی اسلام چاپ شده تعداد بیشترین مقاله از سوی ایالات متحده آمریکا چاپ شده و جمهوری اسلامی در رده‌های پایین قرار داشته است که این نشان می‌دهد که متاسفانه ما در سطح بین‌الملل نتوانسته‌ایم داشته‌های خود را گسترش دهیم؛ من از سطح علم منتشر شده‌ای که دسترسی علما و دانشمندان بر آن هست سخن می‌گویم، در حوزه کلمات دیگری چون حکمت و فلسفه ایران انتشارات اندکی در سطح بین‌المللی داشته‌ایم، در حوزه مهدویت غربی‌ها بیشتر از ما قلم‌فرسایی کرده‌اند، اینکه چه چاپ کردند و چه گفتند بماند اما کار کرده‌اند.
معاون پژوهشی وزارت علوم گفت: لذا من درخواست دارم در زمینه حکمت و فلسفه که گذشته پرافتخار داریم در سطح بین‌المللی بیشتر ظهور و بروز داشته باشیم، ما در سه سال اخیر در وزارت علوم دو هزار نشریه تایید شده داریم، ۹۰۰ نشریه در حوزه علوم انسانی است، کمترین مقالات ما در سطح بین‌المللی در همین حوزه است در حالی که نیمی از مقالات ما در داخل در حوزه علوم انسانی است اما تبلور بیرونی ندارد، اما سیاست ما این بود که این مجلات را ببریم و نمایه بین المللی انجام دهیم، ذیل این تلاش‌ها جمهوری اسلامی به رتبه ششم مقالات علمی و نمایه‌سازی آنها رسید و زبان فارسی به رتبه نهم رسید.
وی ادامه داد: من ظرفیت‌های دکتر واله را به ویژه در حوزه بین‌الملل دیده و شاهد بوده‌ام؛ ایشان می تواند وجهی که در وزارت علوم در سیاست جمهوری اسلامی به عنوان دیپلماسی علمی در نظر داریم محقق کند، در سال ۲۰۲۳ میلادی ۳۸ درصد از مقالات بین‌المللی ما با همکاری هایی در این سطح و گسترده بوده است که امیدوارم در حوزه هایی که از گذشته و آنچه که علمش متعلق به ماست بتوانیم در عرصه بین المللی برسیم.
در ادامه حکم وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به دکتر حسین واله به عنوان رئیس جدید موسسه حکمت و فلسفه ایران تقدیم شد و همچنین هدیه ای به رسم یادبود به حجت الاسلام دیرباز، رئیس سابق موسسه تقدیم شد.
گفتنی است: دکتر واله دانش آموخته رشته فلسفه از دانشگاه تربیت مدرس است، وی عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی است. فلسفه تحلیلی و به طور خاص ویتگنشتاین عرصه تخصصی کار اوست.
بر پایه این گزارش: گرفتن عکس یادگاری آخرین رویدادی بود که در این آیین صورت پذیرفت.
نظر شما